Cihan Başakçıoğlu
Kısa Dalga - Kendini “polis hakları savunucusu” tanımlayan birçok kişi ve kurum, sayıların giderek artmasıyla birlikte aldıkları intihar haberlerini paylaşmak istemez oldu. Bir biçimiyle en azından çalışma arkadaşlarını “özendirmemek”, bu fikirden vazgeçirmek istiyorlardı. Ancak son 5 yılda 450, son 20 yılda ise binin üzerinde polisin intihar ettiği TBMM kayıtlarına çoktan yansımıştı.
Peki son 5 yılda yaşanan intiharın soruşturmaları ne aşamada? Baskı ve mobbing iddiaları araştırıldı mı? Bu soruşturmaların bir çoğu hiçbir zaman meclise ya da kamuoyuna yansımadı.
Son 5 yılda öne çıkan ve "intihar" denilerek kapatılan bazı soruşturmalar şunlardı:
‘Hırsızlıkla’ itham edilmişti, intiharı araştırılmadı
2021 yılında İzmir'in Çeşme ilçesinde 21 yıllık polis memuru İsmail Zeybek intihar etti. Daha sonra Zeyrek’in bir komiser yardımcısı tarafından “gözlüğünü çalmakla” suçlandığı ortaya çıktı. Zeybek'in intiharına neden olduğu iddiasıyla komiser yardımcısı hakkında “iftira atmak” suçundan başlatılan soruşturma aynı yıl sonuçlandı. Savcılık, olayda kovuşturmaya yer olmadığına karar verdi.
‘Ağır ithamlarla yaşayamam’ diye not bıraktı
2022 yılında ise Şırnak’ta yaşanan iki intihar dikkat çekti. Şırnak'ta Vali koruması olarak görev yapan özel harekat polisi Alpaslan Soylu, 9 Haziran günü kaldığı evde beylik tabancası ile intihar etti. Yaralı halde bulunan Soylu'nun el bombasının pimini de çekerek masaya bırakması nedeniyle sağlık müdahalesi de gecikti. bombanın etkisiz hale getirilmesi sonrası yaralı polis memuru hemen hastaneye kaldırıldı. Soylu’nun intihar notunda, “Ben aç susuz yaşarım ama onuruma, şerefime, davama, vatan aşkıma bulunulan ağır ithamlarla yaşayamam" ifadeleri yer aldı.
Soylu’nun intiharı ile ilgili aynı şubedeki arkadaşlarının ifadeleri alındı. Daha sonra şubedeki birçok memur kendi isteğiyle veya kendi isteği dışında başka illere gitti. Dosya da bir biçimiyle kapandı.
Arkadaşı da hayatına son verdi
Aradan geçen yaklaşık iki ayın ardından bir intihar haberi de Manavgat’tan geldi.
Şırnak'ta vali koruması olarak görev yaparken yaşamına son veren özel harekat polisi Alpaslan Soylu'nun arkadaşı özel harekat polisi Murat Sucu intihar etti. Sucu'nun, Soylu'nun intiharıyla ilgili verdiği ifade sebebiyle mobbing'e maruz kaldığı ve Manavgat Koruma Şube'ye sürgün edildiği iddia edildi. Ancak bu iddia kanıtlanamadı. Ailesi tarafından mobbing iddialarının araştırılması için adli soruşturma talebinde bulunuldu. Manavgat Cumhuriyet Savcılığı olayı "intihar" diyerek takipsizlikle sonuçlandırdı. Aileye uzun süre İdari Soruşturma ile de ilgili bilgi verilmedi.
Soruşturmada önemli detay Sucu’nun intiharı ile ilgili ortaya çıkan ses kaydı oldu. Sucu, ailesinin ulaştığı kayıtlarda kendisine hakaret edildiğini ve “Senin ağzına tükürürüm” dendiğini söylüyordu. Ancak bu da yeterli delil sayılmadı. Yine HTS kayıtları da araştırılmadı.
Öldürüldü mü intihar mı etti?
Tokat Almus İlçe Emniyet Amirliği’nde görev yapan 39 yaşındaki polis memuru Musa Tüzün'ün hikayesi ise diğerlerinden biraz farklı. Erzurum Atatürk Üniversitesi'nden mezun olan Tüzün aslen sosyolog. Muhalif düşünceleri olan Tüzün, işsiz kalınca polis olmak durumunda kalıyor.
2022 yılında görev yaptığı karakoldan izne alan Tüzün'den o günden sonra bir daha haber alınamadı. Tüzün'ün ailesi kayıp başvurusunda bulundu. Ailenin ve yetkililerin girişimleri sonucu Tüzün için arama çalışmalarına başlandı. AFAD, Jandarma ve emniyet sahayı kilometrelerce taradığını ve Tüzün'e ait bir iz bulamadığını açıkladı.
Bir yıla yaklaşık bir sürenin ardından Tokat'ta Almus TOKİ konutlarının yakınlarındaki ormanlık alanda bir erkek cesedi bulundu. Kırsalda yapılan aramalarda Tüzün'e ait olduğu belirlenen bir silah ve çanta da bulundu. Tüzün ailesi çağırıldı ve ceset incelenmek üzere Almus Devlet Hastanesi'ne götürüldü. Olay yerinde bulunan silahın kullanıma hazır olduğu ve silahtan bir mermi ateşlendiği tespit edildi, ancak merminin kovanı bulunamadı. Yine Tüzün'e ait olduğu düşünülen çantadan da kimlik çıkmadı.
Tüzün’ün ölümüne ilişkin soruşturma da ailesinin çeşitli şüphelerine rağmen intihar olarak kayıtlara geçti. Olaya ilişkin dava girişimleri de sonuçsuz kaldı.
Polisin maddi sorunları: Bankamatiğin yanında yaşamına son verdi
2025 yılının nisan ayında Manisa Emniyet Müdürlüğü'nden emekli trafik polisi İ.İ., Trafik Şube Müdürlüğü’ne gelerek arkadaşları ile iki saat civarı sohbet edip ayrıldı. İ.İ. daha sonra müdüriyet çıkışında bulunan bankamatiğin yanında üzerindeki silahıyla yaşamına son verdi. Emekli olan İ.İ.’nin maddi sorunları olduğu iddia edildi.
O soru yanıtsız kaldı...
Çoğunluğu "takipsizlik" kararı veya "intihar" denilerek bir biçimde kapanan soruşturmalar geride şüphesiz bir çok soru bıraktı. En önemlisi de intiharların nedenleri üzerinde durulmamasıydı. Kendisine bu konu ile ilgili çok fazla soru yöneltilen dönemin İçişleri Bakanı Süleyman Soylu, gerekli tüm eğitimlerin yapıldığını ve polisin moralinin üst seviyede olduğunu savunmuştu. Soylu'ya sorulan şu soru ise yanıtsız kaldı:
"Polis intiharları ile ilgili yasal soruşturma süreçleri işletilmekte midir, bu süreçler nelerdir, Bu konularda sorumluluğu tespit edilen amirler ile ilgili ne gibi yaptırımlar uygulanmaktadır?”
Meclise giden soru önergeleri de kâr etmedi
Kapanan soruşturmaların yanı sıra son 5 yılda yaşanan birçok polis intiharına ilişkin soru önergesi de reddedildi. Soru önergelerinin çoğu CHP'nin gölge kabinesinde İçişleri Bakanlığı’ndan Sorumlu Genel Başkan Yardımcısı ve İzmir Milletvekili Murat Bakan tarafından verilirken, Bakan polis intiharlarının altında yatan nedenler başta olmak üzere intiharların tümünün araştırılmasını istedi. Bakan'ın önergeleri AKP ve MHP'li milletvekillerinin oylarıyla reddedildi.
YARIN: Polisler neden intihar ediyor?