Anket: Kürtler, Suriye'deki gelişmeleri nasıl değerlendiriyor?

Kısa Dalga - Sosyo Politik Saha Araştırmaları Merkezi 21-25 Aralık 2024 tarihleri arasında, Suriye gündemine ilişkin bir anket çalışması gerçekleştirdi.

İstanbul, Ankara, İzmir, Mersin, Diyarbakır, Şanlıurfa, Mardin, Batman, Dersim Van kentlerinde yaşayan Kürt yurttaşlarla yapılan anket çalışması Suriye’de yaşanan değişimleri katılımcıların nasıl algıladıkları, Suriye’de yaşanan değişimlerin Kürtleri ve Türkiye’yi nasıl etkileyeceğine ve dahiliyet biçimlerine dönük eğilimleri, algıları ve beklentileri öğrenmeye dönük soruları kapsadı.

Ankete ilişkin detaylar şöyle:

"Esad’ın Gidişi Sonrası Suriye’de Yeni Yönetimin Kim/Hangi Grup Tarafından Devralındığını Biliyor Musunuz?" sorusuna katılımcıların %94,9’u Evet yanıtını verirken; %5,1’i Hayır yanıtını verdi.

Araştırma grubuna yöneltilen "Esad Sonrasında Yönetimi Devralan Heyet Tahrir Şam (HTŞ) ile Birlikte Suriye’yi Bekleyen Devlet/Yönetim Anlayışı Sizce Ne Olacak?" sorusuna katılımcıların %64,1’i Şeriata Uygun Bir Devlet, %23,5’i Federal/Özerk Yapılanmalardan Oluşan Bir Devlet, %2,2’si Üniter Bir Devlet, %0,7’si Laik, Seküler Bir Devlet yanıtlarını verirken; %9,5’i Bilmiyorum/Fikrim Yok yanıtını verdi.

"Esad’ın Gidişi ve HTŞ’nin Yönetime Gelmesi Sizce Suriye’de Gerilimi Bitirebilir mi / HTŞ İstikrarlı Bir Suriye Sağlayabilir mi?" sorusuna katılımcıların %0,9’u Evet, %84,6’sı Hayır, %7,9’u Kısmen, %5,5’i Kararsızım, %1,1’i Fikrim Yok yanıtlarını verdi.

"Suriye’de Yeni Kurulan Hükümetin Yönetim Pratiklerinin Kürtlerin Lehine Olacağını Düşünüyor Musunuz?" sorusuna katılımcıların %6,6’sı Evet, %59,8’i Hayır, %21’i Kısmen, %10,4’ü Kararsızım, %2,2’si Fikrim Yok yanıtlarını verdi.

"Sizce Kürtler Yeni Suriye Düzeninde Nasıl Yer Almalı/Ne Yapmalı?" sorusuna görüşmecilerin %23,6’sı Demokratik Özerk Yapılanmaları ile Yer Almalı, %11,6’sı Federal Yapıda Olmalı, %7,9’u Kürt Kimliğine Yönelik Kazanımlarını Korumalılar, %6,7’si Yeni Hükümette Yer Almalı, %6,5’i Suriye’nin Tümünde Demokratik Düzenin Kurulmasına Öncülük Etmeli, %5,8’i Askeri Olarak Kendini Güçlendirmeli, %5,8’i Bağımsızlık Yolunda İlerlemeli, %5’i Eşit Yurttaşlık Temelinde Yeni Yönetimde Yer Almalı yanıtlarını verdiler.

"Türkiye’nin Mevcut Durumda Suriye ile İlişkilerini Nasıl Değerlendiriyorsunuz?" Sorusuna katılımcıların %2,9’u Çok Olumlu, %8’i Olumlu, %10,2’si Kararsızım, %34,4’ü Olumsuz, %44,4’ü Çok Olumsuz yanıtlarını verdi.

"Sizce Türkiye Suriye ile Nasıl Bir İlişki Benimsemeli?" sorusuna görüşmecilerin %59,3’ü Suriye’nin İç İşlerine Hiçbir Biçimde Karışmamalı, %20,4’ü Herhangi Bir Komşu ile Kurulan Diplomatik İlişkinin Benzeri Bir İlişki Kurulmamalı, %13,4’ü Suriye’de Yönetimi Kuran HTŞ’nin İdeolojik Beklentisine Uygun Bir Suriye İnşa Etme Sürecine Karşı Duracak Bir Yöntem Benimsemeli, %2,6’sı Demokratik Süreçten Yana Olmalı, %1,1’i Suriye’nin Yeni Sürecinde Etkili ve Belirleyen Bir Ülke Olarak Yer Almalı, %0,9’u Suriye’nin Yeni Yönetimini Her Açıdan Desteklemeli ve %2,4’ü ise Fikrim Yok yanıtlarını verdi.

Araştırma grubuna yöneltilen Suriye’deki Yeni Yönetimin Türkiye ile Mevcut İlişkilerini Suriye’de Yaşayan Kürtlerin Mevcut Durumunu Da Göz Önünde Bulundurarak Nasıl Değerlendirirsiniz? Sorusuna görüşmecilerin %1,2’si Çok Olumlu, %3,3’ü Olumlu, %15,1’i Kararsızım, %45,2’si Olumsuz, %35,2’si Çok Olumsuz yanıtlarını verdi.

Araştırma grubuna yöneltilen Suriye’nin Yeni Yönetimine Sizce Suriye Kürtleri Dahil Edilmeli Mi? Sorusuna görüşmecilerin %92,4’ü Evet, %6,6’sı Hayır ve %1,1’i ise Fikrim Yok yanıtlarını verdi.

Araştırma grubuna yöneltilen PYD/SDG’nin Yeni Surye Yönetimi ile Uzlaşarak Kürtlerin Mevcut Kazanımlarını Koruyabileceğini Düşünüyor Musunuz? Sorusuna görüşmecilerin %42’si Evet, %14,8’i Hayır, %33’ü Kısmen, %8,3’ü Kararsızım ve %1,8’i ise Fikrim Yok yanıtlarını verdi.

Araştırma grubuna yöneltilen Sizce Kürtler Yeni Suriye Düzeninde Nasıl Yer Almalı/Ne Yapmalı? Sorusuna görüşmecilerin %23,6’sı Demokratik Özerk Yapılanmaları ile Yer Almalı, %11,6’sı Federal Yapıda Olmalı, %7,9’u Kürt Kimliğine Yönelik Kazanımlarını Korumalılar, %6,7’si Yeni Hükümette Yer Almalı, %6,5’i Suriye’nin Tümünde Demokratik Düzenin Kurulmasına Öncülük Etmeli, %5,8’i Askeri Olarak Kendini Güçlendirmeli, %5,8’i Bağımsızlık Yolunda İlerlemeli, %5’i Eşit Yurttaşlık Temelinde Yeni Yönetimde Yer Almalı yanıtlarını verdi.

Araştırma grubuna yöneltilen Suriye’de Yaşanan İktidar ve Sistem Değişimini Nasıl Değerlendiriyorsunuz? Sorusuna görüşmecilerin %1,4’ü Çok Olumlu, %22,1’i Olumlu, %33,8’i Kararsızım, %32,3’ü Olumsuz, %10,4’ü Çok Olumsuz yanıtlarını verdi.

Araştırma grubuna yöneltilen Suriye’de Yaşanan İktidar ve Sistem Değişimini Neden Olumlu Bulmuyorsunuz? Sorusuna görüşmecilerin %30,4’ü Yanıt Yok/Fikrim Yok yanıtını verirken %14,9’u HTŞ’nin Zihniyetinden Dolayı, %8,4’ü Şeriat Düzeni Olacağı İçin, %5,2’si Kürtlerin Kazanımlarını Koruyan Bir Yerde Durmuyor, %4,8’i Halkın İsteyip Kurduğu Bir Sistem Olmadığı İçin, %4,8’i Terör Örgütü Olduğu İçin, %3,8’i Değişim Yok Kaos Var, %3,4’ü Cihadist Yapılara Güven Olmaz yanıtlarını verdi.

Araştırma grubuna yöneltilen "Suriye’de Kurulmaya Başlayan Yeni Düzenin Türkiye’yi Nası Etkileyeceğini Düşünüyorsunuz?" Sorusuna görüşmecilerin %1,4’ü Çok Olumlu, %12,5’i Olumlu, %36,3’ü Kararsızım, %38,5’i Olumsuz, %11,3’ü Çok Olumsuz yanıtlarını verdi.

"Suriye’de İstikrarın Sağlanması İçin Sizce Ne Yapılmalı?" sorusuna görüşmecilerin %16,2’si Tüm Toplumsal Yapıların Kendi Kaderlerini Tayin Edebileceği Bir Yönetim Sistemi, %9,9’u Türkiye Dahil Diğer Tüm Dış Devletlerin Suriye’den Çıkmasıyla, %8,8’i Kürtlerin Mevcut Statüsünün Korunması ve Güçlendirilmesiyle, %8,3’ü Demokratik- Laik-Çoğunluğu Önemseyen Bir Suriye, %7,9’u Farklılıkları Gözeten Adil Bir Sistem, %6,3’ü Federal Bir Sistem İnşa Etmeli, %6,2’si Yönetimin HTŞ Gibi Yapılar Yerine Halkları ve İnançları Önceleyen Bir Yapıya Devretmesi, %5,9’u Demokratik Özerk Bölgelerin İnşasıyla yanıtlarını verdi. (Haber Merkezi)