Milyonlarca kişinin beklediği emeklilikte yaşa takılanlar çalışmasıyla ilgili hemen her gün kulis haberler çıkarken Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Vedat Bilgin,“Kamuoyunda saçma sapan formüller var. Hollanda, Almanya modellerinden bahsediliyor, bunlar doğru değil. Masamızda sadece bir tane EYT formülü var. Kapsamlı bir çalışma aralık veya ocak ayında Meclis’te olur” dedi.
Hürriyet gazetesi yazarı Noyan Doğan, hükümetin masasındaki tek formülün detaylarını yazdı. Noyan Doğan'ın yazısında aktardığı bilgiler özetle şöyle:
"(...) Anlaşılıyor ki, Avrupa ülkelerinde uygulanan model masada değil. EYT’lilerin, emekli aylıklarında belirli indirime gidilerek, emeklilik hakkı ya da yaş şartında indirim yapılması da gündemden kalkmış durumda. Tüm emeklilikte yaşa takılanlar için belirli prim gün sayısını tamamlayanların yaşa ve çalışma yılına bakılmadan emekli edilmesi de artık formüller arasında değil.
Masadaki tek formül denilen de 1999 yılındaki düzenlemeden etkilenip de prim gün sayısını ve çalışma yılını dolduran ve sadece yaşa takılanlara yönelik bir düzenlemeyi içermesi. 1999’daki düzenlemeden etkilenip de prim gün sayısı ya da çalışma yılını doldurmayanlara borçlanma hakkı tanınacak mı? Bu da formüller arasında yer alıyor ama açıkçası ben pek ihtimal vermiyorum. Neden derseniz, prim gün sayısını ve çalışma yılını doldurup da bir gecede getirilen yaş şartı nedeniyle emekli olamayanlar, asıl mağdur kesim. Düzenleme ne zaman olacak sorusunun cevabını ise Bakan Bilgin, verdi; 2023’ün başında.
KİMLER EYT?
* İlk sigortalı olduğu tarih 1999 yılının eylül ayından önce olanlar emeklilikte yaşa takılıyorlar.
Bu tarihten önce sigortalıların emekli olabilmeleri için kadın çalışanların 20 yıllık sigortalılık süresi ve 5 bin gün prim ödemiş olması gerekiyordu. Erkek çalışanların ise 25 yıllık sigortalılık süresi ve 5 bin gün prim ödemiş olması emeklilik için yeterliydi ve her iki kesim için de yaş şartı aranmıyordu. Ancak 1999’un eylül ayında sosyal güvenlik sisteminde yapılan değişiklikle sigortalılık süresi ve prim gün sayısına ek olarak emeklilik için bir de yaş şartı getirildi. Emekli olabilmek için emeklilik yaşı kademeli olarak kadınlar için 58, erkek çalışanlar içinse 60’a çekildi ve prim gün sayısı da 7 bin güne çıkarıldı. İşte bundan sonra da bu kişiler çalışma yılını ve prim gün sayısını doldursalar da emeklilikte yaşa takıldılar. Düzenlemenin başlarında bu durumdan etkilenenlerin sayısı azdı ancak zaman geçtikçe prim gün sayısını doldurup da emekli olamayanların sayısı artınca sorun haline geldi.