Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı’nın 2020 yılı Faaliyet Raporu’nda, demiryolu ulaşımıyla ilgili çok sayıda güvenlik tedbirini de içeren hedeflere ulaşılamadığı belirtildi. Rapora göre, yıl içinde yapılması gereken 10 denetimden bir tanesi bile yapılmadı, makinistler ‘yol emniyetini’ kontrol edemedi.
Birgün’den Hüseyin Şimşek’in haberine göre, çok sayıda ölümlü kazanın yaşandığı demiryollarında, denetimsizlik sürüyor. Bakanlığın Faaliyet Raporu’na göre, bakımdan sorumlu kuruluş ve birimlere dair hedeflenen 10 denetimden bir tanesi bile yapılmadı. Raporda, demiryolu ulaşımında, taşımacılığın seyri, can ve mal emniyetinin artırılmasının sağlanmasına yönelik belirlenen dört denetim hedefinin dördüne de ulaşılamadığı ifade edildi.
Raporda, “Tüm dünyayı etkisi altına alan Covid-19 salgını sebebiyle öngörülen hedeflere ulaşılamamıştır” denildi. Demiryolu sektöründe faaliyet gösteren işletmeler ile emniyet yönetim sisteminin çalışma durumu ve makinistlerin denetimi geçen yıl gerçekleştirilemedi. Demiryolu yenileme ve bakım, onarımı yapılan hat uzunluğu sadece 29 kilometrede kaldı. 315 kilometrelik yolda ise herhangi bir kontrol yapılmadı.
Covid-19 bahanesi
CHP Genel Başkan Yardımcısı Ahmet Akın, Ulaştırma Bakanlığı’nın itirafları ve ihmalleri ile dolu Faaliyet Raporu’nu değerlendirdi. Salgın hastalığın AKP kongrelerine engel olamadığını ancak demiryollarında denetimsizliğe yol açtığını kaydeden Akın, şöyle dedi: “Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı; kazaları engellemek için Emniyet Yönetim Sistemi’ne ilişkin bir yılda üç denetim yapmayı hedeflemiş ancak 2020 yılı içerisinde yalnızca bir denetim gerçekleştirmiş. Bakımdan sorumlu kuruluş ve birimlere ilişkin hedeflenen 10 denetimden biri bile yapılmamış. Son yıllarda ülkemizde art arda yaşanan ve onlarca vatandaşımızın hayatını kaybettiği demiryolu kazalarında, denetimsizlik büyük etken. Ancak bakanlık hedeflediği denetimleri bile yerine getiremezken buna Covid-19 salgınını gerekçe gösteriyor. Bu durum, demiryollarında maalesef yeni kazaların yaşanmasına yönelik endişelerimizi artırıyor.”
Yeni facialar kapıda
Birleşik Taşımacılık Çalışanları Sendikası (BTS) Genel Sekreteri İsmail Özdemir ise eksik bırakılan ya da denetlenmeyen işler nedeniyle geçmişte çok sayıda ölümlü kazanın yaşandığını söyledi: “Halkın can ve mal güvenliğini sağlamak isteyenler, sene başında yazılı olarak belirledikleri hedefleri, eksiksiz olarak yerine getirmek zorundadır. Eğer yapılmıyorsa felaketler de kaçınılmaz olur. Bu işin bahanesi olmaz. Bir an önce eksik bırakılan denetimler yapılmalı. Demiryolları, rapordan anlayabileceğimiz gibi şu an kazaların yaşanılmasının kaçınılmaz olduğu bir durumda.”
İhmal felakete neden oluyor
> 2004’te İstanbul, Ankara seferini yapan hızlandırılmış tren, Sakarya'nın Pamukova ilçesi yakınlarında Mekece Köyü mevkiinde raydan çıkarak devrildi. 41 yolcu öldü. Kazanın uygun olmayan yolda yapılan yüksek hız nedeniyle yaşandığı kaydedildi.
> 2017’de Ankara, Kırıkkale hattında ilaçlama yapan trenin vagonu devrildi. Vagonun altında kalan işçilerden biri yaşamını yitirdi, 3 işçi yaralandı. Kazanın makas değişikliği sırasındaki bir arızadan yaşandığı ifade edildi.
> 2018’de Tekirdağ'ın Çorlu ilçesinde, yolcu treninin devrilmesi sonucu 25 kişi hayatını kaybetti, 318 kişi yaralandı. Kazanın rayların altının boşalması ve denetimsizlikten fark edilememesi nedeniyle yaşandığı belirlendi.
> 2018’de Ankara, Konya seferini yapan yüksek hızlı tren ve aynı güzergahta yol kontrolü yapan bir kılavuz tren, Marşandiz İstasyonu'nda çarpıştı. 6'sı yolcu, 3'ü makinist 9 kişi hayatını kaybetti. Kazanın sinyalizasyon sistemindeki sorun nedeniyle yaşandığı ortaya çıktı.