SİNAN TARTANOĞLU
Kısa Dalga - Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı; Millet Bahçesi yapılması için iş makinalarının girdiği, göl ve bembeyaz kum yapısının bozulduğunun belirtildiği son olarak çevresine asfalt dökülen Salda Gölü’nde “iklim değişikliğinin etkilerini” araştırmaya karar vererek, hizmet alım ihalesi açtı. Projenin amacının, tüm yaşananlardan sonra “Salda Gölü’ndeki güncel stromatolit oluşumlarının dünyada az bulunan bir örnek olması ve gölün bu yönü ile ekolojik olarak benzersizlik özelliğine sahip olması, Salda Gölü’nün mutlaka ve çok titiz korunmasını zorunlu kılmaktadır. Bu durum Salda Gölü’nün ne kadar eşsiz bir ekosistem olduğunun ve Mars araştırmaları için ne kadar önemli olduğunun bir göstergesidir” ifadeleri ile anlatılması dikkat çekti.
Millet Bahçesi yapılmak istendi… Ayak bile basılmaması gereken kumsallara dozerler girdi. Dönemin Burdur Valisi, yapılanların “gölü kurtarmak için düzenlenen bir çevre operasyonu” olduğunu savundu. Ancak yapılanların olumsuz etkileri, projenin hemen ilk aylarında kendisini göstermiş; salyalaşma ve beyaz kumullarında kararma başlamıştı. Gölde sararma tespit edildi, ancak bunun polen kaynaklı olduğu belirtildi. Son olarak gölün çevresine kara asfalt döküldü.
Tüm bu yaşananların ardından Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı’nın, iklim değişikliğinin Salda Gölü üzerindeki etkilerini araştırmaya karar verdi.
Edinilen bilgiye göre, araştırma projesinden; Tabiat Varlıklarını Koruma Genel Müdürlüğü’ne bağlı Koruma, İzleme ve Özel Koruma Bölgeleri Dairesi Başkanlığı sorumlu olacak.
Projeye göre; iklim değişikliğinin göl üzerindeki etkilerinin belirlenmesinin ardından alınması gereken tedbirler ortaya konulacak. Gölün, iklim değişikliğinin etkilerine uyum kapasitesi artırılacak.
Sağlıklı ve dengeli bir çevrede yaşama hakkı anayasal bir hakmış
Proje dosyasında şu ifadeler yer aldı:
“İklim değişikliğinin olumsuz etkilerine karşı Salda Gölü Özel Çevre Koruma Bölgesi’nin hem karasal hem de göl alanı ölçeğinde uyum kapasitesinin güçlendirilmesi, iklim değişikliğinin etkilerinin azaltılmasında önemli bir yeri olan korunan alanların gelecek nesillere aktarılması sürecinde izlenecek yol haritası belirlenecek, anayasal bir hak olan sağlıklı ve dengeli bir çevrede yaşama hakkının güvence altına alınması adına ülke geneline yaygınlaştırılacak projeler için tecrübe/veri tabanı oluşturulacaktır.”
Edinilen bilgiye göre, proje ile Salda Gölü’nün iklim değişikliğine uyum modeli belirlenecek. Alanın risk ve kırılganlığı tespit edilecek. İklim değişikliğine uyum senaryoları hazırlanacak. İklim değişikliğinin karasal ve sucul canlılar üzerindeki etkileri izlenecek. Salda Gölü Özel Çevre Koruma Bölgesi’nde iklim değişikliğine uyum eylem planı ve stratejik yol haritası hazırlanacak.
NASA’nın da dikkatini çekmiş
Proje şu ifadelerle gerekçelendirildi:
“Salda Gölü’nde tespit edilen stromatolitlerin Mars’taki Jezero kraterinde bulunan stromatolitlerle olan benzerliği ortaya koyulmuştur ve Salda Gölü’nde güncel olarak oluşan hidromanyezit içerikli stromatolitler ile Mars’taki karbonat içerikli kayaçlar arasındaki benzerliklerin NASA’nın da dikkatini çektiği güncel yayın organlarında da yer almaktadır. Salda Gölü’ndeki güncel stromatolit oluşumlarının Dünya’da az bulunan bir örnek olması ve gölün bu yönü ile ekolojik olarak benzersizlik özelliğine sahip olması, Salda Gölü’nün mutlaka ve çok titiz korunmasını zorunlu kılmaktadır. Bu durum Salda Gölü’nün ne kadar eşsiz bir ekosistem olduğunun ve Mars araştırmaları için ne kadar önemli olduğunun bir göstergesidir. Dünya üzerinde herhangi bir benzeri bulunmayan bu eşsiz ekosistemin korunması, doğallığını ve bütünlüğünü devam ettirmesi bizim için olduğu kadar gelecek nesiller için de önem taşımakta olup, iklim değişikliği etkilerinin araştırılmasının son derece önemli olduğu düşünülmektedir.”
Nihai rapor 2026 yılında tamamlanacak
Bakanlığın bu araştırma projesi için hizmet ihalesi açtığı öğrenildi. İhaleyi kazanan firma, kesin raporunu 2026 yılında Bakanlığa sunacak. Bu süreçte dört kez ara rapor verilecek. Proje ekibi; iklim değişikliği, mikrobiyoloji ve limnoloji, karasal ve tatlı su flora ve fauna, hidrojeoloji, jeoloji, meteoroloji, coğrafi bilgi sistemleri ve sosyal medyada uzman isimlerden oluşacak. (Haber Merkezi)