15 yıl önce yükseköğrenim görmüşler arasında 48 bin kişi, elde ettiği gelir nedeniyle yoksul sayılırken bu sayı 2020 yılı itibarıyla 538 bin kişiye ulaştı.
Cumhuriyet'ten Serhat Aligil'in haberine göre, TÜİK’in kısa süre önce açıkladığı “Gelir ve Yaşam Koşulları Araştırması, 2020” araştırması, ekonomik krize eklenen küresel Covid-19 salgınının hem genel hem bölgesel anlamda toplumsal hayatta yarattığı sorunları ortaya koyarken, Türkiye’nin son 15 yılına ilişkin detaylarıyla da dikkat çekiyor.
Bunlar arasında en önemli gelişmelerden biri ise “yükseköğretim”li kişiler arasında yoksuluğun son 15 yıldaki hızlı yükselişi oldu. İşte TÜİK’in resmi verilerindeki bu detaylar:
YÜZDE 281 ARTTI
Eşdeğer hanehalkı kullanılabilir fert medyan gelirinin yüzde 60’ı dikkate alınarak belirlenen yoksulluk sınırına göre, 15 yaş ve üstü nüfusta yükseköğrenim görmüş kişilerdeki yoksulluk oranı 2020 yılı itibarıyla yüzde 5.1’e yükseldi. Bu oran 2015’te yüzde 2.7, 2010 yılında yüzde 1.8 ve 2006 yılında yüzde 1.3’tü. Son 15 yılda yoksulluk oranı yüzde 280.7 arttı. Yükseköğretimlilerle ilgili verilere sayısal olarak bakıldığında da 2006’da 48 bin kişi olan bu kapsamdaki yoksul sayısının 2020’de 538 bin kişiye yükseldiği ortaya çıktı.
“Okuryazar olmayan”larda 2006’da yüzde 41.4 olan yoksulluk oranı 2020’de yüzde 35.8’e düştü. Bu oran 2010’da yüzde 39.3, 2015’te yüzde 36.3 idi. 2006’dan 2020’ye bu kesimdeki yoksulluk oranı yüzde 13.6 azaldı. 2006’de 2 milyon 486 bin kişi olan yoksul sayısı da 1 milyon 861 bine indi.
“Bir okul bitirmeyen”lerde ise 15 yıl önce yüzde 36.7 olan yoksulluk oranı 2020’de yüzde 35.7’ye indi. Bu oran 2010’da yüzde 37.2, 2015’te yüzde 34.1’di. Bu tür eğitimlilerdeki yoksulluk oranı 15 yılda yüzde 2.7 azaldı. Yoksul sayısı da 15 yılda 1 milyon 327 bin kişiden 1 milyon 289 bin kişiye düştü.
“Lise altı eğitimli”lerde ise 2006 yılında yüzde 21.2 olan yoksulluk oranı 2020’de yine yüzde 21.2 oldu. Bu oran 2010 yılında yüzde 20.9, 2015 yılında 20.3’tü. Bu kesimde yoksulluk oranı 15 yılda küsuratlar düzeyinde yüzde 0.2 arttı. Yoksul sayısı da 2006’dan 2020’ye 5 milyon 605 bin kişiden 6 milyon 486 bin kişiye çıktı.
YILLIK 14 BİN 873 TL
“Lise ve dengi okul” eğitimi almış olanlarda da 2006’da yüzde 9.7 olan yoksulluk oranı 2020’de yüzde 12.9’a yükseldi. Bu oran 2010’da yüzde 7.8, 2015’te yüzde 10.2 idi. Bu kesimde yoksulluk oranındaki artış 15 yılda yüzde 33.7 olurken, yoksul sayısı da 825 bin kişiden 1 milyon 621 bin kişiye yükseldi.
Öte yandan TÜİK’in hesaplamasına göre, geçen yıl eşdeğer hanehalkı kullanılabilir fert medyan geliri yıllık 24 bin 789 lira oldu. Bunun yüzde 60’ı dikkate alınarak belirlenen yoksulluk sınırı ise yine 2020 yılı için 14 bin 873 lira. Bu rakam 2006’da 2 bin 821 TL, 2010’da 4 bin 457 TL ve 2015 yılında 7 bin 495 liraydı.
İŞSİZLİK ORANI İSE YÜZDE 12.7
TÜİK’in “İşgücü İstatistikleri, I. Çeyrek: Ocak - Mart, 2021” raporu ise eğitim durumuna göre işgücüne katılım, istihdam ve işsizlik oranlarıyla ilgili verileri ortaya koyuyor.
Bu kapsamda yükseköğretimlilerde işgücüne katılım oranı toplamda yüzde 75.9, erkeklerde yüzde 84.4 ve kadınlarda yüzde 66.6 olurken, istihdam oranı toplamda yüzde 66.3, erkeklerde yüzde 76.1 ve kadınlarda yüzde 55.4 oldu. Bu kesimde işsizlik oranı ise toplamda yüzde 12.7, erkeklerde yüzde 9.8 ve kadınlarda yüzde 16.7 olarak hesaplandı. Eğitim durumuna göre genel işsizlik oranı ise yüzde 13.5 oldu.