17, 22, 29: Türkiye bir asgari ücretliler ülkesi

Yılın sonu yaklaşırken asgari ücret tartışmaları yeniden gündemde. Artık rakamlar da konuşulmaya başlandı. Asgari ücret milyonlarca kişiyi ilgilendiriyor çünkü Türkiye bir asgari ücretliler ülkesi.

Kısa Dalga - Asgari Ücret Tespit Komisyonu görüşmeleri devam ediyor. Üçüncü toplantı da yapıldı ancak milyonlarca insanın hayatını belirleyecek olanlar, masada hiçbir rakam konuşmadı. Ancak toplantı sonrası ilk kez taraflardan rakam duymaya başladık; Türk İş, asgari ücret talebini 29 bin 583 TL olarak açıkladı. Bu rakam açlık sınırının üstünde ancak yoksulluk sınırının altında.

DİSK BİSAM'ın 10 Aralık’ta yayımlanan raporuna göre, Kasım ayında açlık sınırı 20 bin 967 lira, yoksulluk sınırı 72 bin 524 lira olarak ölçüldü.

Hükümet kurmayları görüşmeler ilk başladığında “enflasyona ezdirmeyeceğiz” açıklamaları yaparken görüşmelerde sona yaklaşılırken mesajların tonu de değişmeye başladı.

23 bin civarında olması bekleniyor

Cumhurbaşkanı Yardımcısı Cevdet Yılmaz, "Özellikle küçük işletmelerin, emek yoğun işletmelerin, yine belli yörelerin üretim gücünü koruma bakımından asgari ücretin dengeli bir yapıda gelişmesi önemli" açıklaması yaptı.

Asgari ücrette son sözü Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan söyleyecek. Zaten Asgari Ücret Tespit Komisyonu da yapısı gereği son sözü hükümetin söylediği bir sisteme sahip.

Ancak hükümete yakın medyanın haberlerine bakılırsa yeni asgari ücretin 23 bin lira civarında bir rakam olması bekleniyor.

Enflasyon tartışması

Asgari ücret konusunda hükümet, yapılacak artışın enflasyonu arttırdığını savunuyor. Ancak sendikalar ve uzmanlar bu teze karşı.

Sendikalar bu yıl ara zam yapılmamasına karşın enflasyonun durdurulamadığını belirtiliyor. Yine geçmişte AKP hükümetleri döneminde asgari ücrete yapılan enflasyonun üstündeki artışların enflasyonu tetiklemediğini vurguluyorlar.

Bir yılda 55 bin lira kaybetti

DİSK verilerine göre 2024 yılında asgari ücret resmi enflasyon artışın altında ezildi. Asgari ücretin Temmuz 2024’te yeniden artırılmaması nedeniyle asgari ücretin alım gücü 2024 yılında enflasyon karşısında ciddi biçimde eridi.

2023 yılı aralık ayında 17.002 TL olarak saptanan asgari ücret ocak ayı sonunda işçinin cebine girdiğinde 1.139 TL kaybederek 15.862 TL’ye gerilemişti. 2024 yılı resmi enflasyonu tahmin edildiği gibi yıl sonunda yüzde 44 olarak gerçekleşirse asgari ücretteki kayıp 7.481 TL’ye yükselecek. Asgari ücretle çalışanın 2024 yılı boyunca yaşan kaybı ise 55 bin TL’ye yaklaştı.

Türkiye açık ara en önde

Türkiye’de 7 milyona yakın çalışan asgari ücretle maaş alıyor. DİSK’e göre asgari ücretin biraz altı ve biraz üstü çalışanlar da dahil edildiğinde bu rakam 8, 5 milyon işçiye ulaşıyor. 2023 yılı verilerine göre tüm özel sektör işçilerinin yüzde 48,9 asgari ücret civarında maaş alıyor. 1,6 milyon işçi ise asgari ücretin yarısından daha düşük ücret alıyor.

Özel sektördeki diğer maaş artışlarının da asgari ücretteki artış oranına bakarak artış yaptığı da biliniyor. Bu nedenle asgari ücret bütün çalışanlar için oldukça önemli.

Çok çalışıp az kazanıyoruz

Avrupa’da Türkiye’den daha az ücret alan sadece Arnavutluk, Bulgaristan, Karadağ ve Sırbistan var.

OECD verilerine göre, çalışma saatleri açısından da Türkiye haftalık ortalama 44,2 saatlik çalışma saatiyle Avrupa birincisi dünya ikincisi.

400 bin asgari ücreti sildiler

CHP Grup Başkanvekili Gökhan Günaydın TBMM’de yaptığı bir konuşmada 2013-2023 yılları arasında yandaş şirketlerin 7 milyar 506 milyon TL vergi borcu aslı ve cezasını sildiklerini söyledi. Bu rakam yaklaşık 400 binin üzerinde asgari ücretli maaşına denk geliyor.

AA’nın Türkiye Bankalar Birliğinin (TBB), "Rakamlarla Bankacılık Sektörü 2023" verilerinden aktardığına göre de Türkiye'nin en büyük 10 bankasının karı geçen yıl 500 milyar lirayı aştı. Bu rakam yaklaşık olarak 29 buçuk milyon asgari ücretli maaşına denk geliyor. En yüksek kar ise bir kamu bankası olan Ziraat Bankası’na ait.

(Haber Merkezi)

Ekonomi Haberleri