Market raflarındaki katkı maddeli ürünlerden uzak durmak isteyenler için ev yapımı domates salçası, hem sağlıklı hem de lezzetli bir alternatif sunuyor. Peki, bir yıl boyunca bozulmadan saklanabilen, mis kokulu ev yapımı salça nasıl yapılır? İşte adım adım rehberiniz ve uzman tüyoları!
Doğru Domates Seçimiyle Başlayın
Salçanın lezzeti ve dayanıklılığı, doğru domates seçimiyle başlar. Salça için en uygun domatesler, etli, sulu ve çekirdek oranı az olanlardır. Genellikle salçalık domates olarak bilinen köy domatesi, armut domatesi veya pembe domates gibi çeşitler tercih edilmelidir. Domateslerin olgun, ezilmemiş ve çürük olmamasına dikkat edin.
Adım Adım Domates Salçası Yapımı
Malzemeler:
- 10 kg salçalık domates
- 2-3 yemek kaşığı kaya tuzu (isteğe bağlı, dayanıklılık için önemli)
- Zeytinyağı (salçanın üzerini kapatmak için)
Yapılışı:
Domatesleri Hazırlama: Domatesleri bol suyla iyice yıkayın. Sap kısımlarını temizleyin ve dört veya altı parçaya bölün. Çürük veya ezik kısımları mutlaka ayıklayın.
Kaynatma: Geniş bir tencereye doğradığınız domatesleri alın. Üzerine çok az su ekleyebilir (domatesler zaten sulu olduğu için çok az su yeterlidir, hatta susuz da yapılabilir) ve kısık ateşte domatesler yumuşayana kadar, yaklaşık 45 dakika - 1 saat kaynatın. Bu süreçte domatesler kendi suyunu salacak ve hacimleri küçülecektir.
Süzme ve Ezme:
- Kaynayan domatesleri ocaktan alın ve tel süzgeçten geçirin. Bu işlemle domateslerin kabukları ve çekirdekleri ayrılacaktır.
- Eğer varsa, domates sıkma makinesi veya robotu kullanarak bu adımı daha kolay yapabilirsiniz. Posayı atın.
- Elde ettiğiniz pürüzsüz domates suyunu tekrar geniş bir tencereye alın.
Koyulaştırma ve Güneşte Kurutma (Geleneksel Yöntem):
- Elde ettiğiniz domates suyunu tekrar orta ateşte, kıvam alana kadar yaklaşık 2-3 saat karıştırarak kaynatın. Kaynarken sıçramaları önlemek için dikkatli olun.
- Geleneksel ve en lezzetli yöntemlerden biri de kaynattığınız domates suyunu geniş tepsilere (çelik veya alüminyum) yayarak güneşte kurutmaktır. Tepsinin kalınlığı 1-2 cm civarında olmalı.
- Güneşte kuruturken, salçanın her gün tahta bir kaşıkla karıştırılması ve akşamları üzerine temiz bir tülbent örtülerek böceklerden korunması önemlidir. Bu işlem, domatesin suyunu buharlaştıracak ve rengini koyulaştıracaktır. Güneşin yoğunluğuna göre 3-7 gün sürebilir. İstenilen kıvama geldiğinde (kaşığa rahatça yapışan, katı bir kıvam) güneşte bekletme işlemi sona erer.
Tuz Ekleme (İsteğe Bağlı ama Önerilir): Salça istenilen kıvama geldikten sonra kaya tuzunu ekleyip iyice karıştırın. Tuz, salçanın dayanıklılığını artıracaktır.
Kavanozlara Doldurma ve Saklama:
- Temiz ve sterilize edilmiş cam kavanozları hazırlayın.
- Salçayı sıcakken kavanozlara doldurun. Kavanozun ağzına kadar doldurun ve hava boşluğu kalmamasına özen gösterin.
- Kavanozun kapağını sıkıca kapatın.
- Salçanın hava ile temasını kesmek ve küflenmeyi önlemek için, kavanozun üzerine 1-2 cm kalınlığında zeytinyağı gezdirin. Bu, bir koruyucu tabaka oluşturacaktır.
- Kavanozları serin, karanlık ve kuru bir yerde (kiler gibi) saklayın. Açtıktan sonra buzdolabında muhafaza edin ve üzerine yine bir miktar zeytinyağı ekleyerek küflenmeyi önleyebilirsiniz.
Uzman Tüyoları: Bozulmadan Saklamanın Sırrı
- Hijyen Çok Önemli: Tüm süreç boyunca kullanılan kapların ve ekipmanların çok temiz ve kuru olduğundan emin olun.
- Güneşin Gücü: Güneşte kurutma yöntemi, salçanın lezzetini ve rengini derinleştirir. Ayrıca, güneşin ultraviyole ışınları doğal bir sterilizasyon sağlar.
- Kaya Tuzu Kullanın: İyotlu sofra tuzu yerine kaya tuzu kullanmak, salçanın daha uzun süre dayanmasına yardımcı olur.
- Hava Temasını Kesin: Salçanın en büyük düşmanı havadır. Kavanozları tam doldurmak ve zeytinyağı tabakası oluşturmak bu teması keser.
- Küçük Kavanozlar Tercih Edin: Açıldığında kısa sürede tüketilebilecek küçük kavanozlar kullanmak, salçanın tamamının havayla temasını engeller ve bozulma riskini azaltır.
Bu yöntemlerle hazırladığınız ev yapımı domates salçası, bir yıl boyunca tazeliğini ve lezzetini koruyacak, kış aylarında yemeklerinize yazın güneşini taşıyacak! Afiyet olsun.