Kısa Dalga Bülten – Daily, 10 Mayıs 2025
Kısa Dalga’dan herkese merhaba…
27 Şubat itibariyle gözlerin çevrildiği PKK'dan 70 gündür beklenen açıklama geldi; örgüt kongresini topladığını duyurdu. Fesih kararıysa henüz açıklanmadı.
İlk yorumu yapan İmralı Heyeti üyesi Pervin Buldan, 3 Mayıs'ta hayatını kaybeden bir diğer heyet üyesi Sırrı Süreyya Önder'i anarak, "Asıl şimdi barışın mihenk taşları döşenecek. Sırrı Başkanımın görmesini çok arzu ederdim" dedi.
Detaylara geçelim...
Fil Hafızası
9 Mayıs 1984
Edebiyatın usta kalemlerinden yazar Yaşar Kemal’e, Fransa'nın en yüksek dereceli sivil nişanı olan "Legion d'Honneur" verildi. Kemal, ödül töreninde yaptığı konuşmada, “Özgürlük, eşitlik ve kardeşlik tüm insanlığın ortak özlemidir. Birçok sanatçı gibi ben de dünyayı güzellik kurtaracak diyorum. Ama bakıyorum yanım yörem cehennem. Umut insanoğlunun en büyük değerlerinden biri… Ben de hep umudun türküsünü söylemeye çalıştım. Bugün de umuduma sıkı sıkıya sarılıyorum. İnsanlığın yarattığı, insanı insan yapan kültürleri insanın elinden almaya hiç kimsenin gücü yetmez” diye konuştu.
Neler oldu?
Abdullah Öcalan'ın 27 Şubat'taki çağrısının ardından PKK, kongresini topladığını açıkladı. Örgütten yapılan yazılı açıklamada kongre sonuçları, alınan kararlara ilişkin geniş ve ayrıntılı bilgi ve belgelerin yakın zamanda kamuoyu ile paylaşılacağı aktarıldı. Kısa Dalga yazarı Ayşe Yıldırım’ın aktardığına göre, Öcalan’ın kaldığı yer değiştirildi, daha geniş bir mekana alındı. Ayrıca Öcalan için 11 kişilik bir sekretarya oluşturuldu. Mevcut durumda ise silahların teslim edilmesi formülleri tartışılıyor. DEM Parti de yeni döneme uygun yapılanma için olağanüstü kongreye gidebilir. Ayrıca PKK’nın, fesih ve silah bırakma kararının rahatsızlığını bildiren bazı silahlı kadrolardan tepki görmemesi için “yeniden yapılanma” ve “dönüşüm” ifadeleri gündeme gelebilir.
DEM Parti Sözcüsü Ayşegül Doğan, yaşamını yitiren Sırrı Süreyya Önder ve Pervin Buldan'a yönelik suikast girişimi iddialarına ilişkin konuştu. Önder'in aracında 2 Nisan'da tespit edilen düzeneğin makam aracında olduğunu, girişimin kamuoyuyla paylaşılmamasını Önder'in istediğini aktardı. Buldan'ın ise İtalya'da trafik kazası geçirdiğini doğruladı ancak bunun bir suikast girişimi olarak değerlendirilemeyeceğini söyledi.
PKK'nın kongre açıklamasının ardından DEM Parti Milletvekili ve İmralı Heyeti üyesi Pervin Buldan, örgütün açıklamasının ardından ilk yorumunda "Asıl şimdi barışın mihenk taşları döşenecek. Hepimize hayırlı olsun. Sırrı Başkanımın görmesini çok arzu ederdim" dedi. DEM Parti Merkez Yürütme Kurulu da "Tarihi bir eşik: Barışın ve kardeşliği yeni şafağı" başlıklı bir açıklama yayımladı. TBMM'ye ve demokratik siyaset kurumlarına sorumluluk çağrısı yapan parti, "Bu bir son değil yeni bir başlangıçtır. Bu tarihi anda, Türkiye’nin demokratik geleceğini kurma fırsatını başarıya ulaştırmak için yürütme erkinin de tarihi sorumluluğunu yerine getirmesi barışın güvencesi olacaktır" ifadelerini kullandı.
Yeni yayımlanan bilimsel bir araştırmaya göre, 1990 yılından bu yana küresel ısınmanın üçte ikisi dünyanın en zengin yüzde 10’luk kesiminin faaliyetlerinden kaynaklandı. En zengin yüzde 1'lik kesim, ortalama bir bireye kıyasla yüzyılda bir yaşanan sıcak hava dalgalarına 26 kat, Amazon'daki kuraklıklara ise 17 kat daha fazla katkı sağladı. Çin ve ABD'deki en zengin yüzde 10'un neden olduğu emisyonlar, sıcaklık aşırılıklarını 2 ila 3 kat artırdı.
Pakistan ve Hindistan arasında çatışmalar aralıklı olarak sürerken Hindistan Dışişleri Bakanı Subrahmanyam Jaishankar'dan Pakistan'ın askeri eylemlerine "çok sert" yanıt verileceği şeklinde açıklama geldi.
Gündem
CHP'nin cumhurbaşkanı adayı Ekrem İmamoğlu'nun X hesabına getirilen erişim engelinin ardından 'ana hesap' olarak kullanmaya devam ettiği İngilizce hesabına da erişim engeli geldi.
CHP lideri Özgür Özel, uğradığı saldırının ardından Cumhurbaşkanı Erdoğan'a teşekkür ettiği için kendisini "Özgür Özel geri vites mi yapıyor?" sözleriyle eleştiren Yılmaz Özdil'e yanıt verdi. Özel, "O her şeyi çok bilen, çok kahraman abi 'Özgür Özel geri vites mi yapıyor?' diyor. O geri vitesi yedirirler adama" diye konuştu.
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, muhalefeti hedef alarak; "Bunun adı ekonomik tetikçiliktir, jurnalciliktir, ispiyonculuktur. Düzelme umudu da giderek azalmıştır. Hiç kimse muhalefet ediyorum bahanesiyle kendi ülkesini yabancılara şikayet edemez, ekonomisini batırmaya çalışmaz" ifadelerini kullandı.
İBB’ye yönelik 'yolsuzluk’ soruşturması kapsamında İBB Başkanı Ekrem İmamoğlu’nun Rumelihisarı’ndaki resmi konutundaki güvenlik kameralarının bağlı olduğu harddiskleri söktüğü, ardından İBB’nin deposuna götürdüğü iddia edilen teknik personel Davut Bildik tutuklandı.
Özgür Özel, Büyükçekmece Belediyesi'ne yönelik başlatılan 'yolsuzluk' soruşturmasına ve CHP İstanbul İl başkanı Özgür Çelik hakkında istenen hapis cezasına tepki gösterdi. "Yeniden bir şey olmuş gibi bir şüphe yaratıyorlar" dedi.
Google, TBMM'de medya kuruluşları üzerinde ağır etkiler bırakan algoritma değişikliği üzerine sunum yaptı. Muhalefet vekilleri, Google yönetimini algoritma değişikliklerinin tıklamalarda ve gelirlerde düşüşe neden olduğunu belirterek “Türkiye’de bağımsız gazeteciliği yok ediyorsunuz” sözleriyle eleştirdi.
Meclis Başkanvekili Gülizar Biçer Karaca, Anayasa Mahkemesi'nin TİP Hatay Hatay Milletvekili Can Atalay kararını Genel Kurul’da okutmasının ardından Meclis Başkanı Numan Kurtulmuş ile mektuplaştıklarını açıkladı. Karaca, “Mektupta mealen şöyle söylüyor Sayın Kurtulmuş, ‘Ülkeyi yöneten tek adam Sayın Cumhurbaşkanı'dır. Meclis’i yöneten tek adam da benim.' Bunu ima etmiş" dedi.
Halil Falyalı cinayetiyle bağlantılı davada, Falyalı’nın “finans müdürü” olduğu iddia edilen ve 1 Mayıs’ta Hollanda’da öldürülen Cemil Önal’a ilişkin kritik bir belge yargı dosyasına sızdırıldı. Mahkemenin gerekçeli kararında, beraat eden sanık Mehmet Faysal Söylemez’in telefonunda yalnızca emniyet personelinin erişebildiği POLNET sisteminden alınmış Önal’a ait uçuş kaydının ekran görüntüsü bulundu.
Yeniden Refah Partisi Genel Başkanı Fatih Erbakan, Cumhur İttifakı içerisinde tekrar yer almayacaklarını belirterek "Kesin olarak söyleyebileceğimiz bir şey tabi Cumhur İttifakı ile bir araya gelinmeyeceğidir" dedi.
Organize suç örgütü lideri Sedat Peker'in MHP Genel Başkanı Devlet Bahçeli'yle iki kez telefon görüşmesi yaptığı ve Türkiye'ye döneceği iddia edildi.
Bolu Cumhuriyet Başsavcılığı, Kartalkaya’da 78 kişinin hayatını kaybettiği otel yangınıyla ilgili bürokrat ve personelleri hakkında soruşturma izni vermeyen Turizm Bakanlığı kararını Danıştay’a taşıdı. Başsavcılık, bakanlığın ret kararının iptalini istedi.
CHP'nin açıkladığı boykot listesinde yer alan Espressolab, sosyal medyadan boykot çağrısı yapanlara karşı tazminat davaları açmaya başladı.
Giresun'daki bir lisede hizmetli olarak çalışan 55 yaşındaki Abdullah Turan, kantin çalışanları Rana Çavuşoğlu ve Gonca Çavuşoğlu'nu silahla vurarak öldürdü. Kısa süre önce cezaevinden tahliye edilip okulda eski hükümlü kadrosundan çalışan saldırganın yakalandığı bildirildi.
Ekonomi
Sanayi üretimi, mart ayında aylık yüzde 3,4, yıllık yüzde 2,5 arttı. Büyümenin öncü göstergesi olan sanayi üretimi, ocak ayındaki aylık azalış, yıllık artış sonrasında, şubat ayında yüzde 1,6, yıllık bazda ise yüzde 1,9 azalmıştı.
EPDK verilerine göre toplam elektrik tüketimi içinde sanayinin payı ilk iki ayda bir önceki yıla göre 1,84 puan gerileyerek 40,78’e geriledi. EPİAŞ verilerine göre ise ocakta sanayi elektriği tüketiminde yüzde 19,85 oranında düşüş gözlendi.
Kültür ve Turizm Bakanlığı tarafından açıklanan verilere göre, geçen yıl mart ayında yüzde 32,32 olan otellerde doluluk oranı, bu yıl aynı ayda yüzde 26,79 seviyesine geriledi. Bu pandemiden beri en düşük seviye olarak kayıtlara geçti.
Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Alparslan Bayraktar, elektriğe verilen devlet desteğinin kesildiğini, doğal gazda devlet desteğinin de azaltılacağını açıkladı.
Ulaştırma ve Altyapı Bakanı Abdulkadir Uraloğlu'nun Karayolları Genel Müdürü görev yaptığı dönemlerde Sarıosmanoğlu İnşaat, Solmaz Taahhüt, SNH İnşaat ve Ege Asfalt olmak üzere sadece 4 firmaya davet usulü 28 milyarlık ihale verildiği ortaya çıktı.
Bitcoin fiyatı 104 bin 324 dolar ile ocak sonundan bu yana görülen en yüksek seviyesine çıktı.
Müstakil Sanayici ve İşadamları Derneği (MÜSİAD) Genel Başkanlığına, OPTİMAL Şirketler Grubu Yönetim Kurulu Başkanı Burhan Özdemir seçildi.
Kira sözleşmesinin e-Devlet üzerinden hazırlanmasına ilişkin hizmetin bugün itibarıyla emlakçıların da kullanımına açıldı. Gayrimenkul sahipleri, emlak danışmanına Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğünün sisteminden yetki verebilecek. Emlak danışmanı bu yetkiyle kontratı kiracı adayına elektronik ortamda ulaştırabilecek.
Taksiyle yolcu taşımacılığı yapan mükelleflerin, yıl sonuna kadar birbiriyle bağlantılı çalışan taksimetre ve yeni nesil ödeme kaydedici cihaz kullanması zorunlu olacak.
ABD Başkanı Donald Trump, Çin'in gümrük vergisinin mevcut yüzde 145'lik ticareti durdurma seviyesinden yakında düşürülebileceğini belirterek "Çin'e yüzde 80 gümrük vergisi doğru görünüyor" dedi.
Çin'in ihracatı nisanda yüzde 8,1 artarak 315,6 milyar dolara ulaştı, ithalatı ise yüzde 0,2 azalarak 219,5 milyar dolar oldu. Ülkenin ABD'ye ihracatı yüzde 21 düştü, Güneydoğu Asya Uluslar Birliği ülkelerine ise yüzde 20,8, Avrupa Birliği ülkelerine yüzde 8,2 arttı.
Dünya
Almanya Başbakanı Friedrich Merz, Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın daveti üzerine yakın gelecekte Türkiye'ye geleceğini açıkladı. Merz, "Türkiye bizim için son derece değerli ve önemli bir NATO ortağı. Bunu sürdüreceğim" dedi.
İsrail ordusunun Gazze Şeridi'nde sürdürdüğü saldırılara katılan yedek askerlerin yaklaşık yüzde 12'sinin "şiddetli travma sonrası stres bozukluğu semptomları gösterdiği için görevine dönemeyecek durumda olduğu" belirtildi.
İsrail ordusunun Gazze Şeridi'ne saldırılarını başlattığı 7 Ekim 2023'ten bu yana işgal altındaki Batı Şeria'daki baskınlarında 1000'den fazla Filistinlinin hayatını kaybettiği bildirildi.
İran Devrim Muhafızları Ordusu Genel Komutanı Tümgeneral Hüseyin Selami, İsrail'in ABD'yi bölgede savaşa sürüklemek istediğini söyledi. "Amerikalılar kendi kişisel çıkarları uğruna ABD'yi feda etmek isteyen suçlu İsrail Başbakanı'na (Binyamin Netanyahu) aldanmamalıdır" ifadelerini kullandı.
Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenskiy, Rusya'ya karşı mahkeme kurulması çağrısında bulunarak, "Rusya, tıpkı Naziler gibi, saldırganlığının hesabını vermeli" dedi.
Birleşmiş Milletler Dünya Gıda Programının Kıdemli Araştırma, Değerlendirme ve İzleme konularındaki Afrika bölgesi danışmanı Ollo Sib, Afrika'daki 36 milyondan fazla kişinin temel gıda ihtiyaçlarını karşılamakta zorlandığını duyurdu.
Katoliklerin ruhani lideri ve Vatikan Devlet Başkanı Papa 14. Leo için resmî göreve başlama ayininin 18 Mayıs'ta yapılacağı bildirildi.
Pentagon, kendisini açıkça trans olarak tanımlayan 1000 kadar ordu mensubunu ordudan çıkarak ve henüz cinsiyet kimliği ile ilgili bir beyanda bulunmamış kişilere de ordudan çıkarılmaları için 30 gün süre verecek.
Japonya hükümeti, 2024'te yabancı uyruklulara verdiği vize sayısını önceki yıla kıyasla yüzde 73 artırdı.
Kültür - Sanat - Yaşam
Yeşilçam'ın usta sanatçılarından Kadir İnanır, başrolünü üstlendiği birçok filmin, Hülya Koçyiğit ve Selim Soydan'ın sahibi olduğu Gülşah Film tarafından televizyon kanalları, sosyal medya ve dijital platformlar aracılığıyla izinsiz olarak yayınlandığı iddiasıyla şirkete karşı tazminat davası açtı.
Sosyal medya paylaşımları ve Youtube yayınındaki sözleri nedeniyle yaklaşık bir buçuk ay tutuklu kaldıktan sonra serbest bırakılan Flu TV kurucusu İlker Canikligil, Flu TV'de artık iç politika konuşmama kararı aldıklarını duyurdu.
Yaklaşık 50 yıl sonra ilk kez Ay’dan Dünya’ya getirilen toprak örnekleri, Çin tarafından İngiltere’ye ödünç verildi. Bilim insanları tozun içindeki maddeleri analiz ederek Ay’ın nasıl oluştuğunu ve Dünya’nın erken dönemlerine dair ipuçlarını araştırmayı planlıyor.
Bu hafta 5'i yerli 11 film vizyona giriyor. Aralarında sinema tarihinin klasiklerinden 'The Godfather’ filmi de yer alıyor.
Spor
Bursa Otomobil Sporları Spor Kulübü tarafından düzenlenen ve Petrol Ofisi Maxima 2025 Türkiye Ralli Şampiyonası'nın üçüncü ayağı olan Atış Yapı Yeşil Bursa Rallisi, 23-25 Mayıs'ta gerçekleştirilecek.
A Milli Futbol Takımı'nın 2026 FIFA Dünya Kupası Avrupa Elemelerinde 7 Eylül'de İspanya ile yapacağı maç, Konya'da oynanacak.
Avrupa futbolunun kulüp düzeyindeki iki ve üç numaralı turnuvalarında finalistler belirlendi. UEFA Avrupa Ligi ve UEFA Konferans Ligi organizasyonlarında final oynayacak 4 takımdan 3'ü Manchester United, Tottenham ve Chelsea olmak üzere İngilizler oldu.
NBA Batı Konferansı yarı finalinde Golden State Warriors'ı 117-93 yenen Minnesota Timberwolves, seride durumu 1-1 yaptı.
Günün önerisi
PKK lideri Abdullah Öcalan'ın 27 Şubat'taki çağrısının ardından PKK kongresini düzenlediğini duyurdu. Peki süreçte bundan sonra neler yaşanacak? Öcalan'ın cezaevi koşullarındaki radikal değişim ne?
Ayşe Yıldırım ve Kemal Göktaş anlatıyor...