Kısa Dalga Bülten – Daily, 3 Mayıs 2025
Kısa Dalga’dan herkese merhaba…
Suç örgütü lideri Halil Falyalı'nın muhasebecisi Cemil Önal Hollanda'da öldürüldü. Önal, geçtiğimiz ay verdiği bir röportajda, Halil Falyalı'nın Türk siyasetçilerle ilişkilerine dair iddialarıyla gündeme gelmişti.
İsmail Küçükkaya, CHP lideri Özgür Özel'in kendisine, 2025 ya da 2026'da seçim yapılacağı yönünde konuştuğunu söyledi.
Detaylara geçelim...
Fil Hafızası
2 Mayıs 1999
Fazilet Partisi'nden İstanbul milletvekili seçilen Merve Kavakçı, TBMM'deki yemin törenine başörtüsüyle katıldı. Bu durum, o dönem Türkiye'de süregelen başörtüsü yasağı tartışmalarını zirveye taşıdı. Dönemin Başbakanı Bülent Ecevit Meclis'te kürsüye çıkarak "Bu kadına haddini bildirin" dedi. Protestolar ve gerilim nedeniyle Kavakçı yemin edemeden meclis salonunu terk etti. Ardından Kavakçı'nın ABD vatandaşı olduğu, seçimden önce bunu beyan etmediği gerekçesiyle vatandaşlıktan çıkarılması ve milletvekilliğinin düşürülmesi süreci başlatıldı. İçişleri Bakanlığı, Kavakçı'nın Türk vatandaşlığını iptal etti ve milletvekilliği düşürüldü.
Neler oldu?
Kuzey Kıbrıs'ta 2022'de öldürülen kumarhane ve otel işletmecisi Halil Falyalı'nın Türk siyasetçilerle ilişkilerine dair iddialarıyla gündeme gelen Cemil Önal Hollanda'da uğradığı silahlı saldırıda hayatını kaybetti. Gazeteci Timur Soykan'ın aktardığı iddiaya göre, Önal’ın yanında FETÖ üyesi eski savcı Bayram Bozkurt da vardı ve Hollanda polisi tarafından gözlem altında tutulduğu bildirildi. Bozkurt, Ergenekon döneminde gizli tanıklardan biriydi. Öldürülen Cemil Önal’ın dile getirdiği iddialara ise buradan ulaşabilirsiniz.
İsmail Küçükkaya, CHP lideri Özgür Özel'in yapacağını söylediği 'sürpriz hamle'yi ara seçim olarak açıkladı. Küçükkaya, Özel'in "Göreceksiniz dayanamayacaklar. 2025 bilemedin 2026'da seçim olacak" dediğini aktardı.
CHP'nin cumhurbaşkanı adayı Ekrem İmamoğlu, tutuklanmasının ardından hakkında çeşitli iftiralarda bulunan TV kanalları ve gazetecilere yönelik 200'ün üzerinden suç duyurusunda bulundu. A Haber, Akit TV, Sabah Gazetesi, TGRT Haber gibi kuruluşların yanı sıra Cem Küçük, Abdulkadir Selvi, Gürkan Hacır ve Ferhat Murat da suç duyurusunda bulunulanlar arasında.
Uluslararası kredi derecelendirme kuruluşu S&P Global Ratings, Türkiye için 2025-2028 dönemine ilişkin tahminlerini paylaştı. Yıl sonu büyüme verisini yüzde 2,7, enflasyonu yüzde 33, politika faizini yüzde 38, dolar kurunu 43 TL olarak öngördü.
ABD Başkan Yardımcısı J.D. Vance, Ukrayna’daki savaşın “yakın zamanda sona ermeyeceğini” söyledi. ABD Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Tammy Bruce ise Rusya ile Ukrayna arasındaki müzakerelerde artık ABD’nin arabuluculuk rolü üstlenmeyeceğini duyurdu.
Gündem
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Nijer'de bu sene altın üretimine başlayacaklarını söyledi. Ayrıca tepki çeken Akkuyu Nükleer Güç Santralı'na ilişkin "Bu yıl sonunda deneme üretimine başlayıp Akkuyu'dan ilk elektriği vereceğiz" dedi.
Mütevelli Heyeti Başkanlığını Kültür ve Turizm Bakanı Mehmet Nuri Ersoy'un yaptığı Yunus Emre Vakfı'yla ilgili soruşturmada, en az 16 milyon dolarlık bir yolsuzluk yapıldığı iddia edildi. Toplam kamu zararı net olarak hesaplanamadı.
1 Mayıs'ı Taksim'de kutlamak istedikleri için gözaltına alınan 419 kişiden çoğunluğu serbest bırakıldı. 36 kişi ise halen gözaltında tutuluyor.
Danıştay, Emniyet Genel Müdürlüğü’nün polis müdahalesi sırasında ses ve görüntü kaydını yasaklayan 2021 tarihli genelgesini bir kez daha iptal etti. Böylece, genelgenin doğrudan bireylerin haklarına da aykırı olduğu yargı kararıyla tescillenmiş oldu.
Avrupa Birliği Türkiye Delegasyonu, Schengen vizesi almanın zorlaştığı yönündeki haberleri yalanladı. Açıklamada Schengen konsolosluklarının pandemi öncesi rakamları önemli ölçüde aşarak rekor sayıda vize başvurusunu işleme aldığı savunuldu.
İstanbul Planlama Ajansı’nın yaptığı araştırmaya göre, gençlerin başlıca kaygılarını yüzde 49,2 ile geçim sıkıntısı ve yüzde 47,9 ile gelecek belirsizliği oluşturdu. 20 yıl öncesine göre gençlerin ekonomik durumu kötüleşti, sosyal yaşamı kısıtlandı ve yurt dışına gitme isteği arttı.
Sedat Ergin, 38 yıl boyunca çeşitli görevlerde çalıştığı Hürriyet'ten ayrıldı.
Kayseri'de AKP İlçe Yönetim Kurulu Üyesi Hakan İsmet Medeni, oğluyla tartışan bir ortaokul öğrencisini okulun içinde darp etti. Medeni, kendisine tepki gösteren öğretmenlere ve okul yöneticilerine, "Ben AKP'de görev yaptım. Sizleri buradan sürdürürüm" dedi.
İstanbul Ümraniye'de bir reklam panosunda yer alan gülümseyen kadın fotoğraflarının üzerine "Toplumun ahlakını bozan içerikler görmek istemiyoruz" yazılı afişler yapıştırıldı.
Narin Güran cinayetinde 'suçluyu kayırma' iddiasıyla açılan ve 15 kişinin yargılandığı ikinci dava 30 Mayıs'a ertelendi.
İstinaf Mahkemesi, Cizre'de 43 öğrenciye istismar ve tacizle suçlanan müdür yardımcısı Burak Ercan'a verilen hapis cezasını "delil yetersizliği" ve "şikayet eksikliği" gerekçeleriyle Ercan'ın lehine bozdu.
İki gün önce emeklilik dilekçesini veren Vali Hüseyin Başkaya ve emekli Jandarma Albay Ali Aydın, Mersinde kaçak kazı yaparken yakalandı.
Diyanet'in bugün camilerde okutulacak cuma hutbesinin konusu 'zina' oldu. Hutbede flört ve arkadaşlık gibi kavramlar hedef alınırken kadın ve erkeğin baş başa kalmasının haram olduğu savunuldu ve "Kadın erkek arkadaşlıkları kişileri, zina batağına çekmektedir" denildi.
Kütahya'nın Simav ilçesinde bugün de 3.3 ve 4.2 büyüklüklerinde iki ayrı deprem meydana geldi.
İstanbul'da Adalar açıklarında 3.2 büyüklüğünde bir deprem meydana geldi.
Ekonomi
Merkez Bankası'nın toplam rezervleri 25 Nisan haftasında, 5 milyar 506 milyon dolar azalarak 141,1 milyar dolara geriledi ve böylelikle geçtiğimiz 11 ayın en düşük seviyesine indi. Net uluslararası rezervler ise, üst üste yedinci haftasında da düşüşünü sürdürdü.
Yabancı yatırımcı, 25 Nisan haftasında 92,4 milyon dolar net hisse alımı yaptı ve böylelikle 2 hafta üst üste hissede alış tarafında yer aldı. Tahvilde de alıma yönelen yabancı, aynı hafta 476,7 milyon dolarlık alım yaptı.
Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu'nun, yılın ilk çeyrek dönemine ilişkin bankacılık sektörü raporuna göre, sektörün net kârı yüzde 35 artışla 216,1 milyar TL olarak gerçekleşti. Mart ayı kârı ise 97,9 milyar TL oldu.
Takasbank verilerine göre, bir önceki ay karşılıksız çek adedi 10 bin 261 adet seviyesinde bulunurken, nisan ayında bu rakam yüzde 119,9 artarak 22 bin 566 adede çıktı.
Borsada iyimser başlayan 2025, 19 Mart sonrası hızlanan satışlarla ilk dört ayı kayıpla geride bıraktı. En büyük kayıp yüzde 21,32 ile bankacılık endeksinde gerçekleşirken, BİST100 piyasa değeri 18 Mart’taki 9.64 trilyon liradan 30 Nisan sonunda 8.3 trilyon liraya geriledi.
Nisanda dış ticaret açığı yüzde 21,7 artışla 12 milyar dolar oldu. 4 aylık açık ise, 34,5 milyar doları buldu.
ABD tarifeleriyle başlayan ticari belirsizlikler, altına olan ilgiyi artırdı. 2025'in ilk çeyreğinde en çok altın alan üç ülke sırasıyla; Çin, Hindistan ve Türkiye oldu.
Bitcoin, Şubat ayı sonlarından bu yana ulaştığı en yüksek seviyeye çıkarak yeniden 100 bin dolar sınırına yaklaştı. Yüzde 3,1 artışla 97.483 dolara yükseldi
Rekabet Kurulu, satış fiyatlarına ilişkin rekabeti kısıtlayıcı bilgi değişimi yaptıkları gerekçesiyle Erikli'ye 21 milyon 106 bin 469, Pınar Su'ya ise 4 milyon 877 bin 401 lira idari para cezası uyguladı.
Sağlık Bakanı Kemal Memişoğlu, Bakanlığa 15 bin 342 sözleşmeli, 3 bin 658 de sürekli olmak üzere toplam 19 bin personel alımı gerçekleştirileceğini açıkladı.
Dünya
Almanya'da Anayasayı Koruma Federal Ofisi, son seçimlerde sürekli gündemde olan AfD'yi kesin olarak aşırı sağcı olarak sınıflandırdı.
İsrail, Suriye'nin başkenti Şam'da bulunan başkanlık sarayı yakınındaki bir noktaya hava saldırısı düzenlediğini duyurdu.
Özgürlük Filosu Koalisyonu, Gazze'ye insani yardım ulaştırma hedefiyle yola çıkan gemisinin Malta yakınlarındaki uluslararası sularda insansız hava araçlarının saldırısına uğradığını açıkladı.
ABD, dördü Birleşik Arap Emirlikleri'nde, ikisi İran'da, biri de Türkiye merkezli olmak üzere yedi şirkete İran'a yönelik yaptırımları deldiği gerekçesiyle yaptırım getirdi. Başkan Donald Trump da İran'dan petrol ve petrokimya ürünü alanları yaptırımla tehdit etti.
Yunanistan, Akdeniz'deki dört bölgede hidrokarbon araması için Chevron ve Helleniq Energy şirketlerinin başvurusunu kabul ederek uluslararası ihale sürecini onayladı.
Çin Ticaret Bakanlığı, ABD Başkanı Donald Trump’ın ağır gümrük vergileri konusunda gelen görüşme teklifinin "değerlendirildiğini" bildirdi.
ABD Başkanı Donald Trump, Filistin'e destek gösterilerinde öne çıkan Harvard Üniversitesi'nin vergi muafiyetinin kaldırılacağını duyurdu.
İrlanda'nın veri gizliliği gözlemcisi, TikTok'a, Çin'e gönderilen kullanıcı verilerinin hükümet gözetiminden korunduğunu garanti edemediği için yaklaşık 530 milyon Euro para cezası verdi.
İngiltere Futbol Federasyonu, transfobik bir karara imza atarak, 1 Haziran'dan itibaren trans kadınların kadın futbolunda oynamasına izin verilmeyeceğini açıkladı.
Kültür - Sanat - Yaşam
Bu hafta 4'ü yerli 11 film vizyona giriyor. Dikkat çeken yapımlar arasında Adana Altın Koza Film Festivali’nde 5 dalda 6 ödül alan “Ölü Mevsim”, biyografi türündeki “Kafka: Hayatımın Aşkı” ile “Aznavour” yer alıyor.
Dünyanın yaşayan en yaşlı insanı seçilen 115 yaşındaki İngiliz Ethel Caterham'a göre uzun yaşamın sırrı sevdiğiniz şeyleri ve 'ne istiyorsanız onu' yapmak.
Karayipler açıklarındaki Cozumel Adası ve Banco Chinchorro mercan adasında iki yeni timsah türü keşfedildi.
Yönetmenliğini Çağan Irmak’ın üstlendiği “Adile” filminde, Adile Naşit’in yaşamına eşlik eden önemli isimlerden Müjde Ar’a da yer verilecek. Sanatçıyı Seda Bakan canlandıracak.
Spor
Voleybol Kadınlar CEV Şampiyonlar Ligi'nde Dörtlü Final heyecanı, İstanbul'da yaşanacak. 2024-2025 sezonu şampiyonu, 3-4 Mayıs'ta Ülker Spor ve Etkinlik Salonu'nda oynanacak maçların ardından belli olacak.
Formula 1 Dünya Şampiyonası'nda heyecan, sezonun 6. etabı Miami Grand Prix'siyle devam edecek.
NBA play-off'larında Detroit Pistons'ı 116-113 yenen New York Knicks, seriyi 4-2 önde tamamlayarak Doğu Konferansı yarı finaline çıktı.
Peru'da düzenlenen Yıldızlar ve Gençler Dünya Halter Şampiyonası'nda milli sporcular, 1 altın, 2 gümüş ve 1 bronz madalya kazandı.
Günün önerisi
"Son 50 yılın en büyük hikayesi Çin’dir. Başka bazı ülkeler de önemli başarılar gösterdiler. Güney Kore mesela… Ama hiç birisinin hikayesi Çin’in hikayesine yaklaşamaz."
İbrahim Ekinci yazdı:
Çin nasıl yaptı, hikayenin sırrı ne, dünyayı nasıl bir gelecek bekliyor?