Kısa Dalga Bülten – Daily, 1 Mayıs 2025
Kısa Dalga’dan herkese merhaba…
İBB soruşturmalarında yeni gelişmeler yaşanırken savcılık, İBB iştiraki iki şirketin ihale dosyalarını istedi. Bu arada ikinci dalga operasyonda gözaltına alınan 52 kişiden 18'i tutuklandı.
Adalet Bakanı Yılmaz Tunç ile DEM Parti arasında "top" polemiği yaşandı. PKK'dan gelen açıklamada "Fesih yapılacak, kimse tereddüt etmesin" denildi.
1 Mayıs'ı Taksim'de kutlayacaklarını açıklayan sendikalar ve demokratik kitle örgütleri ile sosyal medya kullanıcılarına yönelik şafak operasyonları bugün de devam etti. Taksim Meydanı ise bugün itibariyle polis ablukasına alındı.
Detaylara geçelim...
Fil Hafızası
12 Mart 1971 Muhtırası sonrası kapatılan ve parti liderleri tutuklanan Türkiye İşçi Partisi, 30 Nisan 1975 yılında Genel Başkan Behice Boran önderliğinde yeniden kuruldu.
Neler oldu?
İstanbul’a kayyım atama tartışmaları sürerken Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’dan “İstanbul'un üzerine karabasan gibi çöken beceriksizliğin devam etmesine gönlümüz asla razı değildir” açıklaması geldi.
A Haber’in, İBB'ye yönelik soruşturma kapsamında tutuklanan Murat Kapki’ye ait olduğunu öne sürerek el konulduğunu iddia ettiği araçlardan bir kısmının, MHP Mersin Milletvekili Levent Uysal ve eşi Ece Uysal adına kayıtlı olduğu ortaya çıktı.
İBB'ye yönelik ikinci dalga operasyonda 18 kişi tutuklandı. İSKİ Genel Müdürü Şafak Başa, Murat Ongun’un eşi Gözdem Ongun ve iş insanı Rasim Kaya hakkında ev hapsi kararı verildi. Üsküdar Salacak sahilindeki kaçak yapılaşmaya karşı verdiği mücadele sırasında uğradığı saldırıyla kamuoyunda tanınan İmar ve Şehircilik Daire Başkanı Ramazan Gülten de tutuklanan isimler arasında yer aldı.
Borsa İstanbul'da manipülatif hareketler yaptıkları tespit edilen İstanbul, Ankara ve Şanlıurfa'dan 15 kişi hakkında 'suç işlemek amacıyla örgüt kurma ve piyasa dolandırıcılığı' suçlamalarıyla gözaltı kararı verildi.
İtalya Başbakanı Giorgia Meloni, Türkiye ile göç konusunda yürütülen ortak çalışmaların sonucunda, Türkiye’den gelen sığınmacı sayısının sıfırlandığını açıkladı ve Cumhurbaşkanı Erdoğan'a teşekkür etti.
Gündem
CHP Grup Başkanvekili Gökhan Günaydın, İstanbul Cumhuriyet Başsavcılığı'nın KİPTAŞ VE İSFALT'tan 31 Mart 2019'dan itibaren gerçekleştirilen tüm ihale belgelerini istediğini açıkladı.
DEM Parti Eş Genel Başkanı Tülay Hatimoğulları'nın "Öcalan’ın iletişim ve çalışma özgürlüğü başta olmak üzere atılması gereken adımlarla ilgili top artık iktidarın sahasındadır" sözlerine Adalet Bakanı Yılmaz Tunç, "Top iktidarda ne demek, biz top oynamıyoruz" sözleriyle tepki gösterdi. "Silahları bırakma çağrısına henüz cevap verilmiş değil" diyen Tunç'a yanıt DEM Parti Sözcüsü Ayşegül Doğan'dan geldi. Doğan, "Tarihsel bir sorunun çözümü ciddiyet gerektirir. Bakanlığınızı bu tarihsel sorumluluğu üstlenen bir dil ve yaklaşım kullanmaya davet ediyoruz. Siz lütfen görevinizi yapın" ifadelerini kullandı.
PKK’nın fesih ve silah bırakma kongresini ne zaman ve hangi koşullar altında yapacağına yönelik çağrılara yanıt veren PKK yöneticilerinden Mustafa Karasu, "PKK’nin feshini, silahlı mücadelenin sonlandırılmasını gerçekleştireceğiz. Bu konuda hiç kimsenin tereddüdü olmasın. Devletin ve iktidarın da hiçbir bahaneye sığınmadan demokratikleşme doğrultusunda gereklikleri yapması gerekiyor" dedi.
Cumhurbaşkanı Erdoğan, CHP Genel Başkanı Özgür Özel'i "Bir de kalkmış, bu perişan haliyle Cumhurbaşkanlığı adaylığı peşinde koşmaya başlamış. Ondan önceki de aynı hevesle kurmadık masa bırakmamıştı" sözleriyle hedef aldı.
Erdoğan, ABD Başkanıyla ilgili 'Dostum Trump' dedi ve "Sayın Trump ile ilk fırsatta yüz yüze görüşmemizi yapacağız. Telefon görüşmemiz oldukça samimiydi, verimliydi ve dostaneydi" ifadelerini kullandı.
CHP Gençlik Kolları Genel Başkanı Cem Aydın’ın Silivri Cezaevi'nde görülen davasında Akın Gürlek'in avukatı ile CHP Genel Başkanı Özgür Özel arasında tartışma yaşandı. CHP’li milletvekilleri, “Sen CHP Genel Başkanı’na parmak sallayamazsın” diye tepki gösterdi. Özel duruşma sonrası yaptığı açıklamada avukatın kendisine özür gönderdiğini belirterek "Meydanda yapılan kusurun tenha da özrü olmaz" dedi.
İBB operasyonun hakkında ev hapsi adli kontrolü kararı verilen İSKİ Genel Müdürü Şafak Başa, eve götürülmesi planlanırken göğüs ağrıları nedeniyle hastaneye kaldırıldı.
İmamoğlu, ikinci dalga İBB operasyonunda tutuklanan isimlere "Vatansever çalışma arkadaşlarım; sizlerle birlikte tüm ülkeye hizmet edeceğimiz günler yakındır. İnanın, birlikte tarih yazacağız" sözleriyle seslendi.
Diken'de yayımlanan bir duruşma haberi içinde kullanılan ismin "haberden çıkarılması ve habere erişim engeli getirilmesi" şeklinde gönderilen mahkeme kararının sahte olduğu tespit edildi.
Menajer Ayşe Barım hakkında 22 yıl 6 aydan 30 yıla kadar hapis cezası istemiyle hazırlanan iddianamede Gezi eylemleriyle ilgili tweetleri retweet etmesi suç delili olarak kabul edildi.
Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığına bağlı olan Emlak Konut, İstanbul Arnavutköy'de bulunan araziyi Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın yeğenin ortak olduğu şirkete 59 ay taksitle sattı. Şirket 507 milyonluk arsa için 5 milyon peşinat aldı.
AYM, AİHM'nin 'tahliye ve yeniden yargılanma' dediği bir dosyada yeniden yargılama yapılıp kişinin tahliye edilmemesini Anayasaya uygun buldu. AYM'nin dört üyesi karara muhalefet şerhi düşerek kişinin 'özgürlük ve güvenlik hakkının ihlal edildiğini' savundu.
Bakırköy Kadın Kapalı Ceza İnfaz Kurumu'nda, tutuklu ve hükümlülerin kaldığı iki katlı odalara, banyo kapılarını da görecek şekilde kameralar takılmak istendiği belirtildi.
Kamuoyunda Yenidoğan çetesi davası olarak bilinen davada 10 kişi tahliye edilirken duruşma 30 Haziran'a ertelendi.
ABD ve Avrupa ülkelerine yapılan vize başvurularında ret oranı yüzde 70’i aşarken, Schengen randevuları için aylar sonrasına gün verildiği bildirildi. Almanya, günlük Schengen randevu kotasını 850’den 350’ye indirdi.
İstanbul Beşiktaş'ta lüks bir araç, trafiğin yoğun olduğu saatlerde çakar açarak emniyet şeridinden ilerlerken bir motokurye o anları kameraya aldı. Çakarlı aracın Menzil cemaatine bağlı Semerkand grubu liderlerinden Muhammed Fettah tarafından da kullanıldığı ortaya çıktı.
Muğla'da 4.7 ve 4.4 büyüklüğünde iki deprem meydana geldi. Kütahya'nın Simav ilçesinde de 3.7, 3.5 ve 3.6 büyüklüğünde olmak üzere 3 ayrı deprem oldu.
Ekonomi
TÜRK İş'in açıklamasına göre, geçtiğimiz ay 23 bin 615 TL olan açlık sınırı nisanda 24 bin 35 TL'ye; geçtiğimiz ay 76 bin 922 TL olan yoksulluk sınırı ise 78 bin 291 TL'ye yükseldi.
Merkez Bankası Başkanı Fatih Karahan, Türkiye ekonomisi ve küresel gelişmelere değinerek parasal sıkılaştırmaya yönelik “Enflasyonda belirgin ve kalıcı bozulma öngörülmesi durumunda para politikamızı sıkılaştıracağız” dedi.
Merkez Bankası, politik ve küresel risklere karşı TL’yi korumak için fonlama maliyetini yüzde 48,8’e çıkardı. Fonlama oranı, yılın en yüksek seviyesi ve yüzde 46 olan politika faizinin üzerinde seyrediyor.
Uluslararası piyasalarda 'yatırım gurusu' olarak bilinen Mark Mobius, ticaret savaşlarıyla ilgili belirsizliğin 6 aya kadar sürmesinin muhtemel olduğunu değerlendirirken, fonlarının büyük kısmını nakitte tuttuğunu belirterek "Nakit kraldır" diye konuştu.
Dış ticaret açığı martta, yıllık bazda yüzde 1,5 azalarak 7 milyar 303 milyon dolardan, 7 milyar 196 milyon dolara geriledi. Ocak-mart döneminde ise dış ticaret açığı, yüzde 11 artarak 20 milyar 255 milyon dolardan, 22 milyar 488 milyon dolara yükseldi.
Fitch Ratings, 7 Mayıs'ta Türkiye'nin kredi notu ve bankacılık sektörü konulu webinar düzenleyeceğini duyurdu.
Türkiye Ziraat Odaları Birliği'nin nisan ayı üretici market fiyatları ile girdi maliyetlerindeki değişimlerine ilişkin açıklamasına göre 39 ürünün 28'inde fiyat farkı tespit edildi. Üreticide 14 lira olan havuç 50 liraya, 12 lira 50 kuruş olan marul 41 liraya, 33 lira olan kuru fasulye 106 liraya, 32 lira olan nohut 100 liraya markette satıldı.
Turizm geliri ocak, şubat ve mart aylarından oluşan birinci çeyrekte, bir önceki yılın aynı çeyreğine göre yüzde 5,6 artarak 9 milyar 451 milyon 244 bin dolar oldu.
Euro Bölgesi ekonomisi, yılın ilk çeyreğinde önceki çeyreğe kıyasla yüzde 0,4 büyüme kaydetti.
Küresel altın talebi, ABD'nin tarifeleri, jeopolitik belirsizlikler, borsaların oynaklığı ve zayıf doların etkisiyle 2016'dan bu yana en yüksek ilk çeyrek seviyesine ulaştı. Birinci çeyrekte merkez bankaları toplam 243,7 ton altın satın aldı.
Dünya
26 turistin öldürüldüğü silahlı saldırı sonrası başlayan Keşmir gerilimi büyüyor. Pakistan Enformasyon Bakanı Attaullah Tarar, Hindistan'ın 24 ila 36 saat içinde Pakistan'a askeri harekat düzenleme niyetinde olduğuna ilişkin istihbarat aldıklarını bildirdi.
BM Genel Sekreteri Antonio Guterres, İsrail'in 2 aydır Gazze'ye tüm insani yardımları engellediğini, yardımın baskı aracı olarak kullanılamayacağını ve yardım sağlamanın müzakereye açık olmadığını söyledi.
Almanya'da federal seçimlerin ardından başlayan koalisyon görüşmeleri sonuçlandı. CDU/CSU ile SPD arasında varılan anlaşma, SPD üyelerinin %84'lük onayıyla kabul edilirken bu gelişme, CDU lideri Friedrich Merz'in 6 Mayıs'ta Almanya'nın yeni şansölyesi olarak seçilmesinin önünü açtı.
İran, İsrail'in istihbarat örgütü Mossad'a casusluk ve istihbarat işbirliği yapmak suçlarından hüküm giyen İranlı Mohsen Langarneshin'i idam ettiğini duyurdu.
Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenskiy, Rus ordusunun ülkesine 29 Nisan gecesi 100'den fazla insansız hava aracıyla saldırı gerçekleştirdiğini açıkladı.
ABD Başkanı Donald Trump'ın Ukrayna ve Rusya Özel Temsilcisi Keith Kellogg, geçen hafta İngiltere'nin başkenti Londra'daki Rusya-Ukrayna barış müzakerelerinin sonucunda, Ukrayna tarafıyla 22 somut eylem planı üzerinde mutabık kaldıklarını bildirdi.
Birleşmiş Milletler Mülteciler Yüksek Komiserliği, Trump'ın dış yardımları kesmeye yönelik adımlarının ardından Meksika'daki 4 ofisinin kapatıldığını duyurdu.
ABD, "İran Devrimi Muhafızları Ordusu adına balistik füze malzemeleri tedarikinde rol oynadıkları" gerekçesiyle İran ve Çin'den 6 kişi ve 6 kuruluşa yaptırım kararı aldı.
Güney Kore'de savcılık, sıkıyönetim ilanı sonrası devlet başkanlığı görevinden azledilen Yoon Suk Yeol'un evine, Yoon'un eşine lüks hediyeleri ulaştırmakla suçlanan bir şaman hakkında açılan soruşturma kapsamında baskın düzenledi.
Kültür - Sanat - Yaşam
Amerikalı tiyatro, sinema ve televizyon oyuncusu, ‘Dallas’ dizisinin Pamela’sı Priscilla Pointer, 100 yaşında hayatını kaybetti.
Aksiyon ve casusluk tutkunlarının heyecanla beklediği “Görevimiz Tehlike 8”, 23 Mayıs’ta sinemaseverlerle buluşacak. Tom Cruise bir kez daha Ethan Hunt karakterine hayat veriyor.
Venedik Bienali 19. Uluslararası Mimarlık Sergisi, bu yıl 10 Mayıs'ta kapılarını açacak. Türkiye Pavyonu, bienalde “Yerebasan” adlı projeyle yer alıyor.
Max Türkiye (eski adıyla BluTV) yayınlanan “Prens” dizisinin üçüncü sezonu için resmi fragman paylaşıldı. Dizi 9 Mayıs'ta izleyiciyle buluşacak.
32'nci Adana Altın Koza Film Festivali’nin 22-28 Eylül 2025 tarihleri arasında gerçekleşeceği açıklandı.
Spor
UEFA Avrupa Ligi'nin 1 Mayıs'ta oynanacak yarı final ilk maçlarında, Athletic Bilbao-Manchester United ve Tottenham-Bodo/Glimt karşılaşmaları yapılacak.
A Milli Erkek Basketbol Takımı'nın, FIBA Avrupa Basketbol Şampiyonası'nda Portekiz, Estonya, Letonya, Sırbistan ve Çekya ile grup maçlarında karşılaşacak.
Türkiye Futbol Federasyonu Hukuk Müşavirliği, Trendyol Süper Lig'den Beşiktaş, Galatasaray, Fenerbahçe, Sipay Bodrum FK, Gaziantep FK ve Bellona Kayserispor'u PFDK'ye sevk etti.
Türkiye Futbol Federasyonu Tahkim Kurulu, Gaziantep FK maçında gördüğü kırmızı kart sebebiyle 2 maç ceza alan Krzysztof Piatek'in cezasını 1 maça indirdi.
Günün önerisi
Bugünkü önerimiz, gazeteci Timur Soykan'ın 2020'de Kısa Dalga için hazırladığı "Baronlar Savaşı" başlıklı podcast serisi.