Kısa Dalga Bülten – Daily, 16 Mayıs 2025
Kısa Dalga’dan herkese merhaba…
Sabah saatlerinde evine yapılan polis baskınıyla gözaltına alınan gazeteci Furkan Karabay tutuklandı. Gazeteci Can Ataklı hakkında ise iddianame düzenlendi ve 4,5 yıla kadar hapis cezası istendi.
RTÜK, CHP lideri Özel'e yönelik saldırıyı haber yapan kanallara ceza kesti. Sağlık sorunları nedeniyle cezaevinde kalması tehlikeli bulunan Esila Ayık bugün tahliye edildi.
Detaylara geçelim...
Fil Hafızası
15 Mayıs 1984
Sinema sanatçılarından gazetecilere, doktorlardan yazarlara kadar 1256 kişilik bir aydın grubu, "Türkiye'deki demokratik düzene ilişkin gözlem ve istekler" başlıklı 'Aydınlar Dilekçesi'ni, askeri darbeyle Cumhurbaşkanı koltuğuna oturan Kenan Evren'e verdi. Daha sonra Ankara Sıkıyönetim Komutanlığı, dilekçeyi imzalayanlar hakkında “yasadışı bildiri hazırlayıp dağıtmak” suçlamasıyla soruşturma başlattı. Askeri Savcı, “Siyasal içerikli bildiri hazırlayıp yayınlanmasına iştirak etmek suretiyle sıkıyönetim komutanlıklarının emirlerine aykırı davranmak” suçlamasıyla imzacı 56 sanık için 3’er aydan 1 yıla kadar hapis cezası istedi. Yargılanan herkes beraat etti.
Neler oldu?
CHP Genel Başkanı Özgür Özel, tutuklu cumhurbaşkanı adayları Ekrem İmamoğlu'nu ziyareti sonrasında yaptığı açıklamada 'Terörsüz Türkiye' sürecine değindi. "Bir taraftan terörsüz Türkiye deyip Abdullah Öcalan'ın kurduğu PKK ile bir müzakere ederken öbür taraftan Mustafa Kemal Atatürk'ün kurduğu partinin namuslu belediye başkanlarıyla böyle hesaplaşma olmaz" diyen Özel, "Biz terörsüz Türkiye'ye varız. Siz de tutuksuz yargılamada var olun" sözleriyle çağrı yaptı.
Ankara Cumhuriyet Başsavcılığı, CHP'nin 4-5 Kasım 2023'te yapılan 38. Olağan Kurultayı'nda "para karşılığı oy kullandırıldığı" iddialarına ilişkin soruşturmada, aralarında İmamoğlu'nun da olduğu 51 kişinin kurultay dönemine ait iletişim kayıtlarını talep etti.
Şafak operasyonuyla sosyal medya paylaşımları gerekçe gösterilerek gözaltına alınan Gazeteci Furkan Karabay, "Cumhurbaşkanına hakaret" ve "terörle mücadelede görev alan kişileri hedef gösterme" suçlamalarıyla doğum gününde tutuklandı. Karabay savunma yapmayı reddederek, "Buraya üçüncü gelişim. İkisinde tutuklanarak çıktım. Benim buradaki amacım bu adliyedeki yargı mensubu denilen ancak cübbe giymiş çeteleşmiş insanlara karşı olmaktır. 20 yaşındaki çocukları tutuklayan mahkemelerde savunma yapmayı zul sayarım" dedi.
Avrupa Parlamentosu Türkiye Daimi Raportörü Nacho Sanchez Amor, Türkiye'nin Avrupa üyelik sürecinin 15 Temmuz darbe girişiminin ardından çıkarılan olağanüstü hal yasalarının kalıcı hale gelmesi nedeniyle durduğunu söyledi. Ekrem İmamoğlu’nun gözaltına alınma şeklini de "gerçek bir demokraside asla kabul edilemeyecek bir uygulama" olarak tanımladı ve Türkiye'deki mevcut sistemin 'Rus modeline' benzediğini söyledi.
Hazine ve Maliye Bakanlığı, merkezi yönetim bütçesinin nisan ayında 174,7 milyar TL açık verdiğini açıkladı. Yılın ilk 4 ayında açık 885,5 milyar TL'ye ulaştı.
Gündem
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, "Recep Tayyip Erdoğan ve sayın Devlet Bahçeli her ne yapıyorsa huzurumuz için, refahımız için yapıyor diyeceksiniz. Bu ülkenin aleyhine olan bir şeye en başta Recep Tayyip Erdoğan durur, sayın Devlet Bahçeli durur diyeceksiniz" diye konuştu. 'Terörsüz Türkiye' süreci için de "Tedbirliyiz, sabırlıyız, umutluyuz" dedi.
Türkiye İşçi Partisi Genel Başkanı Erkan Baş, CHP'nin Silivri mitinginde Gezi davasından hükümlü olan Hatay Milletvekili Can Atalay'ın konuşması sırasında Halk TV yayınının kesilmesine tepki gösterdi. Baş, "Bizim hiçbir medya kuruluşundan söz, kürsü, program talebimiz yoktur ve olmaz. Ancak hukuksuzca cezaevinde tutulan bir milletvekilinin, üstelik canlı yayınlanan bir mitinge gönderdiği mesajı sansürlemenin de izahı olmaz" ifadelerini kullandı.
İstanbul Cumhuriyet Başsavcılığı, MHP lideri Devlet Bahçeli ile ilgili “entübe edildi” şeklinde paylaşım yapan gazeteci Can Ataklı hakkında hazırladığı iddianamede, Ataklı'nın “nitelikli şekilde yanıltıcı bilgiyi alenen yayma” suçlamasıyla 1,5 yıldan 4,5 yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılmasını istedi.
RTÜK, CHP Genel Başkanı Özgür Özel’in aracının AKM’nin kapalı otoparkına alınmamasını ve aracına yürüyerek giderken saldırıya uğramasını haberleştiren Sözcü TV ile Halk TV’ye haberin ‘Doğruluğundan emin olunmaksızın’ yapıldığı gerekçesiyle yüzde 3 idari para cezası verdi. Öte yandan, Özel’in makam aracının otoparka alınmaması talimatını verdiği gerekçesiyle İstanbul Emniyet Müdür Yardımcısı hakkında soruşturma başlatıldı.
Sokak röportajlarıyla tanınan ve dün tahliye edilen İlave TV'nin sahibi Arif Kocabıyık, bugün yeniden gözaltına alındı. Kocabıyık hakkında tutuklama kararı verildi.
Saraçhane protestoları sırasında tutuklanan ve sağlık sorunları nedeniyle gündeme gelen Esila Ayık'ın da aralarında bulunduğu 3 kişi hakkında tahliye kararı verildi.
Milli Savunma Bakanlığı kaynakları, PKK'nın silah bırakma ve fesih kararı ile ilgili sürecin yakından takip edileceğini belirterek "Silahların teslimi konusunda; devletimizin ilgili birimleri tarafından bölge ülkelerinin muhataplarıyla koordineli olarak bir mekanizma kurulacaktır" açıklamasını yaptı.
İmamoğlu, Boğaziçi Üniversitesi'ndeki Nurettin Yıldız protestolarında tutuklanan gençlere, "Sevgili gençler şunu bilin ki hep yanınızdayım. Az kaldı, gidiyorlar, bu onların son şımarıklıkları. Millet onlara güçlü bir demokrasi dersi vermek için gün sayıyor" sözleriyle destek verdi.
Çalık Holding binası önünde tazminatını talep ettiği gerekçesiyle korumalar tarafından darp edildikten sonra yaşamını yitiren Erol Eğrek'in ölümüyle ilgili soruşturmada tutuklanan 4 kişiden birinin polis memuru olduğu, bu polisin holdingin patronu Ahmet Çalık’ın koruması olarak görev yaptığı ortaya çıktı.
Anayasa Mahkemesi, Suruç Katliamı’nın yıldönümü anmasına polisin müdahalesiyle ilgili yapılan bireysel başvuruda, insan haysiyetiyle bağdaşmayan muamele yasağının ve toplantı ve gösteri yürüyüşü düzenleme hakkının ihlal edildiğine karar verdi.
Konya'nın Kulu merkezli 5,2 büyüklüğünde deprem meydana geldi.
Ekonomi
Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, X’te yaptığı paylaşımda, “Finansal piyasalarda görünüm iyileşiyor” derken, azalan küresel belirsizliklerin, iyileşen finansal göstergelerin ve ılımlı yurt içi talebin enflasyonda düşüşe katkı sağlayacağını belirtti.
Merkez Bankası toplam rezervleri, 9 Mayıs haftasında bir önceki haftaya göre 5 milyar 811 milyon dolar artışla 144 milyar 343 milyon dolara çıktı. Altın rezervleri de 2 milyar 166 milyon dolar artışla 80 milyar 955 milyon dolardan 83 milyar 121 milyon dolara yükseldi.
Yabancı yatırımcı, 9 Mayıs haftasında 102,0 milyon dolar net hisse alışı yaptı. Böylelikle son dört haftadır hissede alış tarafında olmayı sürdürdü. Merkez Bankası verilerine göre, aynı hafta 'Kesin Alım' net satımları 933,7 milyon dolar oldu.
19 Mart sonrası TL cinsi finansal varlıklardan yerli ve yabancının çıkışı nisan ayında da dikkat çekici boyutlarda gerçekleşti. Türkiye Sermaye Piyasaları Birliği verilerine göre yabancının bir ayda finansal varlıklarında devlet tahvilinin payı 4.4 puan, hissenin 4.15 puan düştü, yerlinin varlıklarında TL mevduatın payı 1.18 puan, hissenin payı 0.61 puan geriledi.
Bankacılık sektörünün toplam mevduatı, 9 Mayıs ile biten haftada önceki haftaya göre 19 milyar 284 milyon 192 bin lira azalarak 22 trilyon 582 milyar 264 milyon 75 bin liraya geriledi.
Altın fiyatları, jeopolitik risklerin ve ticaret savaşlarına yönelik endişelerin azalmasının ardından yükselen risk iştahıyla sert düşüşünü sürdürüyor. Altın fiyatları bugünkü işlemlerde, 10 Nisan'dan beri en düşük seviyesine geriledi. Öte yandan gram altın, kritik seviye olan 4.000 TL'nin altını da test etti.
DİSK Genel-İş Araştırma Dairesi’nin hazırladığı rapora göre, her 10 gençten 6’sı istihdam dışı. Üniversite sayısı 93’ten 208’e çıkmasına rağmen, üniversite mezunlarının yüzde 24,9’u işsiz. Genç kadınların iş gücüne katılım oranı ise genç erkeklerin katılım oranının yarısından daha az.
Benzine gelen zammın ardından motorine de 1.80 TL zam yapıldı.
Sayıştay, koruyucu giyim eşyaları da dahil olmak üzere memurlara ayni olarak ödenen ‘giyim yardımı’ paralarını ‘kamu zararı’ sayıp zimmet çıkardı. İlk karar Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğü’nde çalışan memurlara uygulandı.
Ankara Kuyumcular Odası, sahte altınla mücadele amacıyla barkod uygulamasına başlama kararı aldı.
Euro Bölgesi ekonomisi, yılın ilk çeyreğinde önceki çeyreğe kıyasla yüzde 0,3 büyüdü. Euro Bölgesi'nde sanayi üretimi ise, mart ayında bir önceki aya göre yüzde 2,6 yükseldi.
Dünya
ABD Dışişleri Bakanlığı, Türkiye’ye toplam 305 milyon dolarlık füze satışına onay verildiğini açıkladı.
Kremlin Sözcüsü Dmitri Peskov, Rusya ile Ukrayna arasında İstanbul’da yeniden başlayan müzakerelerin süresinin görüşmelerin seyrine bağlı olacağını söyledi. Bu arada Ukrayna lideri Vladimir Zelenskiy Ankara'ya gelerek Cumhurbaşkanı Erdoğan ile buluştu.
ABD Başkanı Donald Trump, bir kez daha "Uygun olursa Cuma İstanbul'a gidebilirim" dedi. Trump, "Ben gitmezsem Putin gelmez dedim, haklı çıktım" ifadelerini kullandı. Son açıklamasında ise "Putin ve ben bir araya gelene kadar hiçbir şey olmayacak" diye konuştu.
Ukrayna’nın, 2022'den bu yana ilk kez NATO Zirvesi’ne davet edilmediği bildirildi. Bu kararın sebebinin, ABD’yle olası sürtüşmeyi engellemek olduğu belirtildi.
ABD yönetiminin desteğiyle, Gazze Şeridi'ne yardım akışı sağlamak üzere kurulan insani yardım kuruluşu, mayıs sonuna kadar bölgedeki operasyonlarını başlatmak için İsrail ile anlaşmaya vardığını duyurdu.
Pakistan, Hindistan Savunma Bakanı Rajnath Singh'in, Pakistan'ın nükleer silahlarının, Uluslararası Atom Enerjisi Kurumunun gözetimi altına alınması gerektiğine ilişkin ifadelerini kınadı.
İran lideri Ali Hamaney'in Danışmanı Ali Şemhani, ekonomik yaptırımların kaldırılması şartıyla ABD ile nükleer anlaşma yapmaya hazır olduklarını söyledi. Bu sırada ABD basını, Washington'un Tahran'a yazılı bir nükleer anlaşma teklifi sunduğunu yazdı.
Yunanistan'ın, Santorini Adası'nda şubat-mart aylarında yaşanan sismik hareketlilik nedeniyle olası bir depreme karşı sivil koruma tedbirlerini yürürlüğe koyduğu bildirildi.
ABD yönetiminin Filistin'e destek gösterileri nedeniyle hedef aldığı ve 2 milyar doları aşan federal fonlarını dondurduğu Harvard Üniversitesi, araştırmalarını sürdürmek için kendi kaynaklarından 250 milyon dolar tahsis edeceğini açıkladı.
Kültür - Sanat - Yaşam
'Selvi Boylum Al Yazmalım' filminin senaristi, yönetmen, oyuncu ve yazar Ali Özgentürk hayatını kaybetti.
52 yaşında hayatını kaybeden Metin Arolat'ın otopsi raporu ortaya çıktı. Raporda, Arolat'ın kanında etil alkol ve uyuşturucu madde tespit edildiği belirtildi.
Muğla'nın Milas ilçesindeki "Karya" medeniyetinin önemli şehirlerinden Labraunda Antik Kenti, kazı ve restorasyon çalışmalarıyla gün yüzüne çıkarılıyor.
Yapı Kredi Kültür Sanat Yayınları, Cemal Süreya’ya ait 9 eseri sözleşme süresi sona erdikten sonra izinsiz çoğaltarak bastığı gerekçesiyle 30 bin TL telif bedelini 4 yıllık faiziyle birlikte ödemeye mahkûm edildi.
Dünyaca ünlü futbolcu Lionel Messi'nin en sevdiği golü, "A Goal in Life" projesiyle sanat eserine dönüşecek. Yeni medya sanatçısı Refik Anadol'un imzasını taşıyacak eser, Christie's müzayede evinde açık artırmaya çıkarılacak ve tüm gelirler hayır kurumlarına bağışlanacak.
Spor
Fenerbahçe Eski Yönetim Kurulu Üyesi Mahmut Uslu, başkan Ali Koç'un görevi bırakması gerektiğini belirterek, başkan adayı olduğunu açıkladı.
Türkiye, Birleşik Arap Emirlikleri'nde düzenlenen Dünya Yıldızlar Tekvando Şampiyonası'nı 5 madalyayla tamamladı.
Galatasaray, Fenerbahçe ve Beşiktaş'a karşı ligde bu sezon 1 beraberlik, 5 mağlubiyet alan bordo-mavililer, 11 sezon sonra söz konusu rakipleri karşısında galibiyet elde edemedi.
NBA Batı Konferansı yarı finalinde Golden State Warriors'u 121-110 yenen Minnessota Timberwolves, seriyi 4-1 kazanarak konferans finaline yükseldi.
Günün önerisi
"Otoriter rejimlerin en temel taktiği olan 'iç düşman' yaratma stratejisi, işçi sınıfının ortak mücadele hattını parçalamakta yıllardır etkili oldu. Kürt işçiler, emekçiler çoğu zaman milliyetçi dışlama mekanizmalarının hedefi haline getirildi; Türk ve Kürt emekçiler arasındaki dayanışma zayıflatıldı. Barış, bu yapay ayrımları ortadan kaldırma; sınıf mücadelesini ortak bir zemine taşıma potansiyeli taşır. Bu nedenle barış, sadece vicdani ya da etnik bir talep değil; emek mücadelesi için de stratejik bir gerekliliktir."
Kemal Göktaş yazdı: