Konya'da Geyik Dağları'nın 2700 rakımında varlığı 2,5 milyon yıl öncesine dayanan "sirk buzulu" (Çanak buzu, dağların yamaçlarında oluşur) bulundu.
Doğa gezgini Hasan Hüseyin Kahriman, Orta Toros Dağları'nda, Taşeli Platosu'nda kuzeybatı-güneydoğu doğrultusunda uzanan Konya, Karaman ve Antalya'nın sınırlarını oluşturan 2877 rakımlı Geyik Dağları'na gezintiye çıktı.
Kahriman, gezinti sırasında dağın 2700 rakımında buzul yatağı olduğunu tespit etti. Buzul yatağını inceleyen Necmettin Erbakan Üniversitesi Coğrafya Bölüm Başkanı Prof. Dr. Adnan Pınar, bunun sirk buzulu olduğunu söyledi.
Küresel ısınma nedeniyle buzulun ortaya çıkmış olabileceğini ifade eden Prof. Dr. Adnan Pınar, "Geyik Dağları'nın İç Anadolu'ya bakan kısmında gezgin arkadaşımızın bulmuş olduğu buzullar görüntülerden anladığımız kadarıyla eski bir sirk buzulu. Dağın kuzey yamaçlarında çukur sirk diye bahsettiğimiz alanlarda biriken binlerce yıllık birbiri üzerine yağan karın oluşturduğu büyük bir buzul örtüsü. Bunlar bu kuraklaşmaya bağlı olarak üzerindeki daimi kar kütlesinin erimesiyle günümüzde açığa çıkan sirk buzulu. Çok enteresan gerçekten çarpıcı, bu katmanların görüntülenmesi, net olarak izlenmesi, her sene yağan karın o katmanların bir sonraki yıl yağan karla buzullaşmasıyla ortaya çıkıyor" dedi.
İklim değişikliğiyle ortaya çıktı
Küresel iklim değişikliği sonucu buzulun ortaya çıktığını belirten Prof. Dr. Pınar şöyle konuştu:
"Görüntülerden anladığımız kadarıyla buranın eski bir sirk buzulu alanı olduğu üzerinde bulunan kar örtüsünün ısınmaya bağlı olarak eriyip ortadan kalkmasıyla, zirveden kopan kaya parçalarının da bu buzulun üzerini kapladığını görebiliyoruz. İlerleyen süreçte iklimin nasıl bir durum ortaya çıkartacağını bilemiyoruz ama yaşanan kuraklığa bağlı olarak artık bu buzulun tekrar bir kalıcı kar örtüsü altında kalmadan eriyerek daha küçük bir alana doğru gideceğini düşünüyorum.
"Bunun 2,5 milyon yıl ile 10-15 bin yıla kadar süreçte oluşan ve ülkemizin buzullaşmaya uğrayan bölgelerinin, özellikle dağların kuzeye bakan yamaçlarında bu tarz sirk buzullarının var olduğunu biliyoruz ama bunların çoğu eriyip ortadan kalkmıştır. Son derece önemli bir numune."
"Hayatımda ilk kez gördüm"
Hasan Hüseyin Kahriman ise buzul yatağını birkaç yıl önce fark ettiğini ancak, karla kaplı olması nedeniyle tam belirleyemediğini belirtti. Bu yıl yağışların az olması ve dağın zirvesindeki karların kısa sürede erimesini fırsat bilip tekrar Geyik Dağı'na tırmanış yaptığını ifade eden Kahriman, "'Bu bölgeye geldiğimde uzaktan bir çakıl tabakası olduğunu, üzerinde de çukurlar olduğunu fark ettim. Yaklaştıkça çakıl tabakasının altında buz kütlelerini gördüm. Çok şaşırdım. Hayatımda ilk kez gördüğüm bir şeydi. Buz kütlelerinde katmanlar olduğunu fark ettim. Ben bu buzul yatağını kendi imkanlarımla buldum ama buraya bilim insanlarını davet ediyorum. Buzulların hemen üstünde bir ardıç ağacı parçası buldum. Bunun da incelenmesini istiyorum. Geyik Dağları'nın korunmasını istiyorum. Dağcı arkadaşların çok sık geldiği bir yer burası ama dağcıları uyarıyorum. Buraya artık gelmesinler çünkü buzullar ortaya çıkınca çukurlar oluştu. Tehlikeli bir bölge oldu" dedi. (DHA)