14 soruda ek MTV davaları: Ne zaman, nasıl açılabilir?

Araç sahipleri bu yıl toplamda 4 kez Motorlu Taşıtlar Vergisi (MTV) ödeyecek. Ocak ve Temmuz ayları olmak üzere yılda iki kere ödenen MTV'ye bu yıl bütçe açığı nedeniyle ek ödeme getirildi. Ağustos ve Kasım aylarında bir kereye mahsus olmak üzere ek MTV ödemesi yapılacak.

CHP, ek MTV’yi Anayasa Mahkemesi’ne taşırken, eski maliye müfettişi ve Dünya Gazetesi yazarı Zeki Gündüz, vatandaşların da ek MTV’ye karşı dava açabileceğini belirtti. Gündüz’ün ek MTV davalarına dair merak edilen sorulara yanıtları şöyle oldu:

Ek MTV’ye dava açabilir miyim?

AY, m.125 gereği idarenin her türlü eylem ve işlemine karşı yargı yolu açıktır. Bu nedenle, Ek MTV için dava açılması mümkündür.

Hangi işleme karşı dava açmalıyım?

Ek MTV için, her mükellef özelinde tahakkuk fişleri interaktif vergi dairesine yüklenmiş durumda. Tahakkuk fişlerinde 1 ve 2. Taksit ödeme tutarları toplam olarak görünmekte. Açılacak davada idari işlem olarak tahakkuk fişinin iptali ve 1. Taksit ödemesinin faiziyle birlikte iadesi dava konusu yapılacaktır.

Nasıl tahakkuk etti?

Taşıtların kayıt ve tescilinin yapıldığı yerin vergi dairesi tarafından birel bir işlem ile tahakkuk etmiştir. İnteraktif vergi dairesinden tahakkuk belgesine ulaşabilirsiniz. Tahakkuk 2023 yılı için tahakkuk ettirilen MTV kadar olmakla birlikte, ödeme hali hazırda araç sahibi olanlar için iki taksitle yapılabilmektedir. Kanun yayım tarihinden sonra araç sahibi olanlar tek taksitte ödeme yapacaklardır.

İhtirazi kayıt koymama gerek var mı?

İhtirazi kayıt, mükelleflerin kendi beyanlarına dava açmaları kanunen mümkün olmadığından uygulamaya geçmiş ve yargı kararlarıyla kabul görmüş bir uygulama. Yani kendi beyanına karşı dava açamamanın bir nevi istisnası gibi. Ek MTV’de mükelleflerin kendi beyanı söz konusu olmadığı için kural olarak ihtirazi kayıt koymaya gerek bulunmamaktadır. Ancak usuli tartışmaları önlemek için ihtirazi kayıt koyabilirsiniz.

İhtirazi kaydı nereye nasıl sunacağım?

Ödemenin yapıldığı gün bağlı olduğunuz Nakil Vasıtaları Vergi Dairesi Müdürlüğüne Ek MTV için ihtirazi kayıtla ödeme yapmış olduğunuzu belirten bir dilekçe sunabilirsiniz.

Taksitlere ayrı ayrı dava açmak gerekir mi?

Temel idari işlem tahakkuk olduğundan tahakkukunun iptaline yönelik dava açılırsa 2. Taksit için ayrıca dava açmaya gerek bulunmamaktadır.

Hangi mahkemede dava açmalıyım?

Davada görevli ve yetkili mahkeme, idari işlemi tesis eden idarenin bağlı olduğu yer Vergi Mahkemesi’dir.

Dava açma süresi nedir?

Vergi mahkemelerinde genel dava açma süresi olan 30 gün içinde, tahakkuktan itibaren (Kanun öncesi edinilmiş taşıtlar için 15 Temmuz 2023) dava yoluna gidilebilir.

Süre ne zamandan başlamaktadır?

Tahakkuk işlemi 15 Temmuz 2023 tarihi itibariyle yapılmıştır. Tahakkuka karşı açılan davada süre bu tarihten itibaren başlamakta ancak önce mali tatil sonrasında adli tatil nedeniyle süre uzamaktadır.

Mali tatilin dava açma süresi üzerindeki etkisi nedir?

5604 sayılı Kanun uyarınca 1 Temmuz-20 Temmuz tarihleri aralığı mali tatildir. Kanunun 1(3) hükmüne göre, "Vergi Usul Kanunu hükümlerine göre belirli sürelerde yapılması gereken muhasebe kayıt süreleri, bildirim süreleri ve vergiyle ilgili işlemlere ilişkin dava açma süreleri malî tatil süresince işlemez. Belirtilen süreler malî tatilin bitiminden itibaren tekrar işlemeye başlar."

Adli tatil'in dava açma süresi üzerindeki etkisi nedir?

20 Temmuz-31 Ağustos tarihleri aralığında adli tatil uygulanmaktadır. Özel kanunlarda belirtilen süreler hariç dava açma süresi bu tarih aralığında sona eren işlemler için 7 Eylül 2023’e kadar dava açmak mümkündür. Tahakkuk işlemi 15 Temmuz olmakla birlikte süre mali tatil nedeniyle 21 Temmuzdan itibaren başlamaktadır. Dava açma süresi son günü 21 Ağustos olmakta ancak adli tatil nedeniyle süre 7 Eylül 2023 tarihine uzamaktadır.

Danıştay’da veya Anayasa Mahkemesi’nde dava açabilir miyim?

Tahakkuk ve ödeme işlemi için Danıştay’da doğrudan dava açmak mümkün değil. Bununla birlikte, süresi içinde Tebliğ iptaline yönelik bir dava açılırsa davanın Danıştay’da açılması gerekmektedir. Bu durumda, açılan bu davada Tebliğ iptali ile tahakkuk fişinin iptali talep edilebilir. Anayasamıza göre, Anayasa mahkemesine doğrudan dava açma imkanı bulunmamaktadır. Bununla birlikte, yargı yollarının tüketilmesini takiben Anayasa Mahkemesi’ne bireysel başvuruda bulunmak mümkündür.

Dava açınca yürütme kendiliğinden durur mu?

Ortada tarhiyat işlemi olmadığı için yürüme kendiliğinden durmaz. Bu nedenle, davanın yürütmeyi durdurma talepli açılması gerekmektedir. Dava devam ederken ikinci taksiti ödemek zorunda mıyım? Tahakkuk işlemi için açılan davada yürütmeyi durdurma kararı verilmediği sürece ikinci taksit ödenmek durumundadır. Tahakkuk fişi iptal edilirse ödenmiş olan ikinci taksitin iadesi söz konusu olacaktır.

Davada hangi argümanları ileri sürebilirim?

Ek MTV’nin hukuki belirlilik, güvenlik, öngörülebilirlik ilkelerine aykırı olduğu, geriye yürümenin söz konusu olduğu, eşitlik ilkesine aykırı olduğu, oluşturduğu mali ağırlığa göre mülkiyet hakkına ağır ve haksız müdahale olduğu ve Anayasa aykırılık itirazı gibi argümanlar dava dilekçesinde ayrıntılı biçimde ileri sürülebilir. Konuya ilişkin olarak Selçuk Özgenç tarafından daha önce kaleme alınan ve 13 Temmuz 2023 DÜNYA Gazetesi'nde yayınlanan yazıyı okumanızı tavsiye ediyorum. (Kısa Dalga)