Cumhurbaşkanı Yardımcısı Cevdet Yılmaz ve Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek bugün düzenledikleri basın toplantısında, kamuda tasarruf paketinin detaylarını açıkladılar. Yılmaz, 6 Şubat depremlerinin bütçeye yansımasını anlattı ve yaraları hızla sarma iradelerinin olduğunu söyledi.
Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek de pakette yer alan düzenlemeleri ve 3 yıl boyunca atacakları adımları anlattı.
Pakette ‘unutulan’ düzenlemeler: ‘Rakam konulmamış, ne kadar tasarruf edilecek?’
Ekonomi Gazetecisi İbrahim Ekinci, açıklanan tasarruf paketini değerlendirdi. Paket için “Çok yetersiz. Dağ fare hikayesi…” nitelendirmesini yapan Ekinci, pakette yer almayan eksikleri şöyle sıraladı:
-Ödeme garantilerinin kesilmesi yok.
-Vergi düzeni yok. Yüksek gelirli gruplar vergi öngörülmemiş.
-Rakam konulmamış. Ne kadar tasarruf edilecek, bütçeye etkisi ne olacak?
-İhale Kanunu yok.
‘Tasarrufu Cumhurbaşkanı başlatmalıydı’
Şimşek’in açıkladığı pakette, memurların hayatını etkileyecek düzenlemeler de bulunuyor. Düzenlemeler için “Memurların servisini neye kaldırıyorsun. Adaletten kasıt bu mu yani?” diye soran İbrahim Ekinci, “Çalışıyorlar çalışıyorlar çıkıp yuvarlak laflar ediyorlar. Artık utanma noktasına geldiler” dedi.
Ekinci’ye göre söz konusu tasarrufu Cumhurbaşkanı Erdoğan başlatmalıydı:
“Herkes Cumhurbaşkanına bakarak kendine ‘itibar’ yatırımı yaptı, yapıyor. Şatafat, makam, varak yatırımlarını önü öyle açıldı. İki ilave saray yapılıyor. Beştepe’nin günlük harcaması milyonlarca lira.”
‘O gedikten oluk oluk akarlar’
“Araba satmakla, A4 kağıt tasarrufuyla olmaz” diyen İbrahim Ekinci, paketle ilgili tespitlerini şöyle aktardı:
“Her önlemin başına zorunlu haller dışında kaydı getirilmiş. O gedikten oluk oluk akarlar. Sayıştay’ın devreye girmesi gerekli. Mali kontrol yasası uygulanmalı. Vergi denetiminin güçlendirilmesi gerekli.”
‘AKP de denetim işlemez. Kimse kimseye dokunmaz’
Ekonomi Gazetecisi İbrahim Ekinci, denetim kısmına da dikkat çekti. Ekinci, “AKP de denetim işlemez. Kimse kimseye dokunmaz. AKP yandaşı patronlara da dokunamazlar” dedi ve “Kamu hizmetlerinde kalite ve verimin başı kadro kalitesi… Oysaki partililer, tarikatlar her yere doluşmuş durumda. Bunlar utanma belasıyla alınmış önlemler gibi gözüküyor. Yine de uygulayabilseler önemsiz değil” ifadelerini kullandı.
Ne yapılmalıydı? Vergiler, ihaleler, denetim süreçleri…
İbrahim Ekinci, tasarruf paketine dair kendi önerilerini de sıraladı:
-Kayıt dışında 1 trilyon civarı vergi var. Murat Batı hocanın dediği gibi “7 bin denetmen sayısını 70 bine çıkarıp sahaya sürülmeli.”
-Garanti hortumu kesilmeli. (Yılda 200 – 300 milyar tasarruf edilebilir.)
-Teşvikler, bütçe söğüşlemeden çıkarılmalı (200 – 300 milyar tasarruf edilebilir.)
-Faydasız, yalandan AR–GE’lere kamu kaynağı bağlanmamalı.
-Servet vergisi getirilmeli. Bununla ciddi kaynak yaratılabilir.
-Lüks Tüketim Vergisi getirilmeli. Asgari kurumlar vergisi getirilmeli.
-‘Nereden Buldun Yasası’ getirilmeli.
-Sayıştay güçlendirilmeli, kurum üzerindeki siyasi tasallut bitirilmeli.
-TÜİK yeniden yapılandırılmalı, hesapları denetime açılmalı.
-İhale Kanunu keyfiyetleri kaldırılmalı. Bununla çok ciddi kaynak tasarrufu sağlanabilir.
-Yandaşlara peşkeş çekilmiş kamu mülkleri tek tek gözden geçirilerek ya geri alınmalı ya da hakkaniyetli kiralama fiyatlarına çıkarılmalı, geçmiş kıyaklar tazmin edilmeli.
-Hiçbir kamu kurumu kirada olmamalı. 100 bin araç satılmalı. İtibar konvoyları, varaklı külliye makamlar kaldırılmalı.
Pakette öne çıkan maddeler
Hazine ve Maliye Başkanı Mehmet Şimşek'in açıkladığı kamuda tasarruf alanlarının 8 ana başlık altında sıralandığı ve uymayanlara para cezası öngörülen pakette öne çıkan maddelerden bazıları şöyle:
-3 yıl süreyle yeni araç satın alma ve kiralama yapılmaması. Kanunla izin verilenler hariç araç kullanımının yasaklanması. İhtiyaç fazlası ve ekonomik ömrünü tamamlamış taşıtların tasfiyesi.
-Savunma ve güvenlik hariç, kamuda personel servisi hizmetinin toplu taşıma olan yerlerde kaldırılması.
-Deprem riski hariç, yeni hizmet binası alımının/yapımının 3 yıl süreyle durdurulması. Yeni bina kiralanmaması, mevcut kiralamaların bir takvimle sonlandırılması.
-Doğal afet ve güvenlik hariç, yeni lojman ve sosyal tesis alımı/yapımı ve kiralanmasının süresiz olarak yasaklanması. Savunma ve güvenlik hariç, mevcut sosyal tesislerin ekonomiye kazandırılması. Lojman kiralarının ve sosyal tesis ücretlerinin rayiç bedel dikkate alınarak gözden geçirilmesi.
-3 yıl boyunca kamuda yeni personel istihdamının emekli olanların sayısıyla sınırlandırılması.
-Kamuda çalışanlar için yönetim kurulu ücretlerine tavan sınır getirilmesi, aşan kısmın bütçeye gelir kaydedilmesi.
-Hizmet içi eğitim, toplantı vb. faaliyetlerin otel gibi yerlerde yapılmasının yasaklanması bu faaliyetlerin kamu tesislerinde yapılması.
-Temsil ve tanıtma ödeneklerinde 2024 yılında yüzde 25 kesinti yapılması, devam eden yıllarda da bunun baz alınması.
-Zorunlu haller hariç, mobilya, cihaz gibi demirbaş alımlarının 3 yıl süreyle durdurulması.
-Mal ve hizmet alım ödeneklerinde yüzde 10, yatırım ödeneklerinde yüzde 15 kesinti. (Kısa Dalga)