Dünyanın en büyük elektrikli araç üreticisi Çinli BYD firması ile Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı Türkiye'de yatırıma yönelik yaklaşık 1 milyar dolarlık anlaşma imzaladı. Anlaşma BYD'nin Avrupa Birliği'nin Çin'den ithal edilecek elektrikli otomobillere getirdiği ek gümrük vergilerini aşmasına yardımcı olacak.
Dev yatırıma ilişkin imzalar Cumhurbaşkanlığı Dolmabahçe Çalışma Ofisi'nde, Sanayi ve Teknoloji Bakanı Mehmet Fatih Kacır ile BYD Yönetim Kurulu Başkanı Wang Chuanfu tarafından atıldı.
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, imza töreni öncesinde BYD Yönetim Kurulu'nu Dolmabahçe Çalışma Ofisi'nde kabul etti. Basına kapalı kabulün ardından BYD ile Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı arasında BYD'nin Türkiye'de yatırım yapmasına yönelik anlaşma imzalandı. Törene Cumhurbaşkanı Erdoğan da katıldı.
150 bin araç kapasiteli üretim tesisi kurulacak
Anlaşma çerçevesinde, BYD'nin Türkiye'de yaklaşık 1 milyar dolarlık yatırımla yıllık 150 bin araç kapasiteli elektrikli ve şarj edilebilir hibrit otomobil üretim tesisi ile sürdürülebilir mobilite teknolojilerine yönelik AR-GE merkezi kurması öngörülüyor. Sanayi ve Teknoloji Bakanlığından yapılan açıklamaya göre tesisin 2026 sonunda üretime başlaması hedefleniyor. Tesiste 5 bin kişiye kadar doğrudan istihdam sağlanması planlanıyor.
Sanayi ve Teknoloji Bakanlığının konuyla ilgili açıklamasında yılda 3 milyondan fazla otomobil üreten BYD'nin elektrikli araç satışlarında dünya lideri olduğuna dikkat çekilerek "Türkiye'nin gelişen teknoloji ekosistemi, güçlü tedarikçi tabanı, olağanüstü konumu ve nitelikli iş gücü gibi sahip olduğu eşsiz avantajlar sayesinde, BYD'nin bu yeni üretim tesisine yaptığı yatırım, markanın yerel üretim yeteneklerini daha da geliştirmekte ve lojistik verimliliği artıracaktır. Bölgede yeni enerji araçlarına yönelik artan talebi karşılayarak Avrupa'daki tüketicilere ulaşmayı hedefliyoruz" denildi.
Kacır: Yatırım kararından memnuniyet duyuyoruz
Sanayi ve Teknoloji Bakanı Mehmet Fatih Kacır konuyla ilgili açıklamasında BYD'nin yatırım kararından memnuniyet duyduklarını belirterek "Bu yatırım kararı, Aralık ayında Çin'e yaptığımız ve BYD'nin 110 bin mühendisiyle günde 32 patent ürettiğine bizzat tanık olduğumuz ziyaretten bu yana uzun süredir devam eden görüşme ve istişarelerin ürünüdür. Yeni teknolojileri ve AR-GE'yi Türkiye'ye getirme çabalarımız, ülkemizin yalnızca uluslararası yatırımlar için bir merkez değil, aynı zamanda bir inovasyon ve ileri yeşil teknoloji merkezi olma potansiyelini de vurgulamaktadır. Yeni nesil araçların yüksek yerli katma değerle üretimine yönelik bu yatırım, otomotiv sektörümüze güç katacak" dedi.
Otomotiv sektöründe yeni nesil ve çevre dostu elektrikli araçlara yönelik dönüşümü öncelikli hedef olarak gördüklerini vurgulayan Kacır, şöyle devam etti:
"Bu kapsamda milli markamız Togg, ülkemiz için öncü bir adım olmuştur. Ülkemizde üretim yapmakta olan diğer markaların da elektrikli araçlara yönelik yatırımları Bakanlığımızca desteklenmektedir. Elektrikli araçların yaygınlaşmasını destekleyici önemli unsurlardan biri olan şarj istasyonlarının tüm şehirlerimizde hızla yaygınlaşmasını sağladık. Türkiye, yeni yatırımlarla otomotiv sektöründe dönüşümün lider ülkesi olacak."
Türkiye'de 8 küresel marka üretim yapıyor
Türk otomotiv sanayisi için tarihi bir güne şahitlik ettiklerine dikkati çeken Kacır otomotiv sektöründe 8'i küresel marka olmak üzere 13 markanın üretim yaptığını bildirdi. 2002'de yaklaşık 300 bin olan araç üretiminin geçen yıl 1 milyon 400 bini aştığı bilgisini veren Kacır, şunları kaydetti:
"Türkiye, yatırımcılar için Gümrük Birliği yoluyla Avrupa pazarına ve 23 ülkeyle imzalamış olduğu serbest ticaret anlaşmalarıyla pek çok ihracat pazarına erişim kapısıdır. Türkiye'ye güvenen ve yatırım yapanlar kazanmaya devam edecektir."
Gümrük vergilerini aşmayı sağlayacak
Avrupa Birliği yürüttüğü bir soruşturma sonucunda Çinli otomobil üreticilerinin aldığı devlet sübvansiyonlarının Avrupalı rakiplerinin rekabet gücünü azalttığı sonucuna varmış ve bunun üzerine birkaç gün önce Çin menşeli elektrikli otomobillere yüzde 38'e varan ek vergiler getirmişti. Türkiye'de üretilen otomobiller ise 1995'te imzalanan Gümrük Birliği anlaşması çerçevesinde AB'ye avantajlı olarak erişebiliyor.
"BYD'nin AB'ye 75 bin araç ihraç etme potansiyeli olacak"
Bağımsız mühendislik danışmanı Levent Taylan anlaşmayla ilgili AFP'ye yaptığı değerlendirmede "BYD dünyanın en büyük elektrikli araç üreticisi ve teknoloji ve üretim kalitesi bakımından en gelişmişlerinden biri" dedi. "Bu, Çin menşeli araçlara uygulanan gümrük vergilerini aşarak Türkiye pazarı ve özellikle de Avrupa pazarı için yatırım olacaktır" diyen Taylan, BYD'nin Türkiye pazarında yılda 20 bin ila 25 bin araç satma, Avrupa Birliği'ne ise 75 bin araç ihraç etme potansiyeli olduğunu belirtti.
Daha önce Avrupa'daki ilk fabrikasını Macaristan'da açacağını duyuran BYD Temmuz ayında Tayland'da bir fabrika açtı. Bangkok'un güneydoğusundaki bir endüstri bölgesi olan Rayong'da açılan fabrikanın yılda 150 bin araç üretme kapasitesi olduğu duyurulmuştu.
DW, AFP / EC, BK