Mahkeme heyetinin salona gelmesinin ardından duruşma başladı. Edirne, Sincan, Bakırköy, Diyarbakır, Kocaeli, Mardin, Bünyan’dan SEGBİS bağlantıları yapılan duruşmada 100’e yakın avukat mahkeme salonuna alınmadı. İçeri giren avukatların itirazlarına rağmen mahkeme başkanı duruşmayı başlattı. Avukatlar durumu masalara vurarak protesto etti. Cezaevinden SEGBİS’le bağlanan ve avukatların alınmamasını protesto eden HDP’liler kimlik tespitinde hazır bulunup bulunmadıkları yönündeki soruları cevapsız bırakarak ve SEGBİS kameralarına parmaklarıyla vurarak avukatların protestosuna destek verdi. Mahkeme salonundaki izleyiciler de avukatların protestosunu alkışlarıyla destekledi. Mahkeme Başkanı avukatların itirazlarını tutanaklara geçmedi.
MAHKEME BAŞKANI KOVİDİ GEREKÇE GÖSTERDİ
Mahkeme başkanı, dışarıda kalan avukatların salona alınması taleplerine karşılık vermedi. Salonda bulunan avukatlar alkışlarla ve sıralara vurarak bu durumu protesto etti. "Covid nedeniyle alabileceğimiz insan sayısı belli" diyen mahkeme başkanı, güvenlik ve pandemi nedeniyle bu kararın uygulandığını savundu.
Avukatların salona alınmamasını SEGBİS’le bağlanan HDP’liler mahkeme başkanının kimlik tespitine ilişkin sorularını yanıtsız bırakarak protesto etti. SEGBİS’Le bağlanan HDP’liler kimlik tespitine ilişkin soruları yanıtlamadı ancak savunma hakkının gaspına dair şunları söyledi:
DEMİRTAŞ: "BİZ SİZE DEĞİL CEVAP GÜNAHIMIZI VERMEYİZ"
HDP Eski Eş Genel Başkanı Demirtaş kimlik tespiti yapmak isteyen mahkeme başkanına "Cevap vermeyeceğim. Biz size değil cevap vermek günahımızı bile vermeyiz” dedi.
Demirtaş şunları söyledi: "Buraya susmaya değil konuşmaya geldik. Yargılanmaya değil, yargılamaya geldik. Avukatların sayısı belliydi. Her bir sanık için 3 avukat olsa da 100’den fazla avukat olacaktı. Mahkeme salonunun kalabalık olacağı önceden belliydi. Bu sorunu çözebilirdiniz. Gerçekten yargılamanın devam etmesini istiyorsunuz ara verip bu sorunu çözebilirsiniz. Bilgilerimizi tabi ki mahkemeye vereceğiz. Sormak istediğiniz her türlü soruyu sorabilirsiniz, biz de savunmamızı yapacağız. Yıllardır yargılama yapıyorsunuz. Bizi onlarla karıştırmayın. Sesinizi yükseltmeyin. Karşınızda çocuk yok. Türkiye’nin üçüncü büyük partisinin meclis grubu eşbaşkanları karşınızda. Her ne kadar sanık sandalyesinde otursak da halkın iradesini temsil ediyorsunuz. Bizler medeni insanlarız. Daha önce darbecileri yargıladınız, bilemem nasıl yargılarınız. Ama bize o muameleyi uygulayamazsınız. Bir duruşma salonunda avukatların bulunması gerekir. Yargılama usulen uygun gibi gözüksün yapmak istiyorsanız avukatlar girsinler. Ben orada değilim. Yanımda avukat yok, duruşma salonunda avukat yok. Şu anda duruşma salonunda aleyhime birşey tespit etme şansım yok. Baskı ortamında yargılamayı yapsanız da avukatların buraya girmesi gerekiyor."
Duruşmanın başında yer sıkıntısı nedeniyle salona alınmayan avukatlar dahil tüm avukatlar duruşma salonuna geri döndü. Bazı avukatlar ayakta kaldı. Avukatlar salona döndükten bir süre sonra duruşmaya ara verildi.
Duruşma saat 14.00'te tekrar başladı. Aranın ardından söz alan Demirtaş'ın avukatı Mahsuni Karaman "CMK maddeleri arasında öngördüğünüz hiyerarşi bildiğiniz gibi değil. Hakimin reddi daha ilk maddelerdedir. Başkan olarak siz ve heyetinize söz verin, Sayın Demirtaş reddi hakim gerekçelerini sıralayacaktır" dedi.
Avukatlar reddi hakim talebinde bulunacaklarını ve bunun gerekçelerini de sıralayacaklarını ifade ederek söz istedi. Ancak, mahkeme avukatların bu talebini oy birliği ile reddetti. İddianame okunmaya başlandı. Salondaki sanıklar ve izleyiciler iddianame okunurken sıralara vurarak ve alkışlayarak mahkemeyi protesto etti.
HDP'LİLER "AVUKATIM OLMADAN KİMLİK TESPİTİ YAPMAK İSTEMİYORUM" DEDİ
Eski HDP Milletvekili Alp Altınörs: CMK hükümleri açıktır. Ben her hususta avukatlarımın yanımda olmasını istiyorum. Aynı şekilde CMK’ya göre müdafi desteği alma hakkım var. Avukatım olmadan kimlik tespitini yapmak istemiyorum.
Eski HDP Milletvekili Ayla Akat: Bu koşullarda sorduğunuz sorulara cevap verebilmem mümkün değil. Şu an Türkiye siyaset tarihinin en önemli davalarından biri görülüyor. Bu dosya savunma makamı yerine oturmadığı için eksik başlamıştır. Yapmanız gereken ikinci sırada olan güvenlik personelinin çıkarılması, oranın savunmaya ayrılmasıdır.
Ayşe Yağcı: Avukatım olmadan kesinlikle sorulara cevap vermeyeceğim.
Berfin Özgü Köse, Avukatlarım olmadan mahkemenin hiçbir aşamasında herhangi bir beyanda bulunmak istemiyorum”
Gülfer Akkaya: Avukatlar alınmadan konuşmak istemiyorum.
SANIKLAR MAHKEME BAŞKANINA SIRTINI DÖNDÜ
HDP’liler mahkeme başkanı alkışlarla protesto etti. Sanıklar heyete sırtını döndü.
Eski HDP Milletvekili Emine Ayna: Avukatların bu salondan gitmesinde mutlaka haklı bir gerekçeleri vardır. Sorularınızın hepsinin cevabı iddianamede var.
Emine Beyza Üstün: Avukatlarım salona laınıncaya kadar sorularınız yanıtsız kalacak. Sizi hukukun ilkelerini uygulamaya devam ediyorum.
Eski Eş Genel Başkan Figen Yüksekdağ: Savunma hakkının eksiksiz biçimde yerine getirilmesi gerekiyor. Burası, savunma hakkına riayet edilmemesi yoluyla bu davanın nasıl bir rol oynadığı ve oynayacağının işaretlerini gösterdi. Bu husus konusunda hukuk kurallarında biri de savunma haklarının eksiksiz yerine getirilmesidir. Avukatların salonda hazır bulundurulmasını istiyoruz. Bu şekilde yargılamaya geçilemez. (Yüksekdağ’ın mikrofonu kapatıldı)
Eski HDP Milletvekili Sebahat Tuncel (Mahkeme salonunda): “İyi niyetle gitmez bu iş, hukukla gider. Hukuk hepimizi bağlar. Siz kendi hukukunuza uymuyorsunuz. Benim avukatlarımın burada olması gerekiyor.
Gültan Kışanak: Yüzyüzelik ilkesine riayet edeceksiniz. Ne kimse kimseyi görüyor, ne sizi görüyoruz. Bir de avukatlarımızı salondan çıkardınız. Saray’ın talimatıyla karar verilmiştir. Bu dava taraflı ve bu tiyatroda biz olmayacağız. Hukuk kurallarına uymuyorsunuz. Yüz yüzelik ilkeleri yerine getirilmemiştir. Dava hükme bağlanmıştır, Saray’ın talimatlarıyla hüküm veriyorsunuz. Siz hukuka hukukun temel ilkelerine riayet etmediğiniz sürece sorularınıza cevap vermeyeceğim
Gülser Yıldırım (Kürtçe söz aldı): Duruşmayı izliyorum, hukuk namına bir şey görmüyorum. Bu nedenle de sorulara cevap vermek istemiyorum. Bu mahkeme talimatla kurulmuştur bu nedenle de bu mahkemenin sorularına cevap vermeyeceğim. Kimlik bilgilerim de zaten önünüzde var, bana sormanıza gerek yok.
Günay Kubilay: Ben savunma hakkımı istiyorum. Avukatlarım olmaksızın konuşmayı düşünmüyorum. Avukatımı istiyorum. Kapıları açarsanız hepsi gelecek. Mahkeme başkanı olarak bir prestij sorunu haline getirmeyin.
Mesut Bağcık: avukatlarım olmadan hiçbir soruya cevap vermeyeceğim.
İbrahim Binici: Avukatlarım olmadan hiçbir sorunuza cevap vermiyorum.
İsmail Şengül: Avukatlarım olmadan hiçbir aşamada sorulan sorulara cevap vermek istemiyorum.
Nazmi Gür: Sizi hukuka davet ediyorum.
Sırrı Süreyya Önder: Avukatlarım olmadan cevap vermeyeceğim. "
HDP AVUKATLARI: "BAĞIMSIZ SAVUNMA KOŞULLARI YARATILMADAN GERİ DÖNMEYECEĞİZ"
Duruşmanın görüldüğü salon önünde bir araya gelen avukatların açıklamasını polis engellemek istedi. Yaşanan tartışmanın ardından açıklama yapan Diyarbakır Barosu eski Başkanı Avukat Mehmet Emin Aktar, avukatların savunma görevlerini bağımsızca yapacağı koşullar yaratılmadan duruşma salonuna dönmeyeceklerini belirterek, şunları söyledi:
“Biz mahkeme başkanından dışarıdaki arkadaşlarımızın alınmasını istedik. Birçok yasal olmayan keyfi gerekçelerle almayacağını söyledi. Almazsa bizim de devam edemeyeceğimizi, çünkü savunma niteliğinin bozulduğunu ve duruşma salonunda kalamayacağımızı ve beyanımızın zapta geçirilmesini istedik. Mahkeme bunu da reddetti. Söz hakkı vermeksizin kimlik tespitine geçmeye başladı. Kimin müdafisi var kimin yok bilmeksizin bunu yapmaya çalıştı. Biz bu hukuksuzluğa ortak olmamak adına içerideki meslektaşlarımızla dışarıya çıktık. Bu davada savunma görevini üstlenen avukatların, tümü bu salonda ya da uygun görülecek başka bir salonda savunma görevlerini bağımsızca yapacağı koşullar yaratılmadığı sürece duruşma salonuna dönmeyeceğiz.”
SANCAR ENGELLEMELERE RAĞMEN AÇIKLAMAYI YAPTI
Sincan Cezaevi kampüsü içinde yer alan duruşma salonunda görülecek dava için olağanüstü güvenlik önlemleri alındı. HDP yöneticileri, milletvekilleri ve partililer arama noktalarından geçtikten sonra duruşma salonunun önüne gelebildi.
Dava öncesinde HDP Eş Başkanlar Pervin Buldan ve Mithat Sancar ile davayı izlemeye gelenlerin basın açıklaması yapması engellendi.
SANCAR: "CESARET BU SALONLARDAN BÜTÜN TÜRKİYE’YE YAYILACAK BÜTÜN DÜNYAYA SES VERECEK”
Güvenlik güçleri basınla açıklama yapmak isteyen Eş Başkanlar ve milletekilleri arasına kalkanlarla bariyer oluşturdu. Engellemelere karşın HDP Eş Başkanı Mithat Sancar kısa bir açıklama yaptı. Sancar, "Bu, siyasi bir dava" diyerek şunları söyledi:
“Barış için demokrasi için özgürlük mücadelesi için hakikat için direnmeye devam edeceğiz. Bu aynı zamanda bir intikam davasıdır. Kobene’nin sonuçlarını hazmedememiş iktidarın intikamının ürünü olan bir davadır. HDP’nin bu iktidara yaşattığı yalnızlığın yarattığı öfkenin süreci olan bir intikam davasıdır. Bunu hep birlikte boşa çıkaracağız. Bugün burada bulunan yurt dışından gelen ve Türkiye’den buraya duruşmaya gelen bütün dostlara hoş geldiniz diyoruz. Hep birlikte bu kumpas davasını boşa çıkaracağız. Demokrasi mücadelesi vereceğiz. İktidarın hesaplarını bozacağız. Burada hakikat yalanı, inanç korkuyu yargılayacak. Cesaret bu salonlardan bütün Türkiye’ye yayılacak bütün dünyaya ses verecek.”
Yaşananları HDP Milletvekili Hüda Kaya sosyal medya hesabından paylaştı.
1200 AVUKAT SAVUNACAK
HDP'den gelen bilgiye göre 1200 avukat savunmayı üstlenmek amacıyla dava kapsamında yetki belgesi sundu. Yetki belgesi sunanların dışında çok sayıda avukat da davayı takip edecek. Adalet İçin Hukukçular, Avukat Dayanışması, Çağdaş Hukukçular Derneği (ÇHD), Çağdaş Avukatlar Grubu (İstanbul ve İzmir), Demokrasi İçin Hukukçular, Kartal Hukukçular Derneği, Katılımcı Avukatlar, Toplumsal Hukuk, Sosyal Hukuk, Özgürlük İçin Hukukçular Derneği (ÖHD), Özgürlükçü Demokrat Avukatlar gibi hukuk kurumları davayı yakından takip edecek.
İzmir, Diyarbakır, Van, Şırnak, Urfa, Dersim, Hakkari, Ağrı, Bursa, Mardin barolarından başkan ve temsilci düzeyinden davaya katılım sağlanacak ve katılımcı barolar hem destek hem de gözlemci sıfatıyla duruşmalarda yer alacak.
İzleyicilerin ve avukatların bir kısmının salona yerleşmesinin ardından 60’dan fazla avukattan, duruşmayı izleyici salonundan takip etmeleri istendi. Avukatların itirazı üzerine arbede yaşandı. Savunma avukatlarının önemli bir kısmı mahkeme salonu dışında bırakıldı.
Salon içinde ise bekleyiş devam ediyor. 200’ün üzerinde avukatın hazır bulunduğu duruşmayı yurt dışından gelen temsilci ve heyetler, kadın ve gençlik örgütleri, STK ve sendika temsilci ve yöneticileri takip ediyor. Ayrıca ESP Eş Genel Başkanı Şahin Tümüklü, DBP Eş Genel Başkanı Saliha Aydeniz, HDK Eş Sözcüleri İdil Uğurlu ve Sedat Şenoğlu, EMEP Genel Başkanı Ercüment Akdeniz, DTK Eşbaşkanı Berdan Öztürk, TİP Genel Başkanı Erkan Baş, TİP Milletvekili Ahmet Şık ve CHP Meclis İnsan Hakları Komisyonu üyeleri Sezgin Tanrıkulu, Ali Haydar Hakverdi, Servet Ünsal ve Parti Meclisi’nden Semra Dinçer davayı izliyor.