Kış günlerinde hastalıklardan koruyan 7 besin önerisi: Nasıl tüketmeli?

Uzman Diyetisyen Gözdenur Çavuş Uka, “Güçlü bir savunma mekanizmasının temelinde et, süt, yoğurt, peynir, meyve, sebze ve ekmek gruplarını içeren yeterli, dengeli ve sağlıklı beslenme ile birlikte antioksidanlardan zengin besinlerin tüketilmesi yer alır. Zencefil, zerdeçal, sarımsak-soğan, fermente gıdalar, yağlı tohumlar, keten tohumu ve sebze-meyve hastalıklardan korunmada etkili gıdalardır” dedi. Uzm. Dyt. Uka, hastalıklardan korunmak için tüketilmesi gereken besinleri şu şekilde sıraladı:

“ZENCEFİL: Antioksidan kaynağı olan C vitaminden zengin olmasının yanında B6 vitamini, kalsiyum, demir, magnezyum, potasyum, fosfor ve lif açısından yüksek besin değerine sahiptir. Vücudumuzdaki birçok sisteme faydasının yanında en önemli yararı enfeksiyonlardan korumak ve bağışıklık sistemini güçlendirmektir. Özellikle doğal, taze zencefil tüketmek öksürük ve kas ağrısı şikâyetlerinizin önüne geçer.

ZERDEÇAL: Zerdeçalın içerisindeki ana aktif madde olan kurkumin, bu besinin vücuda sağladığı olumlu etkilerin birçoğundan sorumlu olan oldukça önemli bir bileşendir. Kurkumin; antiviral, antibakteriyel, antiinflamatuvar, antioksidan, antidiyabetik gibi özellikleri ile bilimsel çalışmalarla gösterilmiş zerdeçalın en aktif formudur. Kurkuminin, tümör hücrelerinin yok edilmesinden bağışıklık sisteminin aktivasyonuna kadar birçok etkisi mevcuttur. Zerdeçal, T hücreleri, B hücreleri, makrofajlar, nötrofiller ve doğal öldürücü hücreleri etkileyerek bağışıklık düzenleyici bir etki sağlamaktadır. Güçlü antienflamatuvar ve antioksidan özelliği bulunan zerdeçal, günde bir yemek kaşığı kadar tüketildiğinde günlük demir ihtiyacının yüzde 16'sı, potasyum ihtiyacının yüzde 5'i, manganez ihtiyacının yüzde 26'sı ve C vitamini ihtiyacının yüzde 3'ü karşılanır. Dolayısıyla sağlıklı ve dengeli bir beslenme planı belirlenirken zerdeçal tüketiminin de bunun içerisine eklenmesi hem makro ve mikro besin ögesi gereksinimlerinin karşılanmasına hem de bağışıklık sisteminin güçlenmesine yardımcı olacaktır.

SEBZE-MEYVE: Sebze ve meyveler sahip oldukları antioksidanlar (A, C, E vitaminleri, folik asit gibi vitaminler, selenyum gibi mineraller, oligosakkaritler ve bazı fenolik bileşikler) sayesinde bağışıklık sistemini güçlendirirler ve hastalıklara karşı vücut direncini artırırlar. Özellikle maydanoz, kuşburnu, yeşil biber, greyfurt, portakal, mandalina, nar, limon, kivi, çilek, enginar içlerinde yüksek miktarda C vitamini ve havuç, ıspanak, domates, brokoli, pırasa, bal kabağı gibi sebzeler ise bir A vitamini türevi olan ve bağışıklık sistemini kuvvetlendiren “beta karoten” içerir. Bu nedenle hastalıklardan korunmak için günde 5 porsiyon sebze ve meyve tüketimine özen gösterilmelidir.

FERMENTE GIDALAR: Kefir, yoğurt, turşu, zeytin gibi geleneksel fermente gıdalar içerdikleri yararlı mikroorganizmalarla bağışıklık sistemi için vazgeçilmezdir. Probiyotik etki gösteren fermente gıdalar özellikle bağırsak florasını geliştirerek bağışıklık sistemini güçlendirir. Aynı zamanda probiyotik içeren besinlerin hastalıkların oluşumunu önlediği ve antioksidan etki gösterdiği de yapılan çalışmalarda ortaya konmuştur. Bu nedenle gün içinde kefir ve yoğurt gibi probiyotik içeriği yüksek gıdalar mutlaka tüketilmelidir.

BİTKİ ÇAYLARI: Ihlamur tüketimi öksürüğü azaltmaya yardımcı olabilir. Flavonoid içeriğiyle iltihabı gideriyor ve vücut direncini artırarak tedaviye yardımcı oluyor. Yeşil çay ise içerdiği ‘kateşin’ bileşeni sayesinde antioksidan etki göstererek bağışıklık sistemini kuvvetlendirir. Soğuk algınlığı ve gribal enfeksiyonlara karşı iyi gelir. Vücuttan toksinlerin atılmasına yardımcı olur. Ihlamur ve yeşil çay dışında ada çayı, kuşburnu, zencefil çayı, nane çayı ve kekik çayı soğuk kış günlerinde önemli ölçüde bağışıklık güçlendiren oldukça etkili bitki çaylarıdır.

“SARIMSAK-SOĞAN: Vücudumuzda üretilen çok güçlü bir antioksidan olan glutatyon, birçok hastalığın sebebi sayılan serbest radikalleri hücre içinde yok etmektedir. Glutatyon üretimi, soğanın içinde bulunan ‘cystein’ maddesi ve sarımsak içerdiği ‘allicin’ sayesinde sağlanmaktadır. Beslenmenize soğan ve sarımsak tüketimini eklemek, bağışıklık sisteminizi destekler ve birçok hastalığın oluşumunun önüne geçilir.

“YAĞLI TOHUMLAR: Ceviz, badem, fındık gibi yararlı yağ tohumlar güçlü bir antioksidan özellik taşıyan E vitamininden oldukça zengindir. Bu nedenle günde 1 kâse yağlı tohuma ara öğünlerde yer verilmelidir. (DHA)