Avrupa İlaç Ajansı (EMA) BioNTech/Pfizer ve Moderna'nın Omicron varyantı için uyarladığı Covid-19 aşılarını onaylayarak aşıların hem 2019'da Çin'in Vuhan kentinde ortaya çıkan orijinal virüse hem de Omicron'un BA.1 alt varyantına karşı etkili olduğunu duyurdu.
Aşılar, dünya çapında baskın hale gelen daha yeni ve daha bulaşıcı BA.4 ve BA.5 tipleri için güncellenmedi. Bu varyantlara karşı bir aşı kararının önümüzdeki haftalar içinde alınması bekleniyor.
Amsterdam merkezli EMA, Perşembe günü 12 yaş ve üzerindekiler için desteklenen iki aşının "AB'de onay için önerilen ilk uyarlanmış Covid-19 takviye aşıları" olduğunu açıkladı.
EMA açıklamasında aşıların orijinal SARS-CoV-2 orjinal virüsüne ek olarak Omicron BA.1 alt değişkenini hedeflemek üzere orijinal Comirnaty (Pfizer/BioNTech) ve Spikevax (Moderna) aşılarının uyarlanmış versiyonları olduğunu kaydetti.
Karar Almanya'da memnuniyet yarattı
Federal Sağlık Bakanı Karl Lauterbach EMA'nın onayını memnuniyetle karşılarken kararı "pandemiyle mücadelede bir kuantum sıçraması" olarak nitelendirdi. SPD'li siyasetçi Perşembe günü yaptığı açıklamada yeni aşıların gelecek haftadan itibaren uygulanmaya başlanabileceğini söyleyerek "Şimdi sonbaharda aşılama açığını kapatmak için en uygun zaman" dedi.
Federal Sağlık Bakanlığı, iki aşıdan yaklaşık 14 milyon dozun önümüzdeki iki hafta içinde teslim edilmesini bekliyor.
Bonn'lu Virolog Hendrik Streeck 60 yaş üzeri gibi risk grubunda yer alanlara yeni aşılarla hatırlatma dozu yapılmasının mantıklı olduğunu söyledi.
Kışa hazırlık
Avrupa ülkeleri, bu yılın ikinci yarısında korkulan Covid-19 vaka artışından önce takviye kampanyalarına başlayabilmek için yeni nesil aşıları devreye koymak için acele ediyordu.
AB Sağlık Komiseri Stella Kyriakides kararı "Avrupalıları sonbahar ve kış aylarında yaşanması muhtemel enfeksiyon dalgalarına karşı korumak için önemli" olarak değerlendirdi.
Kyriakides yaptığı açıklamada "Covid-19‘lu başka bir kışla yüzleşmeye hazır olmalıyız" dedi.
Çalışmaların yeni aşıların Covid'e karşı "güçlü bağışıklık tepkilerini tetikleyebileceğini" gösterdiğini söyleyen EMA, "Özellikle BA.1 alt değişkenine karşı bağışıklık tepkilerini tetiklemede orijinal aşılardan daha etkili olduklarını" belirtti.
Kyriakides, EMA'nın şu anda baskın olan BA.4 ve 5 varyantları için uyarlanmış aşılar konusunda "önümüzdeki haftalarda" karar vermesini beklediğini söyledi.
Pfizer kısa bir süre önce bu iki yeni türe karşı uyarlanmış bir aşı için ruhsat başvurusunda bulunmuştu. Amerika Birleşik Devletleri, BA.4 ve BA.5 için Pfizer ve Moderna aşılarını onaylayarak Çarşamba günü ilk anti-Omicron aşılarına izin verdi.
İngiltere ise BA.1 türü için Moderna aşısını Ağustos ortasında onayladı. 27 ülkeli AB şu anda hala yaklaşık iki yıl önce orijinal virüse karşı kullanılmak üzere onaylanan aynı koronavirüs aşılarını kullanıyor.
Omicron aşıları için yarış sürüyor
Bu aşılar yeni varyantlara karşı bir miktar koruma sağlarken, daha hafif ancak daha bulaşıcı olan Omicron'u da hedef alan aşıların üretilmesi için yarış devam ediyor. Alfa ve Delta gibi önceki "endişe verici varyantlar" yok olurken, Omicron ve alt türleri 2022 yılında hakimiyetini sürdürüyor.
Özellikle BA.4 ve BA.5 alt türleri, son aylarda Avrupa ve Amerika Birleşik Devletleri'nde yeni hastalık vakalarının ortaya çıkmasında etkili oldu. Bu nedenle sağlık yetkilileri, bu yılın ilerleyen dönemlerinde korkulan yeni bir hastalık dalgası öncesinde mümkün olan en kısa sürede aşıların güncellenmesini istiyor.
Tüm Omicron varyantları, akciğerlere daha az ve üst burun pasajlarına daha fazla yerleştikleri için daha hafif bir hastalık seyrine sahip olma eğiliminde ve ateş, yorgunluk ve koku kaybı gibi semptomlara neden oluyor.