Stajyerlerin alacağı ücret personel sayısı 20 ve üzeri olan işyerlerinde 2 bin 552 lira, 20’nin altında olan işyerlerinde 1.276 liranın altına düşemez. Mühendislik stajlarında ise işletmeler çalıştıracağı stajyere 2 bin 977 lira ödemek zorunda. Hürriyet yazarı Noyan Doğan, stajyerlerin hakları ve maaşlarını yazdı. Doğan'ın yazısına göre 5 başlıkta stajyer hakları şöyle:
Yasa ne diyor?
* Meslek lisesi, meslek yüksekokulu ve üniversite öğrencilerinin zorunlu olarak staj yapmaları gerekiyor ki, mezun olabilsinler. 10 ve üzeri personele sahip işyerlerinin de stajyer çalıştırma zorunluluğu bulunuyor. Çalıştırılacak stajyer sayısı işletmenin personel sayısının yüzde 5’inden az, yüzde 10’undan fazla olamıyor.
* Zorunluluk yerine getirilmezse ne olacak? 20 ve üzeri personel çalıştıran işletmeler asgari ücretin üçte ikisi tutarında; 20’den az çalışanı olan işletmeler de asgari ücretin üçte biri tutarındaki parayı; her bir öğrenci için mesleki eğitime katkı payı olarak ödemek durumunda ki, bugünkü asgari ücretle bu tutar 2 bin 833 lira ediyor. 20 ve üzeri personel çalıştıran işletmeler için de bu tutar 5 bin 666 lira.
Devlet desteği ne kadar?
* Peki, stajyerlere ne kadar ücret ödenecek? Personel sayısı 20 ve üzeri olan işyerleri çalıştırdıkları her bir stajyere net asgari ücretin yüzde 30’u kadar ücret ödemek durumunda. Bugünkü asgari ücrete göre de bu tutar 2 bin 552 lira.
* Personel sayısı 20’nin altında olan işletmeler ise çalıştırdıkları her bir stajyer için asgari ücretin yüzde 15’inden (bin 276 lira) az ücret ödeyemez. Mühendislik stajlarında ise işletmeler çalıştıracağı stajyere 2 bin 977 lira ödemek zorunda. Stajyerlere ödenen ücrete ciddi de devlet desteği bulunuyor.
Primi kim ödüyor?
* Stajyerler için iş kazası, meslek hastalığı ve genel sağlık sigortası primi ödeniyor ve bu primler okulları tarafından karşılanıyor. İşverenin prim ödeme yükümlülüğü bulunmuyor.
* Zorunlu staj yapmasına gerek olmayan, tecrübe edinmek için kendi isteğiyle staj yapanların yine iş kazası, meslek hastalığı primlerinin işveren tarafından ödenmesi gerekiyor.
Staj emeklilikte sayılıyor mu?
Stajyerlik döneminde emeklilik primi ödenmiyor, sadece iş kazası, meslek hastalığı ve genel sağlık sigortası primleri ödeniyor. Buna da ‘staj sigortası’ deniliyor.
Çalışılan sürenin emeklilikte sayılabilmesi için uzun vadeli sigorta olarak adlandırılan malullük, yaşlılık ve ölüm sigorta koluna prim ödenmesi gerekiyor. Bu prim ödenmediğinden, staj süreleri ileride emeklilikte hesaba katılmıyor.
Sigorta başlangıcı uzun vadeli sigorta olarak adlandırılan malullük, yaşlılık ve ölüm sigorta koluna prim yatırılmaya başlandığı tarih oluyor.
Stajyer maaşı asgari ücret kadar olur mu?
Gençlere, kamu kurumları ve özel sektör kuruluşlarınca sunulan staj olanaklarından faydalanmaları için uygulamaya konulan Ulusal Staj Programı ile iki yılda 160 bin öğrenci, kamu kurumlarında staj yaptı ve ücretleri, sigortası devlet tarafından karşılandı.
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, geçen yıl yaptığı açıklamada yaz stajları için ödenen asgari ücretin yüzde 30’una tekabül eden rakamı, 2023’ten itibaren asgari ücret seviyesine yükseltileceğini açıklamıştı. Erdoğan, staj sonrası öğrencilerin yarı zamanlı çalışmaya devam edebilmelerini temin amacıyla geliştirilen Yetenek Yönetim Modeli’ni de yaygınlaştıracaklarını vurgulamıştı. (Kısa Dalga)