Kısa Dalga - ABD Başkanı Donald Trump’ın barış planına Hamas’ın “önemli adım” olarak nitelenen yanıtının ardından, İsrail hükümeti de esir takasına hazır olduğunu açıkladı. Bölgede aylar süren çatışmaların ardından İsrail ordusuna saldırıları asgari seviyeye indirme emri verildi. Görüşmelerin Mısır’da başlaması bekleniyor.
7 Ekim 2023'te Hamas'ın İsrail'e düzenlediği sürpriz saldırının ardından İsrail'in Gazze Şeridi'ne başlattığı geniş çaplı askeri operasyonlar, bölgede büyük bir insani krize ve binlerce kişinin ölümüne neden oldu. Bu tarihten itibaren bölgedeki çatışmalar aralıklarla devam etti, uluslararası toplumdan gelen tüm ateşkes çağrıları büyük ölçüde sonuçsuz kaldı. Gazze'de tutulan İsrailli rehineler ve İsrail cezaevlerindeki Filistinli mahkumların takası, barış görüşmelerinin ana düğüm noktası oldu.
İsrail'den Trump planına yeşil ışık
Son gelişme, ABD Başkanı Donald Trump’ın açıkladığı 20 maddelik Gazze Barış Planı'na Hamas’ın olumlu yanıt vermesiyle yaşandı. Trump’ın İsrail’e "saldırıları durdurma" çağrısının hemen ardından, İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu’nun ofisinden açıklama geldi.
Açıklamada, “İsrail, Trump’ın planının ilk aşamasını derhal uygulamaya, tüm rehinelerin hemen serbest bırakılmasına hazırdır... Savaşı bitirmek için Başkan ve ekibiyle tam iş birliği içinde çalışmayı sürdürecektir” ifadeleri kullanıldı.
İsrail ordusunun resmi radyosu da, siyasi makamlardan gelen emirle Gazze’deki askeri faaliyetlerin “asgari seviyeye indirileceğini” ve sadece savunma operasyonlarının yürütüleceğini aktardı. Ancak Filistin medyası, saldırıların tamamen durmadığını, Gazze’nin Tufa Mahallesi'nde dört kişinin yaşamını yitirdiğini ve top atışlarının devam ettiğini bildirdi.
Hamas tüm rehineleri serbest bırakmayı kabul etti
Hamas, Trump'ın barış planına verdiği yanıtta, elindeki hem hayatta olan hem de hayatını kaybeden tüm İsrailli rehineleri serbest bırakmayı kabul ettiğini duyurdu. Ayrıca, Gazze’nin yönetimini bağımsız teknokratlardan oluşacak bir Filistin heyetine devretmeye hazır olduğunu belirtti. Ancak Hamas, silahsızlanma ve Gazze’den tamamen çekilme gibi kritik konularda daha fazla müzakere talep etti.
Trump, Hamas’ın yanıtını "Barışa yönelik önemli bir adım" olarak nitelendirdi ve İsrail’e saldırıları derhal durdurma çağrısında bulundu. ABD planı, tüm rehinelerin serbest bırakılmasının ardından İsrail’in yaklaşık 2 bin Filistinli mahkûmu serbest bırakmasını öngörüyor.
Müzakereler Mısır’da başlayacak
Gelişmeler üzerine Beyaz Saray’ın Orta Doğu Özel Temsilcisi Steve Witkoff’un bölgeye gitmesi bekleniyor. İsrail ve Hamas arasındaki barış planının detaylarının görüşüleceği arabuluculukla yürütülecek müzakerelerin ilk turunun Mısır’da yapılması planlanıyor.
Uluslararası alanda, AB Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen, Hamas’ın yanıtını "cesaret verici" olarak nitelerken, BM Genel Sekreteri António Guterres tüm taraflara "Bu fırsatı değerlendirin" çağrısı yaptı. Almanya Başbakanı Friedrich Merz ve Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron da gelişmeleri "Barış için tarihi fırsat" olarak değerlendirdi.
Harika. Filistin Devlet Başkanı Mahmud Abbas'ın ve İslami Cihad'ın son açıklamalarını da ekleyerek haberi güncelliyorum. Haber, önceki metnin devamı niteliğinde olacak ve odak noktasını müzakerelerin başlayacağı umuduna taşıyacak.
Abbas’tan acil ateşkes çağrısı
ABD Başkanı Donald Trump’ın barış planına Hamas’ın “önemli adım” olarak nitelenen yanıtının ardından, Filistin Devlet Başkanı Mahmud Abbas da sürece destek verdiğini açıkladı. Abbas, öncelikli olarak tam ve derhal ateşkesin sağlanması ve tüm rehinelerin serbest bırakılması çağrısında bulundu. Hamas müttefiki İslami Cihad da ABD planını desteklediğini duyurdu.
Abbas, ABD Başkanı Trump’ın "savaşı sona erdirme ve barış sürecini ilerletme" adımlarını övdü ve kalıcı barışa yönelik çabalarından dolayı teşekkür etti. Ayrıca sürece destek veren Türkiye, Suudi Arabistan, Mısır, Ürdün, Katar, BAE, Endonezya ve Pakistan başta olmak üzere tüm Arap ve İslam ülkelerine şükranlarını sundu.
Filistin Devleti’nin bu aşamadan itibaren ABD Başkanı ile yapıcı bir şekilde çalışmaya hazır olduğunu vurgulayan Abbas, acil insani yardımların ulaştırılması, zorla göç ettirme ve ilhakın önlenmesi ile yeniden imar sürecinin başlamasının da kritik öneme sahip olduğunu söyledi.
Gazze’nin idaresi Filistin Devleti’ne ait olmalı
Abbas, Gazze’nin egemenliğinin Filistin Devleti’ne ait olduğunu vurgulayarak, Batı Şeria ile Gazze arasındaki bağın yalnızca birleşik bir Filistin idari komitesi ve güvenlik güçleriyle mümkün olacağını belirtti. Filistin Devlet Başkanı son olarak, İsrail işgalini sona erdirecek ve başkenti Doğu Kudüs olan bağımsız Filistin Devleti’nin kurulmasına giden yolu açacak kalıcı barış için çalışmaya devam edeceklerini yineledi.
İslami Cihad da planı destekliyor
Hamas’ın olumlu yanıtının ardından bir destek de müttefiki olan Filistinli grup İslami Cihad’dan geldi. Gazze’deki İsrailli esirlerin bir kısmını elinde tutan İslami Cihad, ABD’nin Gazze’deki çatışmayı sona erdirmeye yönelik planını desteklediğini ve bu girişimin Filistinlilerin tutumunu yansıttığını duyurdu.
ABD Başkanı Trump’ın Hamas’tan planına en geç 5 Ekim’e kadar yanıt vermesini istemesinin ardından, Hamas esir serbest bırakılmasına açık olduğunu, ancak bu adımın İsrail ordusunun Gazze’den tamamen çekilmesi karşılığında mümkün olabileceğini ifade etmişti. İsrail ve Hamas, ABD Başkanı Donald Trump’ın barış planının detaylarını görüşmek üzere arabuluculukla yürütülecek müzakerelere hazırlanıyor.