MEHMET ÇETİNGÜLEÇ
3 Kasım 2002.
AK Parti genel seçimde 363 milletvekilliği kazandı.
Muhalefetin toplam milletvekili sayısı 187'de kaldı. (CHP 178, bağımsızlar 9)
Zaten CHP dışında hiçbir parti Meclis'e girememiş, iktidardaki koalisyon ortakları DSP-MHP- ANAP ekonomik kriz ve iç kavgaların etkisiyle barajın altına düşmüştü.
AK Parti'nin milletvekili sayısı neredeyse muhalefetin iki katıydı. Mutlak bir iktidar elde etti.
Muhalefetteki DYP de yüzde 9.54'le Meclis dışında kaldı.
Döner-ayran ve konser promosyonlu Genç Parti ilk seçiminde yüzde 7.25 gibi yüksek bir oy oranına ulaştı.
İktidar partileri ve DYP'yi baraj altına çekmede Genç Parti'nin aldığı oyun büyük etkisi oldu.
Böylece hep birlikte baraj altında kaldılar ve AK Parti yüzde 35.28 oyla 363 milletvekilliği kazanma imkanı elde etti.
xxx
22 Temmuz 2007.
AK Parti'nin oyu yüzde 46.58'e çıktı, milletvekili sayısı 341'e düştü.
CHP 112, MHP 71, DTP'nin desteklediği Bin Umut Adayları 22, bağımsızlar 4 milletvekilliği kazandı.
Yine muhalefet partilerinin tamamından daha fazla milletvekilliği kazanmıştı AK Parti.
xxx
12 Haziran 2011 genel seçimi.
AK Parti yüzde 49.83'le oy oranını zirveye taşırken milletvekili sayısı 327'ye düştü.
Ancak...
Yine mutlak bir iktidar elde etti. Çünkü muhalefetteki CHP, MHP ve bağımsızların toplamından daha fazla milletvekiline sahipti.
CHP 135, MHP 53, bağımsızlar 35 milletvekili çıkarabilmişti.
xxx
7 Haziran 2015.
Ak Parti yüzde 40.87 oy oranı ve 258 milletvekili ile ilk kez Meclis'te çoğunluğu kaybetti.
CHP 132, MHP 80, HDP 80 milletvekili çıkardı.
Muhalefet partilerinin milletvekili sayısı ilk kez iktidar partisinin önüne geçti.
Ancak partiler arasında uzlaşma sağlanamayınca hükümet kurulamadı ve 5 ay sonra, 1 Kasım 2015'te erken seçim yapıldı.
AK Parti yüzde 49.50 oyla milletvekili sayısını 317'ye çıkarırken CHP 134, HDP 59, MHP 40 milletvekilliği kazandı.
İktidarın TBMM'deki oyu yine muhalefet partilerinin tamamından fazlaydı.
xxx
24 Haziran 2018.
Dengelerin değişmeye başladığı seçim.
Ak Parti'nin oyları yüzde 42.56'ya milletvekili sayısı 295'e geriledi.
Hükümet kurabilmek için 49 milletvekiline sahip olan MHP'den destek almak zorunda kaldı.
O seçimde CHP 149, HDP 67, İyi parti 43 milletvekili çıkarmıştı.
xxx
...Ve 14 Mayıs 2023.
AK Parti'nin milletvekili sayısı ilk kez 266'ya geriledi.
Kıyaslama yapıldığında...
2018 genel seçimine göre 29,
Kasım 2015 seçimine göre 51,
211 seçimine göre 61,
2007 seçimine göre 75,
Siyaset sahnesine çıktığı 2002 yılına göre 97 milletvekilliği kaybetti.
xxx
AK Parti 2023 genel seçiminde ilk kez, iktidarını koruyabilmek için 5 partiden destek almak zorunda kaldı.
5 partili Cumhur İttifakı 323, 6 partili Millet İttifakı 212, 3 partili Emek ve Özgürlük İttifakı 65 milletvekilliği elde etti.
Artık Ak Parti'nin muhalefet partileri karşısında tek başına mutlak hakimiyet sağladığı dönemler geride kaldı.
Muhalefetin karşısına 5 parti ile çıktığı, iktidar gücünü sonuna kadar kullandığı, toplumun tüm kesimlerine para dağıttığı halde Meclis'te az farkla çoğunluk elde edebildi.
Yıllarca tek başına Meclis'te tüm muhalefet partilerinden daha yüksek oy alan AK Parti artık başka partilerin desteği olmadan iktidarını koruyamadığı görülüyor.
Beş partili ittifaka rağmen 2002, 2007, 2011 genel seçimlerinde tek başına elde ettiği sonuca ulaşamamış olması AK Parti'nin geleceğini sorgulamaya açacaktır.
Çünkü...
Sadece milletvekili sayısı düşmemiş, bir önceki seçime göre yüzde 6.69'luk oy kaybı da gerçekleşmiştir.
Bu sonuç başarı sayılabilir mi?
xxx
Bir de seçimlere katılım oranlarına bakalım.
2002 genel seçimi.
Küskün, kızgın çok.
Ekonomik krizin üzerine ABD'ye kafa tutan Ecevit'in aniden gelişen hastalığı ve partisindeki parçalanma, koalisyon ortakları MHP ve ANAP arasındaki kavga eklenmiş.
Seçmenler öfkeli ve umutsuz.
Seçime katılım yüzde 79.10'da kalmış.
2007 genel seçimlerinde katılım yüzde 84.25'e yükselmiş.
2011'de yüzde 83.20'ye gerilemiş.
Kasım 2015'te yüzde 85.23'e 2018'de yüzde 86.22 katılım olmuş. Daha fazla seçmen sandığa giderek sonuca etki etmek istemiş ama iktidar değişmemiş.
...Ve 14 Mayıs 2023.
Katılım yüzde 88.92'la zirvede.
Muhalefetin umudu bu oranı daha yukarı çekip oyunu artırabilmek.
Ancak halkın da sandığa gitmek için umuda ihtiyacı var!
Muhalefetin buna odaklanması gerekiyor...