Ekvador'da hektarlarca ormanın yok edilmesi sonrası neslinin tükendiği düşünülen bir yabani çiçek, 40 yıl sonra ilk kez görüldü. Latince isminde bile 'yok olmuş' (extinct) ifadesi yer alan 'Gasteranthus extinctus', biyologlar tarafından And Dağları'nın eteklerinde yer alan Centinela bölgesindeki orman kalıntılarında yaklaşık 40 yıl sonra ilk kez görüldü.
Ekvador'un batısındaki ormanların yüzde 97'si 20'inci yüzyılın sonlarında, ya yok edildi ya da tarım arazisine dönüştürüldü. Bu süreçte, Gasteranthus extinctus bitkisi de dahil, bir dizi tür tamamen yok oldu. Bilim insanlarının bitkiye bu ismi vermesinin nedeni de buydu.
'KALBİMİZİ KIRACAK DİYE GİTTİK, AŞIK OLDUK'
Ancak geçtiğimiz yaz yağmur ormanlarının uydu görüntüleri üzerinden inceleme yapmaya başlayan araştırmacılar, Centinela Sırtı adı verilen bölgede bu bitkiye rastladı. Araştırma ekibinden Nigel CA Pitman, "Centinela tropik botanikçiler için efsanevi bir yer. Fakat bu konunun en tanınmış uzmanları tarafından bu şekilde tarif edildiği için kimse bilimi ikinci kez kontrol etmedi. Kimse ormanın yok olduğunu ve bu şeylerin neslinin tükendiğini teyit etmek için oraya bir kez daha gitmemişti" dedi. Pitman "Centinela'ya kalbimizi kıracağını düşünerek girdik ve sonunda ona aşık olduk" diye konuştu.
Gasteranthus extinctus adı verilen tropikal yabani çiçek, neon-turuncu yapraklara ve polen taşıyıcıların girip çıkabileceği türden, büyük alt keselere sahip.
NASIL TANIDILAR?
Araştırmacıların bitkiyi ormana girmelerinden sonraki ilk birkaç saatte tespit ettiği, bu süreçte geçmişten kalan kurutulmuş örnekleri, çizimleri ve yazılı anlatımları referans aldığı belirtildi. Az sayıdaki canlı örneğe zarar vermemeye çalışan araştırmacılar, bir taksonomi uzmanından teyit almadan önce fotoğraf çekti ve yere düşen çiçeklerden bazılarını da topladı.
ADI DEĞİŞTİRİLMEYECEK
Öte yandan, yeniden keşfedilmesine rağmen, bitkinin Gasteranthus Extentus adını koruyacağı belirtildi. Araştırma grubu şimdi, Centinelan'daki diğer çiçeklerin korunması için Ekvadorlu çevrecilerle birlikte çalışıyor.
'EN KÖTÜ SENARYOYU TERSİNE ÇEVİRMEK İÇİN GEÇ DEĞİL'
Chicago'daki Field Museum'da araştırmacı olan Dawson White, "Bu çiçeğin yeniden keşfedilmesi, en kötü biyolojik çeşitlilik senaryolarını bile tersine çevirmek için çok geç olmadığını ve en küçük, en bozulmuş alanların bile korunmasının kıymetli olduğunu gösteriyor. Yeni türler hala bulunuyor ve nesli tükenmek üzere olan birçok şeyi hâlâ kurtarabiliriz" dedi. (Kısa Dalga)