Pazar Dergisi Plus: Doğu cephesinde barışa bir adım daha...

Kısa Dalga Plus, 11 Mayıs Pazar, Hazırlayan: Tansu Pişkin

Kısa Dalga’dan herkese merhaba… Bir insana, bir hayvana ya da bir bitkiye annelik yapan, anne olmak isteyen ya da zaten anne gibi hisseden bütün kadınların anneler günü kutlu olsun...

Geride bıraktığımız hafta, Türkiye için hem siyasal hem toplumsal açıdan kritik dönemeçlere sahne oldu. 3 Mayıs günü Sırrı Süreyya Önder hayatını kaybetti. Cenaze töreninde öyle anlar yaşandı, öyle isimler bir araya geldi ki ömrünü adadığı barış, 4 Mayıs Pazar günü bir günlüğüne de olsa ülkeye gelmiş gibiydi.

Sırrı Süreyya Önder'in cenaze töreninin ardından saldırıya uğrayan CHP lideri Özgür Özel'e sadece muhalefetten değil hükümetten ve Cumhurbaşkanı Erdoğan'dan da bizzat 'geçmiş olsun' mesajları iletildi. Bütün siyasetçilerin ortak fikri, siyasetin şiddetten, şiddet dilinden arındırılması yönündeydi.

Abdullah Öcalan'ın 27 Şubat tarihli çağrısı sonrası gözlerin çevrildiği PKK, kongreyi topladığını duyurdu. DEM Parti ve hükümet kanadından bu duyuru sonrası gelen açıklamalar, olumlu ve yapıcı bir dille şekillendi.

Anayasa Mahkemesi, sahipsiz hayvanların öldürülmesinin önünü açacak ve 'katliam yasası' diye anılan kanunun iptali istemini reddederek yasayı resmen onayladı.

Plus’a hoş geldiniz…

NELER OLDU?

Erol Eğrek adlı işçi, 10 yıldır alamadığı tazminatı için bir kez daha gittiği Şişli’deki Çalık Holding binası önünde, Çalık Holding’in korumaları olduğu iddia edilen yaklaşık 10 kişi tarafından dövülerek öldürüldü. Olayla ilgili 1'i polis memuru 6 kişi gözaltına alınırken Çalık Holding'den yapılan yazılı açıklamada hayatını kaybeden işçi suçlandı.

CHP Genel Başkanı Özgür Özel, "Millet İradesine Sahip Çıkıyor" mitingi için Van'daydı. Anneler gününü Kürtçe kutladı, "Terörsüz Türkiye'ye evet diyoruz" dedi. 3 Mayıs'ta hayatını kaybeden Sırrı Süreyya Önder'i andı, HDP'nin tutuklu eski Eş Genel Başkanı Selahattin Demirtaş'a "Tüm siyasi tutsaklara özgürlük" mesajıyla selam gönderdi.

23 Mart'tan beri Silivri Cezaevi'nde tutuklu bulunan CHP'nin cumhurbaşkanı adayı Ekrem İmamoğlu, partisinin Van'daki mitingi için Vanlılara mektup gönderdi. İmamoğlu, "İstanbul’un kaderi de Van’ın kaderi de birdir. Barışa, umuda, Türkiye’nin güzel geleceğine birlikte yürüyeceğiz" yazdı.

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, PKK'nın kongre açıklamasından sonra ilk kez konuştu. "Her an müjdeleri alabilirsiniz, alacaksınız" dedi ve ekledi: "Terörsüz Türkiye hedefine giden yolda sağlam adımlarla ilerliyoruz".

Hayatını kaybeden Sırrı Süreyya Önder ile Cumhurbaşkanı Erdoğan arasında, 10 Nisan'da gerçekleşen görüşmede dikkat çeken bir diyalog yaşandığı öğrenildi. Nefes gazetesinin "Duvarların Dili Olsa" bölümünde yer alan habere göre, Erdoğan, Önder’e kaç çocuğu olduğunu sordu. Önder, bir çocuğu olduğunu söyledi. Erdoğan, “Az değil mi?” diye sorunca, Önder esprili bir şekilde “Hapis yatmaktan daha fazla çocuk sahibi olmaya fırsat bulamadım” yanıtını verdi.

Jeofizik Yüksek Mühendisi Prof. Dr. Övgün Ahmet Ercan, olası İstanbul depremine dair yürüttüğü araştırmanın sonuçlarını sosyal medya hesabından paylaştı. Ercan'a göre, 7.5 ila 8 büyüklüğünde bir depremin artık olası değil; İstanbul’da en fazla 6,7 büyüklüğünde bir deprem bekleniyor. 2045'ten önce olmasına ihtimal verilmiyor, depremlerin 2075 ya da daha sonrasında olabileceği söyleniyor.

BUNLAR DA YAŞANDI...

Ekrem İmamoğlu, resmi X hesabının engellenmesinin ardından ana hesap olarak kullanmaya başladığı uluslararası X hesabına da erişim engeli getirilmesi üzerine 3'üncü bir X hesabına taşındı. Son hesabın adresini engellenen ikinci hesabından paylaştı.

Modacı Barbaros Şansal'ın havalimanlarıyla imtihanı devam etti. Daha önce de farklı tarihlerde havalimanında saldırıya uğrayan ve gözaltına alınan Şansal, bugün bir kez daha havalimanından gözaltına alındı. Akşam saatlerinde serbest bırakıldığını duyurup İngiltere'ye doğru uçuşa geçti.

Afyonkarahisar Valisi Kübra Güran Yiğitbaşı, CHP'li Afyonkarahisar Belediyesi’nin Patiköy Mama Üretim Tesisi’nin açılış töreninde bir taleple halkın karşısına çıktı. "AK Parti İl Başkanlığımızı da bu tip programlarımıza davet edelim" dedi, diğer siyasi parti temsilcilerinin orada olmasına da hafiften bir sitem etti.

BİRAZ DA PARA KONUŞSUN

İktisatçı Mahfi Eğilmez, evrende uygarlık olasılığına rağmen iletişimin olmayışını anlatan Fermi Paradoksu'nu Türkiye'nin ekonomik sessizliğiyle ilişkilendirdi. Artan hayat pahalılığına karşı toplumun geniş kesimlerindeki tepkisizliğin dikkat çekici olduğunu belirten Eğilmez, "Satın alma gücümüz eridi, özel okul fiyatları uçtu, ama kimse sesini çıkarmıyor" dedi.

2025 yılı asgari ücreti ilk açıklandığında 628 dolara denk gelirken, TL'de değer kaybının etkisiyle 570 dolara kadar geriledi. TL cinsinden kayıp 2 bin lirayı aşarken, alım gücü üzerindeki baskı artıyor.

Merkez Bankası Başkanı Fatih Karahan, İmamoğlu'nun tutuklanması sonrası rezervlerdeki 50 milyar doları aşan erimenin bittiğini ve ters yönlü hareketin başladığını söyledi. "5-2 biten bir maçta size ‘Maç nasıl geçti?’ denildiğinde ‘2 gol yedik’ demezsiniz; yani ‘5 gol attık, 2 gol yedik, net olarak 3 farkla kazandık’ dersiniz" sözleriyle de farklı bir perspektif ortaya koydu denilebilir.

Karahan'ın üstteki açıklamayı yaptığı gün, Merkez Bankası'nın toplam rezervlerinin 2 Mayıs ile sona eren haftada, 141 milyar 50 milyon dolar olan seviyesinden, 138 milyar 532 milyon dolara; net uluslararası rezervlerin de aynı haftada, 2 milyar 216 milyon dolar azalarak 32 milyar 796 milyon dolara indiği bildirildi. Hay Allah...

KAYIPLAR VERİLDİ...

Siyasetçi, sinemacı, yazar, DEM Parti Milletvekili, TBMM Başkanvekili, İmralı heyeti üyesi Sırrı Süreyya Önder, İstanbul'da tedavi gördüğü hastanede 3 Mayıs günü aramızdan ayrıldı.

Yazar Süha Oğuzertem Kadıköy'de yaşadığı dairesinde çıkan yangında hayatını kaybetti.

O SIRADA DÜNYADA…

ABD Başkanı Donald Trump, 7 Mayıs'tan beri aralıklı çatışmaların ve karşılıklı saldırıların sürdüğü Hindistan ile Pakistan arasında ABD aracılığında anlaşmaya varıldığını "Tam ve hemen ateşkes konusunda anlaştılar" sözleriyle duyurdu.

ABD'li ve Çinli yetkililerin, karşılıklı tarife artışlarıyla tırmanan ticaret geriliminin çözümü için İsviçre'de müzakerelere başladığı bildirildi.

Gümrük tarifeleriyle dünyayı ticaret savaşına sürükleyen Trump, ülkedeki göçmenlerin "ABD dışına ücretsiz uçuş" yapmalarına izin veren başkanlık kararnamesine imza attı.

Meksika Devlet Başkanı Claudia Sheinbaum, Google'a, ABD’de kullanılan harita uygulamasında "Meksika Körfezi" adını "Amerika Körfezi" olarak değiştirdiği gerekçesiyle dava açtıklarını duyurdu.

Fransa'da 25 Nisan'da Müslüman genç Aboubakar Cisse'yi camide bıçaklayarak öldüren şüpheli Olivier H, "ırk veya dine dayalı kasten öldürme" suçundan yürütülen soruşturma kapsamında tutuklandı.

GÜZEL HABERLER VAR!

Bu hafta 5'i yerli 11 film vizyona girdi. Aralarında sinema tarihinin klasiklerinden bir olan 1972 yapımı suç draması "The Godfather" filmi de yer alıyor.

Türkiye kökenli oyuncu Sibel Kekilli, kadın haklarına dönük mücadelesinden dolayı Baden-Württemberg eyaletinin en prestijili Liyakat Nişanı ile ödüllendirildi.

'Ha düştü ha düşecek' diye bilim insanlarının günlerdir heyecanla izlediğini düşündüğümüz, hatalı fırlatıldığı 1972'den bu yana Dünya'nın yörüngesinde umarsızca dolaşan yarım ton ağırlığındaki Sovyet uzay aracı 'Kosmos 482' Hint Okyanusu'na düştü. RIP Kosmos 482...

Dünyaca ünlü şarkıcı Jennifer Lopez'in 23 Temmuz'da Antalya'da sahne alacağı duyuruldu. Biz çok etkilenmedik açıkçası, ama seveni vardır bulunsun dedik.

Dünyanın sayılı mimarlık etkinliklerinden bir tanesi olan Venedik Bienali 19. Uluslararası Mimarlık Sergisi Türkiye Pavyonu, bu yıl 10 Mayıs Cumartesi günü İstanbul'da kapılarını açacak.

Ankaralılar sevinebilir: Uçan Süpürge Uluslararası Kadın Filmleri Festivali'nin 28'incisi 27 Mayıs-4 Haziran arasında Ankara’da gerçekleşecek. Ödül töreni ise 27 Mayıs'ta olacak.

KESER DÖNER SAP DÖNER

ABD Başkanı Donald Trump'ın danışmanlarından biri olduktan sonra federal çalışanlara yönelik istifaya zorlamaya kadar uzanan 'tatsız' haberlerle gündeme gelen Tesla ve SpaceX'in kurucu CEO'su Elon Musk'ı üzen durumlar yaşandı. Tesla, ülkedeki resmi bayram haftası sırasında Model Y ve Cybertruck üretim hatlarını durdurma kararı aldı. Fabrikada bir süredir kriz emareleri gördüğünü söyleyen işçiler evlerine gönderildi. Bunlar hep süreç...

Avrupa Komisyonu'nun 2023-2024 Türkiye raporu, Avrupa Parlamentosu Genel Kurulu'nda kabul edildi. Avrupa Parlamentosu’nun "Türkiye'nin AB süreci donmuş halde kalmalı" başlıklı yazılı açıklamasında, milletvekillerinin Türkiye'nin jeopolitik ve stratejik öneminin hükümetin demokratik anlamdaki gerilemesini telafi edemeyeceğini ve AB üyelik kriterlerinin müzakereye açık olmadığını belirttiği aktarıldı. Türkiye biraz da ektiğini biçme ülkesi...

'BAĞZI' EYLEMLER

Litvanyalı aktivistlerin örgütü Sviesos Vilkai (Işık Kurtları), başkent Vilnius'taki Rus topluluğun 9 Mayıs 'Faşizme Karşı Zafer Günü'nü andığı Antakalnis Mezarlığı'nın girişinde prezervatif dağıttı. Eylemi organize eden bir temsilcisi, prezervatiflerin Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin gibi insanların doğmasını önlemek için dağıtıldığını söyledi.

SEVİM KOŞ!

Bu haftaki kaos ihtiyacımızı, bu köşenin yükünü adeta tek başına sırtlandığını söyleyebileceğimiz Yılmaz Özdil karşıladı. B12 vitaminlerini eksiksiz aldığını tahmin ettiğimiz Özdil, CHP Genel Başkanı Özgür Özel'e yapılan yumruklu saldırıya ilişkin önce Özel'i, sonra da 15 yıl önce Ahmet Türk'e Samsun'da yapılan saldırıyla ilgili yazdığı 'nefret' içerikli yazısı nedeniyle o dönem kendisini eleştiren gazeteci Faruk Bildirici ve CHP Milletvekili Sezgin Tanrıkulu'yu hedefine aldı.

Bildirici ve Tanrıkulu, Özdil'e görece sakin cevap verdi, ancak Özdil'in 'geri vites yaptığını' söylediği Özel, "O geri vitesi yedirirler adama" diyerek Sözcü TV yayınına damga vurdu.

AMAN DİKKAT!

İklim; coğrafya koşullarını, kişilik özelliklerini, topluluk davranışlarını etkiler diye bilirdik. Fakat Türkiye özelinde bu konuda da yanıldık. Güçlü kaotik enerjimizle iklimi etkilemeyi de millet olarak biz becerebildik. Kısaca, havalar ülke genelinde pek gelgitli. Sarısından turuncusuna çeşit çeşit uyarı var. Aman fırtınalarda uçmayın, ince giyinip üşütmeyin, terli terli soğuk su filan da içmeyin lütfen.

TEYİTLENDİK

"Sosyal medyada mizah ile manipülasyon arasındaki çizgi giderek silikleşiyor. 'Gözaltına alınıyorum' gibi ifadeler artık yalnızca bir yardım çağrısı değil; bilgi kirliliğinin, siyasi manipülasyonun ve algoritmik görünmezliğin tam ortasında yer alıyor."

Teyit.org'dan Ali Safa Korkut'un küçük bir kısmını paylaştığımız bu yazısına bir göz atmak özellikle 'birlik ve beraberliğe en çok ihtiyaç duyduğumuz şu günlerde' hayat kurtarıcı olabilir.

NE İZLEMELİ?

Henüz izlemeyenler ya da tekrar izlemek isteyenler için Sırrı Süreyya Önder'in yönetmen, senarist ve oyuncu olarak yer aldığı 'Beynelmilel' filmi.

Kısa bir sahnesine buradan göz atabilirsiniz.

NE DİNLEMELİ?

Sırrı Süreyya Önder, cezaevinden çıktıktan sonra 7 Ocak 2020'de kamuoyu önüne ilk kez Kısa Dalga Podcast için Kemal Göktaş ile birlikte yaptığı dört bölümlük podcast serisi ile çıkmış, Göktaş'a cezaevi günlerini, önceki çözüm sürecinde yaşananları ve bir kısmını gerçekleştiremediği yeni planlarını anlatmıştı.

4 bölümden oluşan "Sırrı Süreyya Önder Anlatıyor" serisini dinlemek için buraya tıklayabilirsiniz.

Haftaya görüşmek üzere...