Almanya'da 18 yaşına giren gençlerin çoğuna anne-babası, büyükanne, büyükbabası ya da akrabaları tarafından artık reşit olduğu için harçlık verilir ve "Bu harçlıkla güzel bir şeyler yap, tadını çıkar" denir.
Bu kez reşit olan ya da olacak gençlere harçlık hükümetten geliyor. Bu yıl 18 yaşını dolduran ya da dolduracak olan gençlere 200 euro maddi destek sunuluyor, ama para olarak değil, Kültür Kartı (KulturPass) olarak.
Müze, sinema, tiyatro ya da konser...
Gençler bu karttaki 200 euroyla kültür-sanat etkinliklerine katılabilecek. Örneğin müzeleri gezebilecek, sinema, tiyatro ya da konserlere gidebilecek. Kartın kapsamı bununla da sınırlı değil.
Gençler karttaki 200 euro ile kitap ya da enstrüman satın alabilecek. Ancak bu kart sadece gençlerin bizzat gittiği etkinlik ya da dükkanda kullanılabilecek.
Örneğin internetten yapılacak kültür-sanat alışverişleri ya da online aboneliklerde geçerli olmayacak.
Kültür Kartı ile amaç, uzun pandemi dönemi sonrası hem gençleri yeniden sosyal alana cekmek, kültür ve sanata ilgilerini teşvik etmek. Bunu yaparken yine pandemi döneminde kan kaybeden yerel kültür ve sanat merkezlerini, sanatçıları, kitapçıları ve bu alanda faaliyet yürüten tekelleşmemiş kurumları yeniden canlandırmak.
14 Haziran'da uygulaması başlayan Kültür Kartı simdilik bir pilot proje. Projede yer almak, gençlerin Kültür Kartı ile tercih edebileceği etkinlikleri veya hizmetleri sunmak için 12 Haziran'a kadar müze, tiyatro gibi 4 bin 900 kültür-sanat kurum ya da kuruluşu kayıt oldu. Gençler için bu kart kapsamında yaklaşık bir milyon 600 bin farklı etkinlik mevcut.
Gençlerin Kültür Kartı uygulamasından yararlanmak için yapmaları gereken, aplikasyon ya da internet üzerinden kimlik bilgilerini girerek kayıt olmak.
Almanya'da ikametgahı bulunan, 2005 yılında doğan bütün gençler bu haktan yararlanabilecek. Merkezi Wiesbaden'da bulunan Federal İstatistik Dairesi'nin verilerine göre Almanya'da bu yıl 18 yaşını dolduracak yaklaşık 750 bin genç var.
100 milyon euro bütçe
Kültür ve Medyadan Sorumlu Devlet Bakanı Claudia Roth, Kültür Kartı için toplam 100 milyon euro bütçe ayırdı.
Bu rakam ilk aşamada kulağa yüksek gelse de gençlerin tamamının karta başvurması halinde 50 milyon euro daha bütçe ayrılması gerekecek.
Bakan Roth, "Uygulama ile Almanya'nın merak uyandıran, çok çeşitli kültürel manzarası için bir tur rehberi rehberi sunuyoruz" açıklamasını yaptı.
Bakan pandemi döneminde ciddi kayba uğrayan kültür-sanat dünyasının bu pilot proje ile genç bir kitle kazanmasını da umut ediyor.
İtalya, Fransa ve İspanya'da da var
Almanya gençlere Kültür Kartı pilot projesini hayata geçirirken diğer Avrupa ülkelerini örnek aldı.
Örneğin İtalya'da "18app" adlı uygulama ile 18 yaşına girenlere 2016 yılından beri 500 euroluk kültür sanat çeki veriliyor. İtalya'da iktidardaki aşırı sağcı İtalya'nın Kardeşleri partisinin lideri Başbakan Giorgia Meloni, geçen yıl bu uygulamayı kaldıracağını duyurdu ama sonrasında planlarını şimdilik kaldırdı.
Fransa'da ise 2021 yılından bu yana 18 yaşına basanlara 300 euroluk bir bütçe ayrılıyor. İlk yıl gençler bu bütçenin dörtte üçünü kitaplara harcadı. Bunun üçte ikisini ise Japon Manga çizgi romanları oluşturdu. Sinema ve tiyatrolar bu programdan neredeyse hiç yararlanamadı.
İspanya'da ise geçen yıldan itibaren 18 yaşına basanlara 400 euroluk kültürel destek sunulmaya başlandı. Gençler bu desteğin yarısını canlı etkinlikler için harcadı.
İspanya'da kültürel varlık olarak kabul edilen boğa güreşleri ise muhalefetle parlamentoda yapılan tartışmalardan sonra kültürel destek programından çıkarıldı.