KISA DALGA BÜLTEN 3 EKİM 2023
PODCASTİMİZİ DİNLEMEK İÇİN PLAY’E TIKLAYINIZ
GÜNDEM
Meclis’in açılmasıyla birlikte milletvekillerine ait dokunulmazlık dosyaları için işlemler başladı. 8 milletvekilinin fezlekesi Meclis’e gönderildi.
Meclis'e gönderilen fezlekeler arasında Türk Silahlı Kuvvetleri'ne (TSK) yönelik sözleri nedeniyle hakkında soruşturma başlatılan
CHP Diyarbakır Milletvekili Sezgin Tanrıkulu da var.
CHP’li Murat Bakan, Yeşil Sol Parti’den Meral Danış Beştaş, Van Pervin Buldan ve Sezai Temelli, Demokrat Partili Cemal Enginyurt, MHP’li İsmail Faruk Aksu ve Mehmet Taytak da dosyaları Meclis’e giden diğer vekiller oldu.
İçtüzüğe göre Hazırlık Komisyonu en geç 1 ay içinde raporunu Karma Komisyona sunuyor. Karma Komisyon, dokunulmazlığın kaldırılmasına ya da ertelenmesine karar verebiliyor. Karma Komisyon raporları, doğrudan Genel Kurul gündemine giriyor. Rapor Genel Kurul'da kabul edilirse milletvekilinin dokunulmazlığı, söz konusu dosya için kaldırılmış oluyor.
Hatay'da 6 Şubat'taki depremlerde yıkılan binalarla ilgili ilk dava açıdı. 53 kişinin hayatını kaybettiği İlke Apartmanı'nın müteahhidi, yapı denetim sorumlusu, proje ve uygulama denetçileri ve kontrol elemanı hakkında “bilinçli taksirle birden fazla kişinin ölümüne neden olmak” suçlamasıyla iddianame hazırlandı. 5 kişinin 22.5’ar yıl hapsi istendi.
Binaya yapı kullanım ve imar izni veren belediye başkanı ile imar müdürü hakkında da soruşturma başladı. Bu dava büyük yıkımın yaşandığı Hatay’da açılan ilk dava olma özelliği taşıyor…
Depremin vurduğu Hatay şimdi de sağanak yağışla mücadele ediyor. Birkaç gündür yoğun yağışın yaşandığı Hatay'da önceki akşam çadırlar, konteynerler, iş yerleri ve devlet hastanesi su altında kaldı. Depremin üzerinden 8 ay gelmesine rağmen çadırda ve konteynırlarda kalan yurttaşlar kışın nasıl geçeceğini düşünüyor. Sağanak nedeniyle su altında kalan Tarihi Uzun Çarşı esnafı, mallarının zarar gördüğünü belirterek tepki gösterdi.
Türkiye İşçi Partisi’nin Gezi Davası'nda aldığı hapis cezası onanan Hatay Milletvekili Can Atalay için başlattığı ‘Özgürlük Yürüyüşü’ ikinci günde devam etti. TİP Genel Başkanı Erkan Baş, yağmurun ortaya çıkardığı hasarı anlatarak “Ufacık bir yağmurun bile insan hayatını altüst ettiği bir tabloyla hala karşı karşıyayız” dedi.
Ankara’da önceki gün düzenlenen bombalı saldırıyla ilgili yeni gelişmeler yaşandı. İçişleri Bakanlığı saldırıyı düzenleyenlerden birinin PKK üyesi Hasan Oğuz olduğunu duyurdu. Adalet Bakanı Yılmaz Tunç da, adli soruşturmanın sürdüğünü belirtti.
Milli Savunma Bakanlığı Kuzey Irak'taki hedeflere hava harekatı düzenlendiğini duyurdu.
Bu arada İstanbul ve Kırklareli'nde birçok eve eş zamanlı baskın düzenlendi. Aralarında HDP ile sivil toplum örgütü yöneticilerinin de olduğu en az 20 kişi gözaltına alındı.
İYİ Parti Genel Başkanı Meral Akşener, yerel seçimlere 81 ilde kendi adaylarıyla gireceklerini söylemiş ve Ümit Özlale'yi İzmir Büyükşehir Belediyesi Başkan adayı olarak açıklamıştı.
T24 yazarı Cansu Çamlıbel'in sorularını yanıtlayan Özlale, partisinin yerel seçim ittifaklarına kapalı olduğunu söyledi ve İzmir’in pazarlık konusu yapılması halinde partisinden istifa edeceğini belirtti. Özlale, Ekrem İmamoğlu İstanbul ittifakı için gelirse durumu değerlendireceklerini söyledi
Sağlık Bakanı Fahrettin Koca, Eris varyantına ilişkin açıklama yaptı.
Toplu aşı kampanyası ya da kapanma benzeri tedbirlerin asla uygulanmayacağını söyleyen Bakan Koca, griple nasıl mücadele ediliyorsa Covid’le de öyle mücadele edileceğini söyledi.
Türk Tabipleri Birliği, Adana Erzin Devlet Hastanesi Başhekimi Dr. Ersin Mahmutluoğlu’nun Covid 19’la uyumlu klinik bulgularla hayatını kaybettiğini belirtmişti.
Bakan Koca ise bunun kara propaganda olduğunu söyledi. Koca, Mahmutoğlu’nun kalp yetmezliğine bağlı hastalıklar la birleşen solunum yolu enfeksiyonu sebebiyle hayatını kaybettiğini söyledi.
Bakan Koca, “Sosyal depresyon da büyük bir sağlık sorunudur” dedi.
ODTÜ Mezunlar Derneği Yönetim Kurulu Başkanı Baki Arslan’ın ODTÜ kampüsüne girişi 2090 yılına kadar yasaklandı. Bu kararın neden alındığı açıklanmadı. Dernek, hukuki sürecin başlatılacağını duyurdu.
EKONOMİ
Türkiye Esnaf ve Sanatkârları Konfederasyonu (TESK) verilerine göre; bu yıl kapanan dükkan sayısı geçen yıla göre yüzde 20 arttı. 71 bin 500 esnaf kepenk kapattı. Bu bilgileri aktaran CHP Manisa Milletvekili Bekir Başevirgen, “2023'de her ay ortalama 8 bin 950 esnaf kepenk indirdi” dedi.
KOBİ'lerin bankacılık sektörüne olan borçlarının temmuz ayı itibari ile 2 trilyonu aştığını belirten Başevirgen’ın aktardığına göre borcu takibe düşen KOBİ sayısı ise 330 bine ulaştı.
İstanbul Ticaret Odası eylül ayında fiyatı en fazla artan ve azalan ürünler açıkladı.
İstanbul Ücretliler Geçinme İndeksi'nde yer alan 242 ürünün 166'sının fiyatı artarken, 15 ürünün fiyatı düştü, 61 üründe ise değişim gözlenmedi.
İstanbul'da eylülde fiyatı en çok artan ürün yüzde 98,94 ile defter oldu. Defteri sırasıyla okul çantası, mahkeme ve avukatlık ücreti, okul kıyafetleri, kurs ve özel ders ücretleri, eşofman ve ile çocuk ayakkabısı izledi.
Endekse göre en fazla düşen ürün ise erik oldu.
Merkez Bankası Başkanı Hafize Gaye Erkan’ın bugün Meclis Plan ve Bütçe Komisyonu'na, kapsamlı bir sunum yapması planlanıyor.
Bugün ayrıca Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) eylül ayı enflasyonunu açıklayacak. Ekonomistler, eylülde Tüketici Fiyat Endeksi'nin yüzde 5,0 artmasını bekliyor.
Döviz kuru ve petrol fiyatlarındaki hareketlilik nedeniyle akaryakıt fiyatları sürekli değişmeye devam ediyor. Son dönemde üst üste gelen zamlara bir yenisi daha ekleniyor.Oto gaza 69 kuruş zam bekleniyor. Zammın ardından oto gazın litresi İstanbul'da (Avrupa) 18 lira 47 kuruşa, Ankara'da 18 lira 38 kuruşa, İzmir'de ise 18 lira 9 kuruşa çıkacak.
Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Alparslan Bayraktar, Irak-Türkiye Petrol Boru Hattı’nın bu hafta içinde faaliyete geçeceğini bildirdi.
Bayraktar boru hattı faaliyete geçtikten sonra küresel petrol piyasalarına 500 bin varil petrol tedarik edileceğini söyledi.
Sabancı Holding bünyesindeki Akbank’ta genel müdür ile birlikte yönetim kurulunda değişiklikler oldu. Akbank’tan yapılan açıklamaya göre 2012 yılından beri Genel Müdürlük görevini yürüten Hakan Binbaşgil, Yönetim Kurulu Başkan Yardımcısı ve Murahhas üye olarak atandı; Genel Müdürlük görevine Kaan Gür getirildi.
Öte yandan Finans uzmanı ve Sabancı Üniversitesi öğretim üyesi Prof. Dr. Özgür Demirtaş, Akbank'taki yönetim değişikliğinin ardından bağımsız yönetim kurulu üyeliğinden istifa etti.
DIŞ POLİTİKA VE DÜNYA
Avrupa’da göç ve sığınmacı sorunu Schengen tartışmasına yol açtı.
Zira bazı ülkeler kaçak göçle mücadele için sınır kontrollerine başvurmaya başladı. Uzmanlar bunun bir domino etkisi yaratabileceği konusunda uyarıyor.
Euronews’teki habere göre Almanya Polonya ve Çekya sınırlarında mobil kontrollere başladı. Oysa Schengen Anlaşması'nın temel ilkelerinden biri vatandaşların serbest dolaşımı hakkına sahip olması, ve ülkelerin iç sınırlarında kontrollerin olmaması.
Ayrıca Bulgaristan ve Romanya da henüz Schengen üyesi olmadı. Bu iki ülke neredeyse 15 yıldır bekliyor,. Üyelik için tüm AB ülkelerinin onay vermesi gerekiyor. Hollanda ve Avusturya, çok sayıda göçmenin "Balkan rotası” üzerinden AB'ye giriş yaptığını söyleyerek Bulgaristan ve Romanya'nın katılımını engelliyor.
ABD Başkanı Joe Biden, federal hükümetin 'kapanma' riskinin önüne geçen bütçe yasa tasarısını imzalamıştı. Ancak basa, Ukrayna'nın ihtiyaçlarına yönelik fon tahsisini öngörmüyor.
Bu duruma Avrupa’dan tepki geldi. Avrupa Birliği (AB) Dış İlişkiler ve Güvenlik Politikası Yüksek Temsilcisi Josep Borrell, bu kararın kendilerini şaşırttığını belirtirken gözden geçirileceğinden emin olduğunu söyledi.
ABD'den gelen haberin yankıları sürerken Slovakya’da, Ukrayna aleyhine bir gelişme yaşandı.
Genel seçimleri Rusya yanlısı eski Başbakan Robert Fico önde tamamladı.
Fico kampanya boyunca Ukrayna'ya askeri yardımı sona erdirilmesi vadinde bulunmuştu.
Fico, 'Ukrayna’ya tek bir mermi bile yardım edilmeyeceğini' ve Rusya’yla ilişkilerin düzeltileceğini söylemişti.
Nobel Tıp Ödülü, bazı Covid aşılarında kullanılan mRNA teknolojisini geliştiren bilim insanları Katalin Kariko ve Drew Weissman'a verildi.
Pfizer-BioNTech ve Moderna gibi ilaç firmaları Covid aşılarında bu teknolojiyi kullanmıştı.
mRNA teknolojisi kanser de dahil olmak üzere diğer hastalıklar için araştırılıyor.
Ödülü kazanan bilim insanları 11 milyon İsveç kronu (yaklaşık 1 milyon dolar) para ödülünü paylaşacak.
İngiltere hükümetinin yardımcı sağlık danışmanı Dr. Thomas Waite, Covid'in halen mevsimsel bir davranış sergilemediğini ve diğer kış hastalıklarına göre daha öngörülemez bir seyir izlediğini belirtti.
Geçtiğimiz hafta İngiltere'deki Covid vakaları, haftalık olarak yüzde 14 artmıştı.
Dünya Sağlık Örgütü (WHO), Eris varyantının küresel olarak yayılabileceği ve Covid vakalarında artışa neden olabileceği uyarısında bulunmuştu.
WHO'ya göre Eris'in oluşturduğu halk sağlığı riski, dolaşımdaki diğer varyantlara yakınlığı nedeniyle daha düşük.
İspanya'nın güneyindeki Murcia kentinde bir gece kulübünde çıkan yangında en az 13 kişi hayatını kaybetti. angının çıkış nedeni henüz bilinmiyor. Kentte 3 günlük yas ilan edildi.
KISA DALGA’DAN…
Yeşim Özdemir’in hazırlayıp sunduğu Kitap Konuk Kahve’ye Mine Söğüt’ün konuk olduğu bölümü dinleyebilirsiniz..