ERDAL SAĞLAM
Merkez Bankası Başkanı Gaye Erkan faiz kararının ardından Cuma günü bankacılarla ilk kez biraya geldi. Başkan Erkan'ın, bankaları zor durumda bırakan uygulamadaki TL'ye dönüş şartlarında yumuşama yapılacağını, hafta sonunda birkaç düzenlemenin resmi gazete yayımlanacağını söylediğini öğrendik.
Bankalar Birliği yönetim kurulu üyeleriyle İstanbul'daki Ziraat Bankası binasında yapılan toplantıya, Başkan Gaye Erkan'ın tek başına katıldığı belirtiliyor. Toplantıya katılan bankacıların aldığı izlenim, "yeni Başkan'ın konulara hakim olmaya başladığı" yolunda. Önümüzdeki dönemde karşılıklı iletişimin sürmesi üzerinde durulmuş ve sıkıntılar konusunda bankalarla görüş alışverişi yapılması gerektiği konuşulmuş.
Bankacıların son bir yıldır sektörde yaşanan sıkıntılar ve yapılan düzenlemelerin işlerini ne kadar zorlaştırdığını, sektörün sağlığını tehlikeye attığını anlattıklarını öğrendik. Acil sorunlardan biri olarak uygulamadaki, döviz mevduatının toplam mevduat içindeki payının çok düşürülmesi olarak özetlenebilecek, TL'ye dönüşüm şartları nedeniyle yaşadıkları sıkıntı anlatılmış.
Mevcut rasyoların çok sert olduğu, bankaların dönüşüm şartı nedeniyle TL mevduat toplamak için faiz yarışına girdikleri, bu nedenle oluşan çok yüksek mevduat faizlerinin sektörü zorladığı anlatılmış. Bununla birlikte son dönemde kurlarda yaşanan hızlı yükselişin bu rasyoların yerine getirilmesini iyice zorlaştırdığı kaydedilmiş.
Bankacılar bir yandan mevduat yarışı başlarken öte yandan kurlardaki artış nedeniyle, rasyoları neredeyse hiçbir bankanın tutturamadığını ve cezaya girdiğini anlatmışlar. Kimi bankanın önce yeni rasyoyu kurlara bağlı olarak gerçekleştirmek için harekete geçip faizleri yüzde 45'e kadar çıkardıkları, ancak hem "bu rasyo değiştirilmek zorunda" diye düşünüp, hem de gerçekleştirilmesi iyice zora girdiği için bundan vazgeçtiğini söylemişler.
"Kademeli ama kararlı"
Bütün bankaların cezaya girdiğinin ve bu sorunun acil olarak çözülmesi gerektiği yönündeki taleplere karşılık Başkan Erkan, sıkıntıyı bildiklerini, Merkez Bankası'ndaki teknisyenlerin çalışma yaptığını söylemiş. Bu çalışmaların biran önce tamamlanıp hafta sonunda resmi gazetede yayımlanarak yürürlüğe sokulacağını kaydetmiş. Böylece Temmuz ayı sonu itibariyle uygulanacak bu cezalardan kurtulma imkanının ortaya çıktığı belirtildi.
Bu arada gecen hafta yapılan bir düzenleme ile kredi kartından avans çekimleri ve kredili mevduat kullanımındaki faiz oranları artırılmasından bankacıların memnun olduğu ve bunu Başkan Erkan'a ilettiklerini öğrendik. Bu yolla düşük kalan faizler nedeniyle, bayram tatili süresince aşırı bir TL kullanımının biraz önüne geçilmiş olacağı belirtiliyor. Hala faiz oranının düşük olduğunu kaydeden bankacılar, yine de son faizin biraz caydırıcı olabileceğini söylediler.
"Zamana yayılan normalleşme"
Bankacılardan aldığımız izlenim TL'ye dönüşüm ve menkul kıymet tutma zorunluluklarında yumuşamanın yerinde olduğu ama Başkan'ın belirtilen birçok sıkıntı hakkında zaman istediği doğrultusunda. Bu nedenle zamana yayılan bir düzenleme planlandığının artık açıklık kazandığını belirtiyorlar. Hem geçen hafta bir araya geldikleri Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, hem de Merkez Bankası Başkanı Gaye Erkan'la görüşmelerinden edindikleri izlenim, faiz kararıyla da belli olduğu gibi, zamana yazılan bir normalleşme yaşanacağı yönünde.
Buna karşılık Şimşek ve Erkan'ın fiyat istikrarı üzerinde önemle durmalarının mühim olduğunu kaydeden bankacılar, normalleşmenin zaman alacağına artık inanmış durumda. İki yetkilinin de "kademeli ama kararlı biçimde hedefe dönük adımların devam edeceği" üzerinde durmalarının önemli olduğunu, artık sıkı para ve sıkılaştırma sözlerinin öne çıkmasının yeni dönem için umut verdiğini de söylüyor.
Fiyat istikrarının artık daha fazla konuşmalarda yer aldığını ve bunu olumlu bulduklarını kaydeden bankacılar, bunun yanında Başka Gaye Erkan'ın da hala büyümeyi gözetmeye vurgu yaptığını hatırlatarak, bunu "Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın hassasiyetlerine özen gösterme çabası" olarak nitelendirdi.