Yastık altındaki altınların ekonomiye kazandırılması amacıyla uygulanan Altın Tasarruf Sistemi'nde tasarruf sahiplerinin aleyhine milyem (saflık derecesi) uygulandığı iddia edildi.
Sözcü'de yer alan habere göre, altınlarını getiren vatandaşın aleyhine eksik değerleme yapıldı.
Uygulamaya göre evindeki bilezik, kolye, yüzük gibi ziynet eşyası altınlarını banka hesabına dönüştürmek isteyenlerin altınları, yetkili kuyumcular tarafından saflık derecesini ifade eden milyem hesabıyla değerlemeye tabi tutuluyor. Ancak bu altınlar üzerinde yazan saflık derecesi yerine, önceden ilan edilen daha düşük bir değerle TL'ye çevrilip banka hesabına yatırılıyor.
Örneğin 24 ayar altın 999.99 milyem saflığı, 22 ayar altın 0.916 milyem, 18 ayar altın 0.750 milyemi ifade ediyor. Ancak bankalar ve yetkili kuyumcular, vatandaşın getirdiği 22 ayar 0.916 milyem olan altını 0.915 milyemden alıyor. Aynı şekilde 18 ayar 0.750 milyem altın 0.725 milyemden, 14 ayar 0.585 milyem altınlar 0.555 milyem, 8 ayar 0.333 milyem altınlar da 0.298 milyemden satın alınıp hesaba geçiriliyor.
NE KADAR KAYBA YOL AÇIYOR?
Örneğin, vatandaş 22 ayar olan ve üzerinde 0.916 milyem damgası bulunan 1.000 gram altınını kuyumcuya götürdüğünde kuyumcu, 905 gram has altın üzerinden hesap yapıyor. Böylece vatandaş 11 gram 24 ayar has altın, yani yaklaşık 9 bin 350 lira kayba uğruyor. Aynı hesapla kayıp, 18 ayarda 25 gram (21 bin 250 TL), 14 ayarda 30 gram (25 bin 500), 8 ayar takıda 35 grama (29 bin 750 TL) kadar çıkıyor.
Haberde konuşan kuyumcular, düşük milyem hesabı yüzünden uğradığı zarardan vatandaşın haberdar olmadığını, rekabet ortamı oluşturulmadığı için ise zararın büyüdüğünü söyledi. İşçilik kaybıyla birlikte zararın çok daha yüksek seviyelere ulaştığını belirten kuyumcular, “Rekabet olmadığı için 2-3 milyem yerine 11 milyem düşük alınıyor. Vatandaş altınını kuyumcuya götürüp bozdursa eline daha fazla para geçiyor. Bu sistemde bir yanlışlık var” dedi.
49.600 TL'LİK TRABZON HASIRI 41.630'A DÜŞÜYOR
Yapılan hesaba göre, örneğin 49 bin 600 liraya alınıp düğünde geline takılan Trabzon Hasırı aynı gün Altın Tasarruf Sistemi'yle hesaplandığında gelinin banka hesabına yaklaşık 41 bin 630 lira yatırılıyor. 8 bin liraya yaklaşan bu zarar işçilik ile milyem kaybından kaynaklanıyor. Her 100 gram altın hesaba dönüştüğünde yaklaşık 1.000 lira kayıp yaşanıyor.