Hacettepe Üniversitesi Kanser Enstitüsü öğretim üyesi Prof. Dr. Güneş Esendağlı ve 8 kişilik araştırma ekibi, kemoterapi ilaçlarının yan etkilerinin azaltılması ve etkinliğinin artırılması için çalışma başlattı.
İlk aşaması tamamlanan projede, kanser dokusunu hedefleyen küçük protein parçacıkları geliştirildi. Türkiye Bilimsel ve Teknolojik Araştırma Kurumu tarafından desteklenen projenin ikinci aşamasında söz konusu protein parçacıklarının kemoterapi ilaçlarıyla birleştirilmesi amaçlanıyor.
2 yıl içerisinde sonuçlanması beklenen proje ile kanser tedavisinde kullanılan kemoterapi ilaçlarının yan etkisinin azaltılması hedefleniyor.
Kanser Enstitüsü öğretim üyesi Prof. Dr. Güneş Esendağlı, kanserin vücuttaki hücrelerde kontrolsüz çoğaldığını ve önemli organlara yayılarak ölüme sebebiyet verdiğini belirterek, "Kanserin bu özelliği pek çok açıdan ele alındığında en önemli tedavi seçeneklerinden bir tanesi kemoterapi. Ancak çoğu hastamız kemoterapinin yan etkilerini yaşamakta. Biz bu projemizle yan etkiyi düşürmeyi hedefledik. Pek çok paydaşımız var. Çalışma sonucunda kanser dokusunu hedefleyen küçük protein parçacıkları geliştirdik. Bu projemiz, küçük protein parçacıklarını kemoterapötik dediğimiz kanser ilaçlarına bağlayarak yan etkiyi azaltacak şekilde tümörlere etki edebilen yeni ilaçlar geliştirme noktasına odaklanıyor" dedi.
Projede TÜBİTAK Marmara Malzeme Enstitüsü, Hacettepe Eczacılık Fakültesi ve Kanser Enstitüsü öğretim elemanları ile araştırmacılarının yer aldığını belirten Prof. Dr. Esendağlı, "Biz bu konuda çok heyecanlıyız. Çünkü, yerli ve milli imkanlarla geliştirdiğimiz hedefleme moleküllerini kimyasal kemoterapi ilaçları ile birleştirip tedavide ne kadar etkili olacak, yan etki azalabilecek mi ya da daha etkili sonuçlar elde edip hastaları sağlığına daha iyi bir şekilde ulaştırabilecek miyiz? Yeni projemizde bunları test edeceğimiz seri deneyler gerçekleştireceğiz" dedi.
"Yeni bir müjde ile geleceğiz"
Prof. Dr. Esendağlı, küçük protein parçacıklarının kanser odaklarına gittiğini ifade ederek, "Bu sonuçları gösterdiğimiz TÜBİTAK raporumuz daha önce kabul oldu; şu anda patent aşamasında. Bu küçük proteinlerin ilaçla birleştirilmesi ilk kez bu proje ile denenecek. Deney hayvan modelleri gibi birtakım ileri analizlerle test edildikten sonra umuyoruz ki yeni bir müjde ile karşınıza geleceğiz. Bu projede, bizim geliştirmiş olduğumuz küçük protein parçacıkları ilaçlarla bir araya getirilecek. Bunlar birbirine bağlanacak ve yeni ilaç tedavisi için yol olur mu diye araştırılacak. Çok ciddi yan etkileri olan kanser tedavisini daha etkili; ama yan etkisi daha düşük hale getirme amacımız var. Bu aşamayla ilgili çalışmalarımız henüz yeni başlıyor ama ön sonuçlarımız bu küçük protein parçacıklarının kanser bölgelerine gidebildiğini gösterdi" diye konuştu.
"Yan etki profili düşecek"
Prof. Dr. Esendağlı, projenin 2 yıl içerisinde sonuçlanacağını ifade ederek, "Normalde kemoterapi ilaçları tümör dokularının yanında vücudun pek çok diğer önemli organlarına da ulaşıyor. Bunlar da toksisiteye neden oluyor. Biz geliştirdiğimiz bu küçük protein parçacıklarını bağladığımız kemoterapi ilaçları sayesinde; ilaçların büyük ölçüde kanser bölgesine yığılmasını sağlayacağız. Böylelikle diğer bölgelere yanlış dağılan ilacın miktarını azaltacağız. Bu da yan etki profilinin düşmesine neden olacak. Aslında bu ilaçların etkili olduğunu biliyoruz; ama bunlara bağlayacağımız yeni küçük proteinlerle bunların daha etkili bir şekilde tümöre girmesini sağlayacağız. Hem yan etkisi azalacak, hem de daha fazla birikecekleri için tümöre karşı gösterdikleri iyileştirme kapasitesi artacak" diye konuştu. (DHA)