CHP Eskişehir Milletvekili Utku Çakırözer, her ay düzenli olarak kamuoyu ile paylaştığı Basın Özgürlüğü Raporu’nun ekim ayına ilişkin verilerini açıkladı. Gazetecilerin görevlerini yapmalarının engellendiğini ve hatta ölümle tehdit edildiğini öne süren Çakırözer, “Ekim ayında 50’ye yakın gazeteci hakim karşısına çıktı. Sayısız gazetecinin yazdıkları yazılar, attıkları tweetler nedeniyle haklarında soruşturmalar başlatıldı. Hapis cezasına çarptırılan, ağır tazminat cezasına çarptırılan gazeteciler oldu” dedi.
Utku Çakırözer, ekim ayında ifade ve basın özgürlüğü alanında yaşanan hak ihlallerinin tespit edildiği Basın Özgürlüğü Raporu’nu açıkladı. Ekim ayının basın özgürlüğü açısından baskılar ve sansürlerle geçtiğini savunan Çakırözer, “Basın özgürlüğü demokrasinin, demokrasi basın özgürlüğünün olmazsa olmazdır. Her ay Türkiye’de gazeteciler, daha da görevlerini yapamaz hale getiriliyor” diye konuştu. Çakırözer, şunları söyledi:
“Halkın haber alma hakkı ve basın özgürlüğü hakkında yasaklar, baskılar ve sansürlerle geçen bir ay oldu ekim ayı. Ekim ayı Basın Özgürlüğü Raporu’muzda, gazetecilerin mesleklerini yapmasının nasıl engellendiğini bir bir tespit ettik. Gazeteciler, artık Anıtkabir’e dahi alınmıyor, gazetecilerin sokak röportajı yapması ‘Basın kartınız yok’ diye engelleniyor. Gazeteciler, görüntü almaya çalışırken polis kalkanlarıyla engelleniyor. Hatta ölüm tehditleri ile karşı karşıya kalıyor. Ekim ayında 50’ye yakın gazeteci hakim karşısına çıktı. Sayısız gazetecinin yazdıkları yazılar, attıkları twetler nedeniyle haklarında soruşturmalar başlatıldı. Yine hapis cezasına çarptırılan, ağır tazminat cezasına çarptırılan gazeteciler oldu. RTÜK, ekim ayında da televizyonlar ceza yağdırdı; Halk TV ve TELE 1’e idari para cezaları verildi. Bu cezalardan bir tanesi de RTÜK’ün ve Basın İlan Kurumu’nun haksız, hukuksuz cezalarının haber yapılmasıydı. Ekim ayında erişim engelleri de aynı hızla devam etti. Yolsuzluk, rüşvet, usulsüzlük haberlerine erişim engeli getirilerek halktan gizlenmeye çalışıldı. Erişim engelinin haberi dahi, yine ekim ayında erişimi engellenen haberler arasında yer aldı. Basın özgürlüğü demokrasinin, demokrasi basın özgürlüğünün olmazsa olmazdır. Her ay Türkiye’de gazeteciler, daha da görevlerini yapamaz hale getiriliyor. Bu böyle devam ederse Türkiye’de demokrasiden bahsedilemez. Gazetecilerin mesleklerinin yapmasının önü açılmalı, basın özgürlüğünün önündeki engeller kaldırılmalıdır.”
Raporun detayları ise şöyle:
"HABER YAPMAK SUÇ SAYILDI"
- Ekim ayında en az 50 gazeteci hakim karşısına çıkarken 3 gazeteci için 3 yıl 9 ay 12 gün hapis cezası verilirdi; bir gazetecinin de hapsi istendi. Fotoğraf sanatçısı ve yazar Mehmet Özer’e 1 yıl 3 ay, İleri Haber Genel Yayın Yönetmeni Doğan Ergün’e 11 ay 20 gün, gazeteci Vedat Örüç’e 1 yıl 6 ay 22 gün hapis cezası verildi.
- Bitlis Gazeteciler Cemiyeti Başkanı ve Bitlis News Genel Yayın Yönetmeni Sinan Aygül 16 bin 660 TL adli para cezasına çarptırıldı.
- T24 yazarı Hasan Cemal hakkında, Twitter’daki paylaşımı gerekçe gösterilerek “Cumhurbaşkanı’na hakaret” soruşturması başlatıldı.
- Etkin Haber Ajansı editörü Pınar Gayıp hakkında, “nitelikli cinsel saldırı” suçlamasıyla yargılanan bir asker hakkında yaptığı haber ve sosyal medya paylaşımı gerekçe gösterilerek soruşturma açıldı.
- Cumhuriyet yazarı Barış Pehlivan, Tele1 TV spikeri Begümhan Aydoğan hakkında yazı ve yayınları nedeniyle soruşturmalar açıldı.
- Boğaziçi Üniversitesi’ne atanan yeni rektörün öğrencileri emniyete şikayet etmesini haberleştiren Gerçek Gündem muhabiri Fırat Fıstık ile gazeteciler Oktay Candemir ve İdris Yayla hakkında soruşturma açıldı.
- Cumhuriyet yöneticileri Serkan Ozan, Olcay Büyüktaş Akça, Ozan Yurtoğlu ve muhabir Hazal Ocak hakkında Cumhurbaşkanı’nın oğlu Bilal Erdoğan’ın şikayeti üzerine dava açıldı.
"ANITKABİR’E DE SOKAK RÖPORTAJINA DA YASAK"
- Cumhuriyet Gazetesi, FOX TV ve Anka Haber Ajansı muhabir ve kameramanlarının Anıtkabir’de 29 Ekim Cumhuriyet Bayramı dolayısıyla düzenlenen töreni takip etmesi İletişim Başkanlığı tarafından uygulanan akreditasyon gerekçesiyle engellendi.
- Ankara’da sokak röportajı yapmak isteyen gazeteciler Büşra Taşkıran ve Öznur Değer’e basın kartları soruldu, gazeteciler polis tarafından engellendi.
- Boğaziçi Üniversitesi’ndeki protestoları takip eden gazeteciler polis kalkanları ile engellendi. Dokuz8 Haber editörü Fatoş Erdoğan, Halk TV muhabiri Erdinç Yılmaz, Artı Gerçek muhabiri Yağmur Kaya darp edildi, haber takibi engellendi. Bir gazetecinin basın kartına el konuldu.
- 10 Ekim Ankara saldırısının yıldönümünde Ankara Garı önünde yapılmak istenen anmayı takip eden ANKA Haber Ajansı muhabiri Tamer Arda Erşin, “Seni dörde bölerim” diyen bir emniyet görevlisi tarafından tehdit edildi.
- Fox TV ekibinin Kadıköy Fikirtepe pazarında çekim yapması engellendi.
- Mezopotamya Ajansı muhabirleri bir protesto eylemini takip ettikleri sırada gözaltına alındı.
- Afganistan’da kadınların Taliban karşıtı eylemini takip eden AFP muhabiri Bülent Kılıç Taliban’ın saldırısına uğradı.
"HALK TV’YE ‘TÜGVA’YI İNCİTTİN’ CEZASI"
- RTÜK, Fox TV’ye, eski HDP Eş Genel Başkanı Selahattin Demirtaş’ın eşi Başak Demirtaş’ın katıldığı program gerekçesiyle inceleme başlattı.
- Halk TV’de yayınlanan dört ayrı programda TÜGVA’nın “küçük düşürüldüğü, aşağılandığı, vakıf hakkında iftira atıldığı” gerekçesiyle kanala idari para cezası verildi. Basın İlan Kurumu ve RTÜK’ün medya üzerindeki baskısına ilişkin ifadeler gerekçe gösterilerek, BİK’in şikâyeti üzerine Halk TV’ye yüzde 3 para cezası verildi.
- Cumhurbaşkanlığı Yüksek İstişare Kurulu Başkanvekili ve TBMM eski Başkanı İsmail Kahraman’ın bir beyanatına ilişkin yapılan değerlendirmeler nedeniyle TELE 1’e idari para cezası verildi.
"KİTAP TANITIMINA DA ENGEL"
Erişim engelleri Ekim ayında da devam etti. JinNews, Etkin Haber ve Umut Gazetesi erişime engellendi. EngelliWEB / İfade Özgürlüğü Derneği’nin verilerine göre birçok internet sitesi ve gazetede yer alan 17 farklı konudaki yolsuzluk, ihale, rüşvet haberlerine erişim engellendi. Milletvekillerinin soru önergelerine verilen yanıtlara yönelik haberler ile ifade özgürlüğü Derneği’nin erişim engellerine yönelik içeriklerine de engel getirildi. Evrensel Gazetesi Genel Yayın Yönetmeni Fatih Polat'ın, hakkında herhangi bir dava dahi açılmayan bir kitabı tanıttığı yazısına erişim engeli getirildi.
"MAHKEME HALK TV’Yİ HAKLI BULDU"
Ekim ayında basın özgürlüğü alanında tek olumlu karar ise RTÜK'ün, Halk TV'de Görkemli Hatıralar programında söylenen Cemo türküsü nedeniyle kanala verdiği cezanın durdurulması oldu. Yapılan itirazda, Ankara Bölge İdare Mahkemesi Halk TV'yi haklı buldu. Cezanın yürütmesi, Ankara Bölge İdare Mahkemesi tarafından durduruldu. Kararda, “Cemo türküsünün teröre destek verdiği gerekçesiyle Halk TV'ye yaptırım uygulanmış olsa da şarkının sözlerinin terörü açıkça övücü nitelikte olmadığı, şarkının terör propagandası amacıyla kullanıldığına dair dosyaya herhangi bir veri konulmadığı anlaşıldığından Halk TV'nin itirazının kabulüne oybirliğiyle karar verilmiştir” denildi.
(ANKA)