AKP ve MHP'li milletvekillerinin ortak imzasıyla hazırlanan 15 maddelik ‘Milletvekili Seçimi Kanunu ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi’, TBMM Anayasa Komisyonu’nda 17 saat süren görüşmelerin ardından kabul edildi. Teklifte; hakim üye kuruluda yer alacak hakimlerin nitelikleri, seçmen kütüklerinin güncellenme süreleri ve muhtar mazbatalarının verilme sürelerinde değişikliğe gidildi. Muhalefetin, seçim propagandası yasaklarına cumhurbaşkanının da dahil edilmesi ve 2008 yılında kaldırılan parmak boyası uygulamasının yeniden getirilmesi önergeleri ise reddedildi.
TBMM Adalet Komisyonu’nda kabul edilen AKP ve MHP’nin seçim mevzuatında değişiklik yapılmasına ilişkin teklifinde değişikliklere gidildi.
BAŞKANLIĞIN BOŞALMASI HALİNDE EN KIDEMLİ HAKİM BAŞKANLIK EDECEK
İl seçim kurulunun, birinci sınıfa ayrılmış hakimler arasından kura çekimiyle oluşmasını içeren maddeye ek önerge getirildi. İl seçim kurulu başkanlığının boşalması durumunda yapılacaklar kanuna eklendi. İl seçim kurulu başkanlığının boşalması halinde asıl ve yedek üyelerden en kıdemli hâkim, il seçim kuruluna başkanlık edecek.
‘KINAMA VE DAHA AĞIR DİSİPLİN CEZASI ALMAMIŞ OLMA’ ŞARTI
Kabul edilen başka önerge ile hâkim üye kuruluna başkanlık eden hakimler için “kınama ve daha ağır disiplin cezası almamış, birinci sınıfa ayrılma niteliklerini kaybetmemiş” ibaresi getirildi.
SEÇMEN KÜTÜKLERİNİN GÜNCELLENME SÜRESİ ÜÇ AY OLACAK
Mahalli idareler genel seçimlerinde, yerleşim yeri adresine göre oluşturulan seçimin başlangıç tarihinden bir yıl yerine üç ay önceki seçmen kütüğü üzerinden güncelleme yapılacak.
MUHTARLARIN SEÇİLDİĞİNİ BELGELENDİRME SÜRESİ 10 GÜN OLACAK
Seçim sonucuna göre ilk sırada yer alan muhtar adayı seçilme yeterliliğine sahip olduğunu en geç 30 gün yerine 10 gün içinde belgelendirmesi halinde kendisine seçim kazandığına dair ilçe seçim kurulunca mazbata verilecek.
PARMAK BOYASI UYGULAMASINA DÖNÜŞ ÖNERİSİ REDDEDİLDİ
Muhalefet tarafından verilen önergelerde; barajının kaldırılması, seçime katılma kriterlerinden “TBMM’de grubu olmak” kriterinin korunmasını, il seçim kurullarının oluşumuna ilişkin kıdem koşulunun kaldırılıp hâkimin kuraya katılması maddesinin tamamen çıkarılması, yapılacak seçimlerde yerleşim yeri adresine göre oluşturulan bir yıl önceki seçmen kütüğü üzerinden güncelleme işlemleri maddesinin tamamen çıkarılması, seçim yasakları kapsamına cumhurbaşkanının dahil edilmesi, 2008 yılında kaldırılan parmak boyası uygulamasının yeniden getirilmesi yer aldı. Önergeler reddedildi.
TEKLİFTE NELER VARDI?
Teklifte değişmeyen maddelere göre; seçimlerde yüzde 10 olarak uygulanan ülke seçim barajı yüzde 7’ye indirilecek. İttifakın aldığı oy toplamı ülke barajını geçtiği takdirde; seçim çevrelerinde milletvekili hesabı ve dağılımı, ittifak içinde yer alan her bir partinin o seçim çevresinde almış olduğu oy sayısı dikkate alınarak yapılacak. TBMM'de grup kurmuş olmak, seçime katılabilmenin yeter şartı arasında yer almayacak. İl seçim kurulu, bir başkan, iki asıl üye ile iki yedek üyeden oluşacak. İl seçim kurulu başkanı ve asıl üyeleri ile yedek üyeleri, iki yılda bir ocak ayının son haftasında, il merkezinde görev yapan, birinci sınıfa ayrılma niteliklerini kaybetmemiş hakimler arasından, adli yargı ilk derece mahkemesi adalet komisyonunca ad çekme suretiyle tespit edilecek. Mevcut yasada bulunan “Başbakan ve bakanlara ilişkin yasaklar” bölümünden ‘başbakan’ ibaresi kalkacak. (ANKA)