Çanakkale Ayvacık'a bağlı Büyükhusun Köyü yakınlarında yapılması planlanan ve Valiliğin verdiği “ÇED gerekli değildir” kararı 2021 yılında İdare Mahkemesi tarafından iptal edilen jeotermal projesi yeniden gündemde...
Yeni proje için hazırlanan ÇED Başvuru Dosyası yeniden Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı’na sunuldu. ÇED süreci başlatıldı.
Duvar’dan Seçkin Sağlam’ın haberine göre, Yılsan Yatırım Holding bünyesindeki Bakrom Madencilik'in hazırladığı “Jeotermal Kaynak Arama” projesi 40 bin dönümlük ruhsat alanını kapsıyor. Bu alan Assos Antik Kenti’nin de bulunduğu Behramkale Köyü’ne kadar geniş bir alanı kapsıyor.
Çevre Düzeni Planına göre tarım arazisi
Jeotermal kaynak araması yapılacak olan alan, 1/100.000 ölçekli Çevre Düzeni Planına göre tarım arazisi içinde yer alırken, “Türkiye Turizm Stratejisi”ne göre ise sağlık ve jeotermal turizm gelişim alanı ve zeytin koridoru olarak belirlenen alanda bulunuyor. Proje alanı Büyükhusun'a 850 metre, Kozlu'ya 2 bin 500 metre, Sazlı'ya 4 bin 500 metre ve Assos Antik Kenti’ni de barındıran Behramkale'ye ise 5 bin 500 metre mesafede bulunuyor.
Zeytin Kanunu’na aykırı
Kazdağı Doğal ve Kültürel Varlıkları Koruma Derneği Başkanı Süheyla Doğan, Zeytinciliğin Islahı ve Yabanilerinin Aşılattırılması Hakkında Kanununu hatırlatarak, “Proje alanına çok yakın zeytinlikler bulunmaktadır. Zeytin Kanunu gereği de zeytinliklere 3 KM mesafede enerji ve madencilik projeleri yapılamaz. Bu nedenle de bu projenin bu bölgede yer almaması gereklidir” dedi.
Hazine arazisi ücretsiz mi kullanılacak?
Projenin en dikkat çekici kısmı ise arazinin kullanımı. Söz konusu proje alanı, Milli Emlak Genel Müdürlüğü’ne ait. Proje dosyasında alanın güncel kullanım durumu Ayvacık Kaymakamlığı Milli Emlak Şefliğinin görüşüne göre “Taşınmaz üzerinde kira, tahsis, irtifak hakkı, ön izin vb. herhangi bir idari işlem bulunmadığı” bilgisine yer veriliyor. Yine dosyada “Projenin olumlu sonuçlanmasının ardından söz konusu parsele ilişkin gerekli kiralama işlemleri yapılacaktır” deniliyor.
Doğan, bu duruma tepki göstererek, “Hazine arazilerinin ücretsiz bir şekilde ticari amacı olan şirketlerin kullanımına sunulması kabul edilebilir bir durum değildir” diye konuştu.
Ayvacık Tuzla-Gülpınar bölgesinde 4 santralin çalıştığını ve daha fazla jeotermal enerji santralı istemediklerini dile getiren Doğan, “Bölgemiz tarımsal, turistik ve kültürel değerlere sahip önemli bir bölgedir. Ayvacık bazı şirketlerin kar hırsı ve enerji uğruna gözden çıkarılamaz” ifadelerini kullandı.
"Zeytinlikleri kuruttu, dereleri kirletti"
Aydın, Manisa, Salihli yöresindeki arazilerde bor, yeraltı sularında yoğun arsenik saptandığını anımsatan Doğan, şöyle devam etti: “Bu durum Devlet Su İşleri tarafından rapor edildi. Bu bölgelerde jeotermal enerji projelerinin yarattığı olumsuz etkiler konusunda daha önce inceleme yaptık. Zeytinlikleri, incirleri, üzüm bağları kurumuş, dereleri, ırmakları kirlenmiş, derelerde balıklar ölmüş, yeraltı ve yerüstü suları zehirlenmiş ve arsenik seviyeleri yükselmişti. Bu durum kamu kurumlarının raporları ile de kabul edilmiştir.”
Öte yandan, Bakrom Madencilik'in yeni ÇED Başvuru süreci ile ilgili 'Halk Katılımı' toplantısının 22 Aralık 2022’de yapılacağı öğrenildi.