Andrey Platonov, Michel Foucault, Seneca, İsmail Gezgin...
Kısa Dalga kitap köşesinden merhabalar. Bu hafta da gözümüze takılan, merak ettiğimiz kitaplardan oluşan seçkimizle bir kez daha karşınızdayız. Andrey Platonov, Michel Foucault, Seneca, İsmail Gezgin bu haftanın konuklarından. Birlikte düşünmek, başka olasılıkları unutmamak için.Türkiye kitap gündemini merak eden okurlar için, küçük ipuçları sunmayı amaçladığımız bu haftaki listemiz şöyle:
110
Andrey Platonov, “Saklı İnsan”
Bu hafta köşemizi, Platonov takipçilerini epey sevindireceğini düşündüğümüz bir haberle açıyoruz. Yazarın, dokuz öykü ve iki denemesini içeren “Saklı İnsan” adlı kitabı, Günay Çetao Kızılırmak çevirisiyle Metis Yayıncılık tarafından basılıyor.
Tanıtım Bülteninde şu cümlelere yer verilmiş: "Serçe kutunun ötesini berisini bir güzel teftiş etti ve işine yarayacak hiçbir şey bulamadı. O zaman ayacıklarıyla bozuklukları kıpırdattı, gagasıyla en küçük bronz kapiği aldı ve kim bilir nereye uçtu. Demek ki boşuna gelmemişti – ne olursa olsun bir şey almış sayılırdı! Varsın yaşasın, didinsin, onun da bir şekilde geçinmesi gerek."
Kuşkusuz dünya düşüncesine yön vermiş önemli düşünürlerden biri olan Michel Foucault’nun “Cinselliğin Tarihi” projesinin dördüncü ve son kitabı “Tenin İtirafları”, Murat Erşen çevirisiyle, Ayrıntı Yayınları tarafından yayımlandı. Kitabın editörlüğünü, Oğuz Tecimen ve Eda Çaça’nın yaptığını da ekleyelim. Metinde ayrıca, Ferda Keskin’in sunuşu yer alıyor.
Tanıtım bülteninden kısaca şu cümlelere bakabiliriz: “Tenin İtirafları”yla tamamına eren “Cinselliğin Tarihi” projesi Foucault’nun düşüncesinde eşsiz bir uğrak olarak okunabileceği gibi, günümüz dünyasında bedenin bakımından ruhun bakımına her türlü söylemin üretildiği kişisel gelişim çılgınlığına alternatif bir yaşam kılavuzları arkeolojisi olarak da okunabilir.”
Eric Hobsbawm’ın yaşamını geniş bir şekilde ele alan, Richard J. Evans’ın “Tarihe Adanmış Bir Hayat” adlı kitabı, Runik Kitap tarafından Deniz Türker çevirisiyle yayımlandı. Dünya düşüncesine ve tarih yazımına farklı bakış açılarıyla yön veren Eric Hobsbawm hakkında kapsamlı bir okuma için önemli olan metni, bu hafta sizlerle paylaşmak istedik.
Tanıtım bülteninin şu cümlelerine yer verelim: “Richard J. Evans, elinizdeki bu kitapta hem 20. yüzyılın en büyük entelektüellerinden birinin canlı portresini sunuyor hem de onun hayatı kavrayışına yeni yorumlar getiriyor. Bu zamana kadar hiç yayımlanmamış materyallere de ulaşan Evans, Hobsbawm'ın yazılarındaki tarihsel ve politik bağlamları gözler önüne seriyor. “Eric Hobsbawm: Tarihe Adanmış Bir Hayat” başlığını taşıyan bu abidevi eser, 20. yüzyılın en mühim entelektüelinin sıra dışı hayatını ortaya koymakla kalmıyor, geçtiğimiz yüzyılın entelektüel dünyasını da resmediyor.”
İnsan türü için en önemli duygulardan biri olan “öfke” konusunda klasik bir metin olan Seneca’nın “Öfke Üzerine” adlı kitabı, Doğu Batı Yayınları tarafından tekrar basıldı. Kitabın çevirmenliğini A. Doğucan Hanegelioğlu Latince’den yapmış. Hem duygu politikası çalışanlar hem de “öfke”nin insanın tarihindeki rolünü merak edenler için kitaba dikkat çekmek istedik.
Tanıtım bülteninden şu cümleler fikir verebilir: “Roma’nın belki de en tartışmalı imparatorlarından Nero’nun eğitmenliğini yapmış, Roma’nın o çetin ve katlanılması zor dönemlerinde Stoa felsefesine sığınıp ahlâk üzerine pek çok eser vermiş olan Lucius Annaeus Seneca bu eserinde ‘tutkuların en kötüsü’ olarak nitelediği öfkenin kaynağını, türlerini ve çarelerini araştırıyor.”
İsmail Gezgin, “Gılgamış: Tabletler Ne Anlatır? ‘Homo Sapiens’in İlk Trajedisi’”
İnsan türünün tarihinin en eski hikâyelerinden biri olan “Gılgamış” hakkında İsmail Gezgin’in bu kapsamlı kitabını bu hafta gündemimize aldık. Gezgin’in bu kitabında da metinler arası bağlantılarla hikâyeyi farklı yorumlara açtığına şüphe yok. “Gılgamış: Tabletler Ne Anlatır? ‘Homo Sapiens’in İlk Trajedisi’” adlı bu metin, Redingot Kitap tarafından basıldı. Sadece arkeoloji meraklıları için değil, türümüzün hikâyesini anlamak için de önemli olduğunu düşündüğümüz bu metne dikkatinizi çekmek isteriz.
Tanıtım bülteninden şu cümlelere bakabiliriz: “Gılgamış miti ismiyle dahi uygar insanın en eski öyküsü tanımını hak eder. Bu kitap, yaşamın gerçekliği olan ölümden kaçış yolunu tekrar ölüme bağlayan farkındalığın trajik bir şekilde sonlanışının öyküsünü ele alır.”
Yazar, tarihçi ve sanat eleştirmeni kimliğiyle tanınan Avelina Lésper’in, çağdaş sanata sert eleştiriler getirdiği “Çağdaş Sanatın Sahtekârlığı” adlı metni Tellekt Kitap tarafından, Emrah İmre çevirisiyle yayımladı. Çağdaş sanat meraklısı okur için kitabı bu hafta gündemimize aldık.
Tanıtım bülteninde kitaptan şöyle söz ediliyor: “Çekincesiz ve samimi üslubuyla dikkat çeken Avelina Lésper, Çağdaş Sanatın Sahtekârlığı’nda çağdaş sanat ideolojisinin “sorgulanamayan” dogmalarını irdeliyor ve şu “zor” soruya yanıt arıyor: “Yoksa çağdaş sanat bir kandırmacadan mı ibaret?”
Selen Ansen ve Süreyyya Evren tarafından hazırlanan, “Başımızda Siyahtan Bir Hâle” adlı bu metin, Ahmet Doğu İpek’in 2020–2022 yılları arasında farklı mecraları kullanarak ürettiği eserlerini bir araya getiren kişisel sergisi “Başımızda Siyahtan Bir Hâle” bağlamında ortaya çıkarılmış. Kitapta ayrıca, Hadiye Cangökçe, flufoto (Barış Aras ve Elif Çakırlar) ve Sena Nur Taştekne tarafından çekilen sergiden görünüm ve röprodüksiyon fotoğrafları da yer alıyor.
Tanıtım bülteninden şu cümlelere de ek olarak bakabiliriz: “İpek’in yapıtları çoğunlukla figüratif olmakla birlikte, yaşadığımız çağın iklimini soyutlama yoluyla yansıtırken yaşamlarımızı derinden etkileyen küçük ve büyük ölçekli olaylara örtük bir şekilde dikkat de çekiyor.”
Avusturyalı yazar ve gazeteci Joseph Roth’un “Aziz Ayyaş Efsanesi” adlı bu kitabı, Regaip Minareci tarafından Türkçeye kazandırıldı. Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları tarafından basılan bu metni, Roth takipçisi okurlar için bu hafta köşemize taşıdık.
Tanıtım bülteninin şu cümlelerinden fikir alabiliriz: “Avusturyalı yazar Joseph Roth’un yapıtlarında önemli bir yer tutan yersiz yurtsuzluk temasının temelinde Avusturya-Macaristan İmparatorluğu’nun çöküşü ve Avrupa’da faşizmin yükselişi yatar. Roth, 1933 yılında Hitler’in iktidara gelişiyle, o sırada yaşadığı Almanya’yı terk ederek ömrünün son yıllarını sefalet içinde geçirdiği Paris’e göçmüştü. “Aziz Ayyaş Efsanesi”, 1939 yılında ölümünden hemen önce tamamladığı son yapıtıdır.”
Çevirmen, editör kimliğiyle tanıdığımız Bahar Ulukan’ın çocuklar için yazdığı şiirlerden oluşan “Evimizde” adlı kitabı RedhouseKidz tarafından yayımlandı. Zeynep Özatalay tarafından resimlenen kitap, 6-12 Yaş okur grubuna hitap ediyor. Birey ve toplum, duygular, çocuk dünyası gibi konuları ele alan metni sizinle paylaşmak istedik.
Tina Oziewicz, Aleksandra Zajac, “Kimse Bakmazken Duygular Ne Yapar?”
Polonya’da yayımlandıktan sonra büyük beğeni toplayıp 25 dile çevrilen bir resimli çocuk kitabı olan, “Kimse Bakmazken Duygular Ne Yapar?” Edip Sönmez’in çevirisiyle Domingo Kitap tarafından basıldı. Çocuklara duygularıyla tanışma imkanı veren bu metni de küçük okurlar için köşemize taşıdık.
Tanıtım bülteninin şu cümleleri dikkat çekiyor: “Duygularımıza dair hem tatlı hem manidar gerçekler Oziewicz’nin şairane dili, Zając’ın muzip çizimleriyle birleşiyor; hoş detayları ve düşündüren metaforlarıyla her yaştan bizleri kendi içimizde yolculuğa çıkarıyor. Cevapları ararken çocukları kendi duygularıyla tanıştırıyor, hissetme ilhamı veriyor; duyguları yargılamadan sunarak onlar hakkında konuşmaya teşvik ediyor.”