Nobel Ekonomi Ödülü 2022 sahibini buldu. Ödül bu yıl eski ABD Merkez Bankası (Fed) Başkanı Ben Bernanke ile Douglas W. Diamond ve Philip H. Dybvig’e verildi. Ödül geçtiğimiz yıl olduğu gibi bu yıl da üç iktisatçı arasında paylaşılmış oldu.
Nobel Ekonomi Ödülü’nü kazananlara altın madalyanın yanı sıra 1,1 milyon dolar veriliyor.
İsveç Kraliyet Bilimler Akademisi’nden açıklanan duyuruya göre, komite Alfred Nobel anısına verilen 2022 Sveriges Riksbank İktisadi Bilimler Ödülü’nü bankalar ve finansal krizler üzerine araştırma yaptıkları için Ben S. Bernanke, Douglas W. Diamond ve Philip H. Dybvig’e vermeye karar verdi.
İKTİSATÇILAR HANGİ ÇALIŞMA İLE NOBEL ALDI?
Üç iktisatçının ana çalışması, bilhassa finansal krizler sırasında bankaların ekonomideki rolünü kavramaya ve bankaların iflasının krizleri nasıl büyütüp, tek başına sürdürdüğünü analiz etmeye yönelikti.
Ben Bernanke dev yatırım bankası Lehman Brothers’ın 2008 yılındaki iflası sırasında Fed başkanıydı. Bernanke, o dönem Lehman’ı kurtarmak için herhangi bir yasal yol olmadığını, bu yüzden yapılacak en iyi şeyin bankanın iflasına izin vermek ve hükümetin finansal kaynaklarını daha büyük bir sistemsel krizi önlemek için kullanmak olduğunu belirtmişti.
Üçlünün yaptığı çalışmaya göre, mevduat sahiplerinin paralarını çekmek için bankalara akın etmeleri sözkonusu finansal kuruluşların çöküşüne giden süreci kolaylıkla tek başına tetikleyebiliyor ve devamında tüm finansal sektörü riske sokabiliyordu.
DİĞER ÖDÜLLERDEN FARKLI
Resmi olarak Sveriges Riksbank İktisadi Bilimler Ödülü olarak bilinen ve Nobel Ekonomi olarak bilinen ödül, Alfred Nobel'in vasiyeti ile verilen ödüllerin arasında bulunmuyor. Bu ödül, İsveç merkez bankası tarafından Nobel anısına veriliyor. Ödül diğer ödüllerin aksine 1969 yılından bu yana veriliyor.
BEN BERNANKE KİMDİR?
Ben Şalom Bernanke , 2006–2014 yılları arası ABD Merkez Bankası olan Federal Reserv’in başkanlığını yapmış Yahudi kökenli Amerikalı ekonomist, finansçı ve politikacı.
2002-2005 arasında Federal Reserv Sistemi (FED) yönetim kurulu üyesi oldu. Başkan George W. Bush tarafından 1 Şubat 2006 tarihinde FED başkanı olarak atandı. Bernanke, ABD Başkanı Barack Obama tarafından aday gösterildikten sonra 28 Ocak 2010 tarihinde başkan olarak ikinci bir dönem için tekrar seçildi.
Görev süresi 2009’da dolmasına karşın ABD Başkanı Barack Obama tarafından görev süresi 5 yıl daha uzatılmıştır. FED Başkanı olarak görev yaptığı süre boyunca, 2000’lerin finansal kriz Fed’in yanıtını yönetti. Amerikan Merkez Bankası (FED) başkanı olmadan önce, Princeton Üniversitesi’nde kadrolu ekonomi profesörüydü.
DOUGLAS W. DIAMOND KİMDİR?
Chicago Üniversitesi Booth İşletme Okulu’nda finans profesörü olan Douglas W. Diamond bankalar, finansal krizler ve likidite araştırmalarında uzmanlaşmıştır. Diamond, 1975’te Brown Üniversitesi’nden ekonomi alanında lisans derecesi aldı. 1976 ve 1977’de yüksek lisans ve 1980’de Yale Üniversitesi’nden doktora derecesi aldı.
Diamond, 2018’de Onassis Ödülü’nü, 2016’da CME Group-Matematiksel Bilimler Araştırma Enstitüsü Yenilikçi Kantitatif Uygulamalar Ödülü’nü ve 2012’de Morgan Stanley-Amerikan Finans Derneği Finansta Mükemmellik Ödülü’nü aldı.
Yale, MIT Sloan School of Management, Hong Kong Bilim ve Teknoloji Üniversitesi ve Bonn Üniversitesi’nde ders verdi. 1979’dan beri fakültede görev yapan Diamond, Ulusal Ekonomik Araştırma Bürosu’nun araştırma görevlisi ve Ulusal Bilimler Akademisi üyesidir.
PHILIP H. DYBVIG KİMDİR?
Washington Üniversitesi’nde bankacılık ve finans profesörü olan Philip H. Dybvig varlık fiyatlandırma, yatırımlar ve kurumsal yönetim konularında uzmandır.
Eskiden Yale Üniversitesi’nde profesör ve Princeton Üniversitesi’nde doçentlik görevinde bulunan Dybvig, 2002’den 2003’e kadar Western Finance Association’ın başkanıydı ve Review of Financial Studies, Journal of Economic Theory, Finance and Stochastics, Journal of Finance, Journal of Financial Intermediation, Journal dahil olmak üzere birçok derginin editörü veya yardımcı editörlüğünü yaptı.