Emekli amiraller hakkında Montrö yargılaması başladı

Montrö Sözleşmesi ile ilgili yaptıkları açıklama nedeniyle 'anayasal düzene karşı suç işlemek için anlaşmakla' suçlanan 103 emekli askerin yargılandığı dava başladı. Avukat Ümit Kocasakal, “Bu dava benim de yargılandığım Silivri mahkemelerinin acı hatıralarını çağrıştırdı” diye konuştu.

TBMM Başkanı Mustafa Şentop’un Montrö Boğazlar Sözleşmesi ile ilgili sözleri ve eski Deniz İkmal Komutanı Tuğamiral Mehmet Sarı’nın makam aracıyla gittiği tarikat evinde 'sarık ve cübbe' ile fotoğrafının ortaya çıkması üzerine, Montrö’nün asla tartışmaya açılmaması yönünde ortak açıklama yapan 103 emekli amiral hakkında Ankara Cumhuriyet Başsavcılığı’nca 'anayasal düzene karşı suç işlemek için anlaşmak' suçlamasıyla 12 yıla kadar hapis istemiyle dava açılmıştı. 103 emekli amiral hakkında, “anayasal düzene karşı suç işlemek için anlaşma” suçlaması ile ayrı ayrı 3 yıldan 12 yıla kadar hapis cezası istenmişti. Yargılamanın ilk duruşması Ankara 20. Ağır Ceza Mahkemesi’nde yapılıyor.

Duruşmayı; CHP Genel Başkan Yardımcısı Muharrem Erkek, CHP Eskişehir Milletvekili Utku Çakırözer, CHP Ankara Milletvekili Nihat Yeşil, Türkiye Barolar Birliği Başkanı Erinç Sağkan, Ankara Baro Başkanı Kemal Koranel, Zafer Partisi Genel Başkanı Ümit Özdağ ve eski YARSAV Başkanı Ömer Faruk Eminağaoğlu da takip etti.

Cumhurbaşkanlığı ve Milli Savunma Bakanlığı davaya müdahil olmak için dilekçe verdi.  

“SİLİVRİ’NİN ACI HATIRALARINI ÇAĞRIŞTIRDI”

Sanıkları derhal beraat etmesine ilişkin dilekçeler gönderildiği okundu. Duruşma savcısı talebi reddetti. Emekli askerlerin avukatlarından Ümit Kocasakal, usule ilişkin beyanda bulunarak, davanın önemli olduğu için SEGBİS kaydı yapılmasını istedi. Kocasakal’ın talebi kabul edildi. Kocasakal, Montrö’ye sahip çıkan vatanseverlere sahip çıkmak için davaya katıldığını belirterek, “Bu dava benim de yargılandığım Silivri mahkemelerinin acı hatıralarını çağrıştırdı” dedi.

Kocasakal, mahkeme başkanının koronavirüse göre planlama yaparak, duruşmadaki sanıkların ifade işlemlerini ayarladığını ifade ederek, “Bakın gazetelere bakan kovid movid kalmadı diyor. Kovidden dolayı böyle bir planlama yerinde görünmüyor” diye Sağlık Bakanı Fahrettin Koca’nın koronavirüs salgınıyla ilgili ifadelerini hatırlattı.

Emekli askerlerin açıklamasıyla ilgili yurdun dört bir yanından gelen suç duyurusu olduğunu anımsatan Kocasakal, “Bu kadar insan suçu ve suç tipini tespit etmiş. Hukuk fakültelerine gerek yok o zaman” diye gelen dilekçelerin tek elden çıkmış gibi olduğunu ifade etti.

“ÜLKENİN TAPU SENEDİDİR”

Emekli asker Abdullah Akgül, iddianamedeki suçlamaları reddederek, daha önceki ifadesinin geçerli olduğunu belirtti. Akgül, askeri geçmişinden bahsettiği savunmasında, “Emekli amiraller Whatsapp grubunu üyeyim. 2 Nisan 2021 günü Montrö e sarıklı cübbeli amirale yönelik bildiri hazırlandığını gördüm. Emekli amiral Ergun Mengi’ye beni de ilave edebilirsin mesajı yazdım. İçeriğinde yer alan hususlara ilişkin katkım almadı. İmza koymama gelince Montrö anlaşması yazılı ve görsel basında doğru bilgiye dayanmadan tartışmaya açıldı. Montrö Anlaşması Lozan’ın tamamlayıcısı ve ülkemizin tapu senetlerinden biridir” diye konuştu.

Akgül, Montrö’nün bugün ve gelecekte ülke güvenliği açısından Deniz Harp Okulu’nda anlatıldığını kaydederek, “Daha önce de emekli büyükelçiler bu konuda kamuoyuna açıklama yayımlamışlardı” diye hatırlattı.

“YILLAR ÖNCE EMEKLİ OLAN KİŞİLERİN BÖYLE GÜCÜ OLABİLİR Mİ?”

Akgül, muhtıra verebilmek için Türk Silahlı Kuvvetleri’nin tüm imkanlarının ellerinde bulunması gerektiğini ifade ederek, “Yıllar önce emekli olan kişilerin böyle gücü ve imkanı olabilir mi? Hangi gerekçelerle muhtıra olarak kabul edilir anlamak mümkün değil” dedi.

Emekli asker Abdullah Can Erenoğlu, bütün darbe dönemlerini yaşadığını aktararak, “Bütün darbe dönemlerini yaşayan ve ülkemize verdiği zararların bilincinde olan bir kişi olarak bir ülkeye verilecek ön büyük zararın darbe olduğuna inanan birisiyim” dedi.  

“DARBELER ÜLKEYE İHANET”

Yaptıkları duyurunun sadece düşünce açıklaması olduğunu kaydeden Erenoğlu, suçlamanın somut bir delile dayanmadığını belirterek, “Asrın iftirası balyoz davasında üç yıl hürriyetimden yoksun bırakıldım. Bu hürriyetimden yoksun bırakanlar Fetullahçı olduğu kesinleşti ve yargılanıyorlar… Devletin güvenliğine ve anayasal düzenine tehdit olan Fetullahçı terör örgütünün 15 Temmuz 2016’daki darbe girişimine karşı direnmek için sokağa ilk çıkanlardan biri benim. Yanıma çakı bile almadım. Direnen halkımızın yanına katıldım. Genel Kurmayın orada masun Mehmetçiğin dışarı çıkarılmasını sağladım. Darbeyi kimin yapıp yapmadığı beni ilgilendirmiyor. Darbeler bu ülkeye ihanet” diye konuştu.

“Yıllarca terörle mücadele eden birisi olarak Terörle Mücadele Şube Müdürlüğü’nde ifade verdim” diyen Erenoğlu, iddianameye ilişkin ise “Delil diye sunulan hususlar yakın tarihe dair yorumlar ve siyasi çevrelerce yapılan açıklamalardır. Adil yargılanma hakkının tüm unsurlarıyla korunması için herhangi bir beyanda bulunmamaları gerekirken iddianamede siyasi beyanlar, tek elden çıkmış gibi görünen beyanlara yer verilmesi adalete zarar verir. Adalete siyaset karışırsa adalet biter. Hukuki olduğu iddia edilen bir iddianamede siyasi beyanlara yer verilmemelidir” diye iddianameyi eleştirdi.

“RUSYA’NIN UKRAYNA’YA SALDIRISININ ARDINDAN ÖNEMİ ANLAŞILDI”

Komutanlıklar ve yüksek yargı organlarından gelen kendi açıklamalarına karşı yapılan açıklamalara ilişkin de “İtibar suikastlığı ve haysiyet cellatlığı yapılarak lekelenmeme hakkımız ihlal edildi” diyen Erenoğlu, temel hak ve özgürlüklerinin ihlal edildiğini kaydederek, Montrö’nün önemini “Bugünlerde Rusya’nın Ukrayna’ya saldırısı karşısında önemi çok daha iyi anlaşılan Montrö Sözleşmesinin korunmasına inandım” diye anımsattı.

“Onurumuz ve toplumsal saygınlığımızla oynandı” diyen Erenoğlu, “Vatan ve millet sevgisini yüreğinde yaşayan onurlu bir insan olarak vatanıma, milletime sadakat ile hizmet ettim. Buz gibi lekesiz, kar gibi beyaz olan üniformamı onurla taşıdım” diye sözlerine ekledi.

“YARGININ BAĞIMSIZLIĞINDAN ENDİŞE DUYUYORUM”

Emekli asker Ahmet Şenol, 70 yaşında olduğunu ve hayatı boyunca ilk defa böyle bir ağır suçlama ile mahkeme karşısına çıktığını belirterek, “Hayatım boyunca hiç ceza almadım, mahkeme ile karşılaşmadım. Yaşanılan kumpas davalarından, suçsuz meslektaşlarımın hapse atılmasından, siyasi parti mensuplarının demeçleri nedeniyle adil yargılanma hakkının korunamamasından, yargının tarafsızlığı ve bağımsızlığının olmuşuz etkilenmesinden endişe duymaktayım” dedi.

Şenol, açıklamalarının iyi niyetle bilgilendirmeden ibaret olduğunu kaydederek, “Beni en çok üzen Yargıtay’ın Balyoz davasını bozma kararındaki argümanların bu iddianamede referans alınarak emekli amirallerin açıklamasını suç ile ilişkilendirilmeye çalışılmasıdır” diye konuştu.

Şenol, açıklamalarının muhtıra özelliği taşımadığını ve önceki muhtıraların emekli değil görevli askerler tarafından verildiğini bildirerek, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın açıklamasını anımsattı ve “Sayın Cumhurbaşkanımızın beyan ettiği görüş ile davaya konuş açıklamamız arasında fark bulunmamaktadır” dedi.

Şenol, Millî Savunma Bakanlığı’nın da Montrö açıklamasının kendi açıklamalarıyla uyuştuğunu ifade ederek, şunları söyledi:

“Dava konusu basın duyurusunda suç için anlaşma ve anlaşmayı gösteren elverişli vasıtalar, kasıt söz konusu değildir… İddianamenin kendisi bir araya gelinmemiş telefon dinlemeleri ve HTS kayıtlarının incelemesinden de suç unsuru bulunmadığını belirmiştir.”

Bugün emekli askerler Abdullah Akgül, Abdullah Can Erenoğlu, Ahmet Şenol, Atilla Kezek ve Emin Sami Örgüç dinleniyor. Duruşma hafta boyunca devam edecek. Yarın emekli askerler Cemil Turgut Tufan, Engin Heper, Erdem Caner Bener ve Ergun Mengu dinlenecek.

NE OLMUŞTU?

Emekli amiraller TBMM Başkanı Mustafa Şentop'un "Bir Cumhurbaşkanı Montrö'yü feshedebilir mi?" sorusuna "Teknik olarak evet" yanıtı vermesi ve Deniz İkmal Komutanı Tuğamiral Mehmet Sarı'nın sarık ve cüppe ile fotoğraflarının ortaya çıkması üzerine kamuoyunda başlayan tartışmalarla ilgili emekli 103 amiral Montrö açıklaması yapmıştı.

Ankara Cumhuriyet Başsavcılığı Terör Suçları Soruşturma Bürosu'nca emekli amiraller tarafından 4 Nisan'da hazırlanan ve kamuoyunda 'amiraller bildirisi' olarak bilinen Montrö açıklamasıyla ile ilgili resen soruşturma başlatılmıştı. Soruşturma kapsamında, söz konusu bildiriyi hazırlayan ve yayımlanma sürecinde faaliyet gösteren 14 emekli amiralden 10'u Ergun Mengi, Atilla Kezek, Alaettin Sevim, Ramazan Cem Gürdeniz, Nadir Hakan Eraydın, Bülent Olcay, Kadir Sağdıç, Türker Ertürk, Turgay Erdağ ve Ali Sadi Ünsal gözaltına alındı. Engin Baykal, Cemil Şükrü Bozoğlu, Mustafa Özbey ve Atilla Kıyat ise emniyete ifadeye çağrıldı. Emekli askerler ifade işlemlerinin ardından adli kontrol şartıyla serbest bırakılmıştı. Soruşturma kapsamında 6 emekli amiral ile 1 emekli general 16 Nisan'da, 84 şüpheli ise 27 Mayıs'ta ifadeye çağrıldı ve onlar da adli kontrolle serbest bırakılmıştı.

Ankara Cumhuriyet Başsavcılığı 'bildiri' soruşturmasını tamamlayarak, 103 şüpheli hakkında iddianame düzenlenmişti. Savcılık TCK'nın 316/1'inci maddesi kapsamında, 'devletin güvenliğine veya anayasal düzene karşı suç işlemek için anlaşma' suçundan 12 yıla kadar hapis cezası talep etmişti. Ankara 20’nci Ağır Ceza Mahkemesi iddianameyi kabul etmişti.

“İDDİANAME NE ZAMANDAN BERİ ‘DEDİKODUNAME’ OLDU?”

Kocasakal, 181 sayfalık iddianameyi eleştirerek, burada Montrö açıklamasına ilişkin siyasilerin tepkilerine de yer verildiğini “İddianame ne zamandan beri dedikoduname oldu” diye açıkladı. Kocasakal, iddianamenin hukuki niteleme ve delil değerlendirmesinin sadece 1,5 sayfa olduğunu açıkladı.

Kocasakal, amiraller açıklamasındaki “Aksi halde” ifadesinin iddianamede abartılarak değerlendirildiğini ifade ederek, “Sıkı giyin aksi halde üşütürsün’ demek ne kadar adam öldürmeye teşebbüsse bu bildirideki aksi halde ifadesi de o kadar darbeye teşebbüs” diye konuştu.

Kocasakal’ın derhal beraat verilmesi yönündeki talebine ilişkin duruşma savcısı reddedilmesi yönünde görüş bildirdi. Mahkeme heyeti, Kocasakal’ın derhal beraat talebini reddetti. (Tamer Arda Erşin / ANKA)