HIV virüsü nedeniyle 2022 yılında dünya genelinde 630 bin kişinin hayatını kaybettiğini söyleyen Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Uzmanı Prof. Dr. Kıvanç Şerefhanoğlu, Türkiye'de HIV pozitif birey sayısındaki yüksek artışa dikkat çekti.
AIDS'in artık etkili tedavilerle kontrol altına alınabildiğini belirten Prof. Dr. Kıvanç Şerefhanoğlu, HIV virüsünün vücudun bağışıklık sistemini zayıflattığını belirterek, "Vücudun bağışıklık sisteminin zayıflaması verem, çeşitli enfeksiyonlar ve kanserler gibi hastalıkların ortaya çıkmasını kolaylaştırır. HIV enfeksiyonu tedavi edilmediği takdirde ölümle sonuçlanmaktadır" dedi.
"Artık etkin tedavi yöntemleri var"
Artık etkin tedavilerle hastalığın kontrol altına alınabildiğini vurgulayan Şerefhanoğlu, HIV enfeksiyonunun ilk olarak 1981'de Amerika'da saptandığını, Türkiye'de ise ilk olgunun 1985'de tespit edildiğini hatırlattı.
"Türkiye'de son 10 ayda 1728 yeni vaka tespit edildi"
Şerefhanoğlu, şu verileri paylaştı:
"HIV enfeksiyonu nedeniyle günümüze kadar dünya genelinde yaklaşık 40 milyon insan hayatını kaybetti. Dünya genelinde yaklaşık 39 milyon HIV pozitif kişi yaşamakta ve bunların çoğunluğu (üçte ikisi) Afrika kıtasında. 2022 yılında, dünya genelinde 630 bin kişi bu hastalık nedeniyle yaşamını yitirdi. Ülkemizde ise maalesef HIV pozitif birey sayısı giderek artmaktadır. Ülkemizde şimdiye kadar tespit edilen toplam vaka sayısı 39 bin 437. Sadece son 10 ayda bin 728 yeni vaka tespit edilmiştir."
"Sosyal temas ile bulaşmaz"
HIV virüsünün cinsel ilişki, emzirme ve kan verme ile bulaştığına dikkat çeken Prof. Dr. Şerefhanoğlu, "Hamilelikte virüs anneden bebeğine geçebilir. Virüs öpme, sarılma, aynı tabaktan yemek yeme, banyo ve tuvalet gibi sosyal temas gerektiren durumlarda bulaşmaz. Bu nedenle HIV pozitif bireylerin dışlanmaması, işlerinden uzaklaştırılmaması, yurt gibi toplu alanlarda kalmasının engellenmemesi gereklidir. HIV enfeksiyonu günümüzde etkili ilaçların varlığı ile ölümcül olmaktan çıkmış kronik bir hastalık halini almıştır. Antiretroviral therapy (ART) olarak bilinen etkili tedaviler ile virüs tamamen yok edilemese de enfeksiyon etkili bir şekilde kontrol altına alınmakta ve AIDS gelişmesi engellenebilmektedir. Tedavinin aksatılmaması ve ömür boyu kullanılması tedavinin etkinliği için çok önemlidir" dedi.
Belirtileri
Tedavi uygulanmayan HIV enfeksiyonunun belirtilerinin hastalığın safhasına göre değiştiğinin altını çizen Prof. Dr. Şerefhanoğlu, şöyle konuştu:
"Enfeksiyonun ilk dönemlerinde hastalarda hiçbir belirti görülmeyebilir. Bir kısmında ise ateş, cilt döküntüsü, boğaz ağrısı ve baş ağrısı gibi şikâyetler görülebilir. Zaman ilerledikçe enfeksiyon bağışıklık sistemini zayıflatır ve bazı belirtiler ortaya çıkar. Bunların başlıcaları; bezelerde büyüme (boyun, koltuk altı, kasıkta), kilo kaybı, ateş, ishal ve öksürük. Hastalık daha da ilerlediğinde AIDS safhası meydana gelir ve ölümcül fırsatçı enfeksiyonlar, kanserler görülür.
Tedavi ile sağlıklı ve uzun bir yaşam sağlandığı gibi, cinsel yolla bulaşmayı da engeller. Tedavi ile virüs tamamen kontrol altına alındığı takdirde (kanda virüs yükü sıfırlanınca) korunmasız cinsel ilişki ile virüs bulaşmaz."
HIV tanısı çok kolay
HIV enfeksiyonunun tanısının çok kolay olduğunu belirten Prof. Dr. Şerefhanoğlu, "Basit bir kan testi ile birkaç saat içinde sonuç alınır. Enfeksiyonun bulaşmasının engellenmesi için çok eşlilikten kaçınılması, cinsel ilişkide prezervatif kullanılması gereklidir" dedi. (DHA)