Hukukçulardan İstanbul Sözleşmesi yorumu: “Meclis devre dışı bırakılamaz, sözleşme yürürlüktedir”

Türkiye Kadın Dernekleri Federasyonu Başkanı Canan Güllü, İstanbul Sözleşmesi'nin hukuki açıdan Cumhurbaşkanı imzasıyla fesih edilemeyeceğini söylerken, Prof. Dr. Adem Sözüer de “İstanbul Sözleşmesi yürütme tasarrufuyla feshedilemez, yetki gaspıyla TBMM devre dışı bırakılamaz” dedi. İnsan hakları hukukçusu Kerem Altıparmak da “İstanbulSözleşmesi'ni kaldıran CB kararı ancak yasayla yapılabilecek bir işlem olduğu için yoklukla malüldür. Sözleşme de yürürlüktedir” görüşünü savundu.

Türkiye, Cumhurbaşkanlığı kararıyla İstanbul Sözleşmesi'nden ayrıldı. Türkiye Kadın Dernekleri Federasyonu Başkanı Canan Güllü, sözleşmenin hukuki açıdan Cumhurbaşkanı imzasıyla fesih edilemeyeceğini söylerken, Prof. Dr. Adem Sözüer de “İstanbul Sözleşmesi yürütme tasarrufuyla feshedilemez, yetki gaspıyla TBMM devre dışı bırakılamaz” dedi. İnsan hakları hukukçusu Kerem Altıparmak da “İstanbulSözleşmesi'ni kaldıran CB kararı ancak yasayla yapılabilecek bir işlem olduğu için yoklukla malüldür. Sözleşme de yürürlüktedir” görüşünü savundu.

 Türkiye, ilk imzacısı olduğu İstanbul Sözleşmesi’nden Cumhurbaşkanlığı kararıyla ayrıldı. Kadınlar sözleşmenin feshiyle ilgili tepki gösterirken, Türkiye Kadın Dernekleri Federasyonu Başkanı Canan Güllü şu görüşü dile getirdi:

“28 çeken Şubat ayında 35 kadın öldürüldü ama biz İstanbul Sözleşmesi’nden çekildik. Kim istedi, niye çekildik. Kime ne faydası var, sıkıntı neydi? Bitmeyen sorularla bu akşam medeniyetten bir adım daha geri çekildiğimizi hissettim, ürperdim.”

"Cumhurbaşkanı imzasıyla feshedilemez"

 Gazeteduvar’dan Müzeyyen Yüce’nin haberine göre, İstanbul Sözleşmesi’nin hukuki açıdan Cumhurbaşkanı imzasıyla feshedilemeyeceğini kaydeden Güllü şöyle devam etti:

“Bunu kendileri de biliyorlar. Anayasa’nın 90. maddesi gereği iç hukuktan üstün olduğu için TBMM onayı ile kabul edilen sözleşmeden TBMM oylamadan vazgeçemezsiniz beyler. Birilerinin ağzına bir parmak bal sürmek için devletin hukuk ayarlarıyla oynamaya yönelik bir hafta içinde yapılan bu tür yanlışlar düzelir; ama tarih eğrileri yazmaktan hiç çekinmez. Böyle bir karardan “çocuklar istismar edilsin, kadınlara tecavüz edilsin ve şiddet yapılsın” sonucunu çıkarırım. Öldürülen, tecavüze uğrayan istismar edilen her bedenin dilleri olarak hak aramaya ve mücadele etmeye devam edeceğiz” dedi.

 "TBMM devre dışı bırakılamaz"

İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dekanı Prof. Dr. Adem Sözüer, Türkiye’nin ilk imzacısı olduğu İstanbul Sözleşmesi’nden çekilme kararına ilişkin olarak Anayasa’nın 90. maddesine işaret etti.

 Anayasa’daki, “Usulüne göre yürürlüğe konulmuş Milletlerarası Andlaşmalar kanun hükmündedir. Bunlar hakkında Anayasaya aykırılık iddiası ile Anayasa Mahkemesine başvurulamaz” bölümünü paylaşan Prof. Sözüer, “İstanbul Sözleşmesi yürütme tasarrufuyla feshedilemez. Yetki gaspıyla TBMM devre dışı bırakılamaz” dedi.

“Sözleşme yürürlükte”

İnsan hakları hukukçusu Kerem Altıparmak da İstanbul Sözleşmesi'nin kaldırılmasına ilişkin kararı eleştirdi. Altıparmak, "Bu gece feshedilen sadece  #İstanbulSözleşmesi değil TBMM’nin iradesi ve yasama yetkisi. Bunu en son 12 Eylül 1980’de Kenan Evren yapmıştı. Cumhurbaşkanı'nın Meclis yerine geçip yasama işlemi yapması durumunda 'fonksiyon gaspı' vardır. Bu işlemin yaptırımı 'yok hükmünde olması'dır. #İstanbulSözleşmesi'ni kaldıran CB kararı ancak yasayla yapılabilecek bir işlem olduğu için yoklukla malüldür. Sözleşme de yürürlüktedir."

İstanbul Barosu'nun eski başkanlarından hukukçu Turgut Kazan: "İstanbul Sözleşmesi Anayasa'nın 90. maddesi uyarınca yasayla onaylanarak yürürlüğe girmiştir. Böyle bir sözleşmeden Cumhurbaşkanı kararnamesiyle çıkılamaz. Dolayısıyla, TBMM yeni yasa yapmadıkça İstanbul Sözleşmesi yürürlüktedir."

İstanbul Barosu Kadın Hakları Merkezi: 20.3.2021 tarih, 31429 sayılı Resmi Gazetede yayınlanan 3718 sayılı kararda işe " sözleşmenin feshedildiği " belirtilmiştir. Bu karar yok hükmündedir ve 24 Kasım 2011 tarihinde TBMM tarafından onaylanan Istanbul Sözleşmesi yürürlüktedir.

Avukat Tuba Torun: Anayasa değişikliğiyle uluslararası sözleşmelerden CB kararnamesiyle çıkılabilir deniyor ama hayır; Anayasa m.104 gereği temel hak ve özgürlükler CB kararnamesiyle düzenlenemez. Anayasa Mahkemesi, Anayasayı uygulamalı ve bu kararnameyi iptal etmelidir. #İstanbulSözleşmesiBizim


Gündem Haberleri