Memur ve emekliye 'zam' öngören kanun TBMM Genel Kurulu'ndan geçti. AKP'li Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan tarafından onaylanarak 15 Temmuz 2023 tarihli Resmi Gazete'de yayımlandı.
Kocaeli Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Çalışma Ekonomisi ve Endüstri İlişkileri Bölümü öğretim üyesi Prof. Dr. Aziz Çelik 'zamma' ilişkin dikkat çekici tespitlerde bulundu.
Çelik şunları kaydetti:
Memura sözde zam veya "sosyal yardım", emekliye sıfır zam!
Kamu görevlilerine (memurlara) ek ödeme adı altında "sözde" zam, milyonlarca emekliye ise sıfır zam öngören yasa Cumhurbaşkanı tarafından da onaylanarak 15 Temmuz 2023 tarihli Resmi Gazete'de yayımlandı. Yasa kamu görevlileri ve emekliler için büyük bir hayal kırıklığı anlamına geliyor.
1- En düşük memur maaşı 22 bin lira olmadı:
Vaad edilenin aksine en düşük memur maaşı ve diğer memur maaşları yüzde 17.55 oranında arttı. Yasanın 28. maddesi ile memurlara 8 bin 77 TL ilave ödeme yapılması öngörülüyor. Ancak bu ilave ödeme memurlarının aylıklarına eklenmeyecek ve adeta bir sosyal yardım gibi ayrıca ödenecek. İlave ödeme memurların mali haklarının artışında dikkate alınmayacak.
2- Memurlar emeklilerin yaşadığı tuzakla karşı karşıya:
Bilindiği gibi emekli aylıklarının alt sınırı 7 bin 500 TL'ye tamamlanırken kök aylıklar yerinde kaldı. Böylece yüzde 25'lik Temmuz 2023 zammından milyonlarca emekli yararlanamayacak. Aynı durum memurlar için Ocak 2024'te yaşanacak. Ocak 2024'te en düşük memur maaşı 22 bin TL üzerinden değil. %17,55 oranında artırılmış maaşlar üzerinden hesaplanacak. Bunun üzerine 8 bin 77 TL ilave ödeme eklenecek. Ocak 2024'te memurları büyük bir hayal kırıklığı bekliyor.
3- İlave ödeme emekli aylıklarına yansımayacak:
8 bin 77 TL ilave ödeme memur emeklilerin aylıklarına yansımayacak. Böylece maaşlar ile emekli aylıkları arasındaki fark ciddi biçimde açılacak. Memur emeklileri daha düşük emekli aylığı alacak.
4- İlave ödeme memurların emeklilik ikramiyelerine de yansımayacak:
Yasanın 28. maddesine göre ilave ödeme ikramiye hesabında da dikkate alınmıyor.
5- İlave ödeme işçilerin kıdem tazminatı hesabında dikkate alınmayacak:
İşçilerin kıdem tazminatlarının yıllık miktarı en yüksek devlet memuruna bir hizmet yılı için ödenecek azami emeklilik ikramiyesini geçememektedir. 8 bin 77 TL ilave ödeme memurların emeklilik ikramiyelerinde dikkate alınmadığı için kıdem tazminatı tavanını da artırmayacak. Böylece yasadan işçiler de mağdur olacak.
6- Temmuz'da ilave ödeme 4 bin 38 TL:
İlave ödeme 15 Temmuz 2023 tarihinden geçerli olacak. Diğer bir ifade ile Temmuz ayında memurlara ilave ödemenin sadece yarısı (4 bin 38 TL) ödenecek.
7-Milyonlarca emekliye sıfır zam:
Yasa ile milyonlarca emeklinin sıfır zam alması kesinleşti. Yasa ile öngörülen yüzde 25 zamdan milyonlarca emekli yararlanamayacak. Kök aylıkları 6 bin TL altında olan emekliler 7 bin 500 TL almaya devam edecek. Bunun ayrıntılarını şu twitte yazmıştım: https://twitter.com/EmeginHalleri/status/1679734751014387713?s=20
8- Memur-Sen'in uysallığı:
Bütün bu tablo içinde sözde yetkili ama etkisiz sendika Memur-Sen'in uysallığını ve etkisizliğini de not etmek lazım. Memur-Sen, nezaket ziyaretleri dışında hükümete karşı etkili herhangi bir girişimde bulunmadı, mücadele etmedi.
9- İktidar ortağı partiler de sorumlu:
Son olarak bu yasanın sadece AKP hükümetinin sorumluluğu olmadığının altını çizmek lazım. İktidar ortağı (Cumhur İttifakı ortağı) diğer partiler yasa teklifinin değiştirilmesi yönündeki muhalefet önergelerine katılmadı ve yasa teklifinin memurlar ve emekliler lehine değiştirilmesi için çaba harcamadı, ısrarcı olmadı.
10- Dağ fare doğurdu:
En düşük memur maaşının 22 bin TL'ye yükseltilmesi vaadi tutulmadı ve milyonlarca emekliye sıfır zam verilerek emekliler sefalete mahkum edildi. (Kısa Dalga)