Kazakistan'da 6 gün önce başlayan şiddetli protestoların ardından hükümet sokakların kontrolünü büyük oranda tekrar ele aldı. Gözaltılara başlayan Kazak yönetimi, eski Ulusal Güvenlik Komitesi Başkanı Karim Masimov’u 'ihanet' suçlamasıyla yakaladı.
Kazakistan'da 6 Ocak'ta akaryakıt zammına karşı başlayan gösteriler, ülke çapına yayıldıktan 6 gün sonra hükümet tarafından büyük oranda bastırıldı. Kazakistan Cumhurbaşkanı Kasım Cömert Tokayev'in Kolektif Güvenlik Antlaşması Örgütü'nden (KGAÖ) yardım istemesi gösterilerin seyrini değiştirdi.
Başta Rusya olmak üzere KGAÖ üyeleri tarafından Kazakistan'a 2500'den fazla barış gücü askeri gönderildi. Rusya'nın desteğini arkasına alan Kazak yönetimi, başta önemli havalimanları olmak üzere büyük kentlerde sokaklarda tekrar kontrolü sağladı.
Euronews'ta yer alan habere göre, Kazakistan Cumhurbaşkanı Kasım Cömert Tokayev, "Rusya lideri Putin'e asker gönderdiği için teşekkür ederim. Ülkede anayasal düzen büyük ölçüde tesis edildi. Kolluk kuvvetlerine ve orduya, teröristlere uyarı yapmadan ateş açma yetkisi verdim." dedi.
Kazakistan İçişleri Bakanlığı, 4 bin 266 kişinin gözaltına alındığı, bunlar arasında komşu ülkelerin vatandaşlarının da olduğunu duyurdu.
Almatı eyaletine bağlı bir köyde 100’den fazla kişinin gözaltına alındığı aktarılan açıklamada, Jambıl eyaletinde silah deposunun bulunduğu ve Almatı’daki bir otomobil servisi binasındaki silah ve mühimmatların yanı sıra bisiklet, televizyon ve cep telefonları gibi çalıntı ürünlere el konulduğu bilgisi paylaşıldı.
Yönetimden ilk gözaltılar
Ülkede kontrolün sağlanmasının ardından şiddetli protestolar nedeniyle yönetimden ilk gözaltılar yapıldı. Eski Ulusal Güvenlik Komitesi Başkanı Karim Masimov ile birlikte bir kaç kişi 'ihanet' suçlamasıyla gözaltına aldı.
Kazakistan Ulusal Güvenlik Komitesinden yapılan açıklamada, komite tarafından 6 Ocak’ta Kazakistan Cumhuriyeti Ceza Kanunu'nun devlete ihanet maddesi gereği soruşturma başlatıldığı açıklandı.
Açıklamada, söz konusu suçu işlediği şüphesiyle Masimov'un gözaltına alındığı duyuruldu.
Masimov'un soruşturmada gözaltına alınan diğer şahıslarla birlikte geçici tutuklama merkezine yerleştirildiği kaydedildi.
2016’da göreve getirilen Karim Masimov, LPG fiyatının artması nedeniyle başlayan, ülkenin batı ve güney şehirlerine yayılan protestolar nedeniyle 6 Ocak’ta Kazakistan Cumhurbaşkanı Kasım Cömert Tokayev’in kararıyla Ulusal Güvenlik Komitesi Başkanlığı görevinden alınmıştı.
Eski Kazakistan Cumhurbaşkanı Nursultan Nazarbayev'in yeğeni Samat Abiş de Ulusal Güvenlik Komitesi Başkan Yardımcılığı görevinden uzaklaştırılmıştı.
Nazarbayev'in eski danışmanı 'kolluk kuvvetlerindeki hainleri' suçladı
Kazakistan'ın Kurucu Cumhurbaşkanı Nursultan Nazarbayev'in eski danışmanı Yermuhammet Yertysbayev, ülkedeki protesto gösterilerinin amacının, Kazakistan Cumhurbaşkanı Kasım Cömert Tokayev'i devirmek olduğunu iddia ederek "Bu protestolar en yüksek makamlardaki ve özellikle kolluk kuvvetlerindeki hainler destek vermese imkansızdı." dedi.
Protestocuların, Almatı Havalimanı'na yönelik saldırılarından 40 dakika önce tüm güvenlik birimlerinin bölgeden çekilmesine yönelik talimat verildiğini iddia eden Yertysbayev, "Ülkenin en çok korunan binası Ulusal Güvenlik Komitesi'nin, teröristler tarafından kolayca ele geçirilmesini aklınız alıyor mu? Bu, ancak ülkenin ulusal güvenliğinden sorumlu kişilerin olaya göz yummasıyla gerçekleşebilirdi. Benim görüşüme göre, bir zamanlar Ukrayna'da yapılanları yapmak için Tokayev'i iktidardan uzaklaştırmayı hedefliyorlardı." ifadelerini kullandı.