AKP seçim beyannamesinde yer alan düzenlemelerden biri de kamu çalışanına kira desteğiydi. İstanbul başta olmak üzere, kamu çalışanlarının sosyoekonomik koşullarının iyileştirilmesi gündemde. Peki memura kira desteğinde süreç nasıl işleyecek?
İktidar, fahiş kira artışlarının önüne geçemezsen, seçim vaatlerinden birisi de kamu çalışanlarına kira desteği olmuştu. AKP seçim beyannamesinde de yer alan vaadin nasıl uygulanacağını, Gayrimenkul Uzmanı Mustafa Hakan Özelmacıklı cevapladı.
Milliyet’e konuşan Özelmacıklı, “Özellikle büyükşehirler başta olmak üzere bazı illerde memurların tayin istemediği ve bu illerdeki geçimlerinin çok zorlaştığı aşikar. İstanbul’da kiralarda yüksek artışlar var. Ortalama metrekare fiyatlarının nisan ayında 130 liraya ulaştığı İstanbul’da sıfır dairelerde bu fiyat metrekarede 170 TL’leri buluyor. Bu açıdan baktığımızda seçim öncesinde de ifade edildiği gibi bazı büyükşehirlerde gerek memur, gerek kadrolu, hatta sözleşmeli personeller için böyle bir desteğin verilmesi planlanıyor. İstanbul gibi bazı büyükşehirlerde düşen yapı ruhsat ve iskan sayıları özellikle orta gelirli ve dar gelirlilere yönelik yapılacak projelerin nispeten kısa zamanda yapılamayacak olması, bu noktada kira problemini derinleştiriyor” dedi.
“Kira fiyatlarını artırmaya devam edecek”
Kamu personeline verilecek kira desteğinin önemli bir fayda sağlayacağını söyleyen Özelmacıklı, şöyle devam etti: “Lakin arzı artıramadığımız müddetçe verilecek olan bu destekler kira fiyatlarını yukarı yönlü artırmaya da devam edecektir. Kentsel dönüşümde de artırılan kira destekleri bu bölgelerdeki kira fiyatlarını nispeten yükseltmeye devam ediyor. Bu yükselmenin en önemli nedeni yeterli konut arzının olmamasıdır.”
Ev sahiplerinin evlerini uzun süreli kiraya vermekten kaçındığını söyleyen Özelmacıklı, “Yüzde 25 sınırlamasına uymayanlar için getirilmesi planlandığı söylenen hapis ve para cezaları da kiralık daire arzını gittikçe zorlaştıracaktır. Gayrimenkulü olan kişiler kiraların gayrimenkul fiyatlarına göre belli bir geri dönüş sağlamasını beklerler. Bunun dışında bu geri dönüş sağlanmadığı zaman kiralık daire vermek isteyen mal sahibi bulmak zorlaşacaktır” diye konuştu.
“Lojmanlara ihtiyaç var”
Özelmacıklı, çözüm olarak ise şunu önerdi: “Bizim özellikle eski lojman kültürü çerçevesinde kamu personellerinin sadece kiralama amaçlı konutlar üretmeye ve bu yerleri kiralama amaçlı kullanmaya ihtiyacımız var. Dar gelirliler için de aslında aynı durum söz konusudur. Belli bir süre ile intifa yani kullanım hakkı verilerek sadece taşınmazların o kişiler tarafından barınma amaçlı kullanılması sağlanmalıdır.”
“Yapılacak inşaatlar nispeten orta vadede olacağı için konut problemi gittikçe de artacağa benziyor” diyen Özelmacıklı, memurlara verilecek kira desteğinin nasıl olacağı konusunda ise şunları söyledi:
“Net olmamakla beraber verilecek desteklerin maaş katsayısına göre belirlenmesinin makul olabileceğini değerlendiriyorum. Çünkü kişilerin oturacağı bölgelere göre kira fiyatları farklılık gösterebilecektir. Ama maaş katsayısına göre olursa kişiler aslında bütçelerine göre bunu planlayabilirler. Bölgelere bir fiyatlama yapmak çok doğru olmaz. Ya da Anadolu yakası, Avrupa yakası gibi ayrımların çok makul olmayacağını düşünüyorum. Kiralık daire arzının az olduğu semtlerde kira fiyatları çok daha yüksektir. Örnek vermek gerekirse İstanbul Kadıköy’de 100 metrekare kiralık bir daire için 18 bin TL’lere varan kiralar, İstanbul Beylikdüzü için 10 bin TL olabiliyor. Bu farkın maaş katsayısına göre belirlenmesini daha makul buluyorum.” (Kısa Dalga)