13 ŞUBAT 2023 - KISA DALGA BÜLTEN
Gündemin öne çıkan gelişmelerinden derleyerek hazırladığımız Kısa Dalga Bülten Başlıyor
PODCASTİ DİNLEMEK İÇİN PLAY’E TIKLAYINIZ
Maraş merkezli 7.7 ve 7.6 büyüklüğündeki depremde can kaybı 24 bini yaralı sayısı ise 40 bini aştı… Büyük depremlerden onlarca saat sonrasında bile hala enkazlardan insanlar canlı olarak çıkarılıyor. 13 binden fazla kişinin kurtarıldığı belirtiliyor.
*Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanı Murat Kurum binalardaki son durumu şöyle açıkladı.
"10 ilde 171 bin 882 bina incelendi. 24 bin 921 binada 120 bin 940 bağımsız bölümün acil yıkılacak ve ağır hasarlı olduğu saptandı.
122 bin 279 yapıda bulunan 729 bin 435 bağımsız bölümünde az hasarlı ve hasarsız olduğu tespit edildi.
Bakan Kurum’un verdiği bilgilere göre vatandaşlar evlerinin durumunu e-Devlet sisteminden ve "hasartespit.csb.gov.tr" adresinde öğrenebilir.
Bakan Kurum, hasarlı binalara katiyen girilmemesi gerektiğini söylerlerken “Az hasarlı ve hasarsız olan vatandaşlarımız evlerine girebilir” dedi.
*Tarım ve Orman Bakanı Vahit Kirişci, deprem sonrası barajların patladığı yönünde yanlış bilgi yayıldığını, Türkiye genelinde hiçbir barajda problem olmadığını, hafif çatlaklar meydana geldiğini bunun için de önlemlerin alındığını söyledi.
Havalimanında yakalanan müteahhit: Vicdanım rahat, 44 bina yaptım, 4'ü yıkıldı
Türkiye’yi sarsan depremde yıkılan binaları yapan müteahhitler ve idari sorumlularla ilgili soruşturmadan sürerken Adalet Bakanı Bekir Bozdağ, 134 şüpheli olduğunu, 7 kişinin gözaltına alındığını, 7 şüpheliye yurt dışı çıkış yasağı konulduğunu açıkladı. Bu arada tutuklama haberleri de gelmeye başladı.
Gaziantep'te depremde yıkılan Ayşe Mehmet Polat Sitesi'nin müteahhidi ve fenni mümessili Mehmet Ertan Akay tutuklandı.
Vicdanı rahatmış…
Adıyaman'da depremde yıkılan çok sayıda binanın müteahhidi olduğu belirlenen Yavuz Karakuş, eşi Sevilay Karakuş ile Gürcistan'a kaçmaya çalışırken İstanbul Havalimanı'nda yakalandı. Sağlık kontrolüne götürülürken gazetecilerin "Vicdanınız rahat mı?" sorusuna, Yavuz Karakuş, "Vicdanım rahat. 44 bina yaptım. 4'ü yıkıldı. Her şeyi usulüne uygun yaptım" dedi.
Müteahhidin savunması
Hatay’da tamamen yerle bir olan ve 'Cenetten bir kare' sloganıyla satışa sunulan Rönesans Rezidans'ın müteahhidi Mehmet Yaşar Coşkun yurtdışına kaçmak isterken İstanbul Havalimanı'nda yakalanmış ve tutuklanmıştı.
Coşkun, savcılık ifadesinde binanın ruhsatlı olduğunu, etüdünün yapıldığını belirterek ve neden yıkıldığını bilmediğini öne sürdü.
Adıyaman'da yerle bir olan İsias Otel için suç duyurusu
Adıyaman'da depremde yıkılan İsias Otel'de 43 kişilik turist rehberi kafilesinden 28 kişi hayatını kaybederken, 35 kişilik Kuzey Kıbrıslı ortaokul voleybol takımı kafilesinden kurtulan olmamıştı. Türkiye Barolar Birliği’nin yanı sıra KKTC Barolar Birliği Başkanı Avukat Haşan Esendağlı, depremde yıkılan Adıyaman’daki İsias Otel ile suç duyurusunda bulunduğu açıkladı
ÜNİVERSİTELER KAPANDI
Yüksek Öğretim Kurulu (YÖK) 9 Şubat’ta depremlerden dolayı üniversitelerin bahar döneminin ikinci bir duyuruya kadar ertelendiğini duyurmuştu. Deprem bölgesi dışında okuyanlar okullarla birlikte üniversitelerin de 20 Şubat’ta açılmasını bekliyordu.
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, cumartesi günü yaptığı açıklamasında, tüm üniversitelerde online eğitime geçildiğini, KYK yurtlarında depremzedelerin kalacağını söyledi. Açıklamanın ardından yurtlarda kalan öğrenciler eşyalarını alarak yurtları terk etti.
Ancak iktidarın bu kararına tepkiler geldi.
CHP Genel Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu, depremlerden etkilenen Hatay'da incelemelerde bulundu. Kılıçdaroğlu üniversitelerin kapanmasına tepki göstererek şunları söyledi: “Üniversitelerden, öğrencilerden ne istiyorsunuz? O yurtlar depremzede aileler için çok uygun değildir. 5 yıldızlı otellere bak. Sen devlet yönetiyorsa o otellere koy, bütün masraflarını karşıla kardeşim. Devlet yönetmeyi bilmiyorlar. Eğitimin ne kadar önemli olduğunu, eğitimsiz bir toplumun nerelere sürüklendiğini bunlar bilmiyor.”
İyi Parti lideri Meral Akşener de pandemide zaten iki yılın uzaktan eğitimle geçtiğini hatırlatarak “Okul aynı zamanda öğrenim alanı değildir. Gençlerin başka bir biçimde eğitim alıp davranış kazanmasını sağlar. Yetkililere uyarılarda bulunmak istiyorum. Lütfen bu işten vazgeçin" dedi. Akşener yurtların barınma merkezi olarak kullanılmasına itiraz edip şöyle devam etti:
“Üniversitelerin kapatılması oraya ailelerin yani depremzedelerin KYK yurtlarına yerleştirilmesi çok yanlıştır. Diyelim 6 kişilik odaya 6 kişilik bir aile götürün. Aile mahremiyeti ortadan kalkar. Ailenin kendi içindeki birlikteliği ortadan kalkar. Asla bu yapılmamalıdır…”
Eski HDP Eş Genel Başkanı Selahattin Demirtaş da şunları söyledi: “Üniversiteleri kapatarak sadece yeni mağdurlar yaratmış olacaksın!
Yurtları boşaltacağına Saray'ı boşalt”
Prof. Dr. Selçuk Şirin de Twitter’da Üniversiteleri kapatmayın çağrısı yaparak şunları söyledi:
“Bu sene mezun olacak gençler sadece 1.5 yıl kampüse gitmiş olacak! Bu bir kuşağı kaybetmek demek. Yapmayın! Depremden etkilenen bölgelerdeki üniversitelerede kademeli öğretime geçiş, geçici kampüs ve başka bölgelere yatay geçiş olmalı.”
Dünyaca ünlü piyanist Fazıl Say, depremden sonra üniversitelerin uzaktan eğitime geçmesini eleştirerek Cumhurbaşkanlığı Külliyesi'nde 10 bin depremzedenin barınabileceğini söyledi.
İnşaat İşçileri Sendikası ise büyük inşaat şirketlerine şöyle seslendi: Karın bir kısmından vazgeçin, 2 milyona yakın boş konutu depremzedelere açın…
Deprem bölgesinde okullar 1 Mart’a kadar kapalı
Milli Eğitim Bakanı Mahmut Özer, 71 kentte 20 Şubat tarihi itibarıyla 71 il eğitim-öğretimin başlayacağını belirtirken deprem bölgesindeki okulların 1 Mart'a kadar kapalı olacağını açıkladı. Bakan Özer.. Covid dönemini hatırlatarak eksiklikleri tamamladıktan sonra süreci tekrar değerlendireceklerini belirtti. Özer, “Okul temelli karar alacağız” dedi. Özer ayrıca depremlerde 24 okulun yıkıldığını, 83 binanın da hasarlı olduğunu kaydetti.
Hırsızlık olayları
6 Şubat Kahramanmaraş depremlerinden sonra depremin etkilendiği illerde çok sayıda yağma olayının yaşandığı belirtiliyordu. Emniyet'in verdiği bilgiye göre ise 6 günde 25 yağma olayı yaşandı. Adalet Bakanı Bozdağ, yağma ve hırsızlık olaylarına ilişkin, "75 olayda 64 şüpheli hakkında işlem yapıldığını, 57 kişinin tutuklandığını ,ve 7 şüpheli hakkında adli kontrole hükmedildiğini açıkladı.
Deprem bölgesindeki 10 ilde Olağanüstü Hal (OHAL) kapsamında ilk Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi yargı alanında alınacak tedbirlere ilişkin çıkarıldı. Buna göre deprem bölgesinde hırsızlık ve yağma suçlarında gözaltı süresi 7 güne kadar uzatılabilecek.
Yurtdışı yardımları…
Deprem bölgelerine yurtdışından da yardım gelmeye devam ediyor.
*Yunanistan Dışişleri Bakanı Nikos Dendias, dün Adana’ya geldi. Dendias’ı Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu karşıladı. İki bakan birlikte açıklama yaptı. Çavuşoğlu, depremlerin ardından Türkiye'yi ilk arayan ve yardım teklifinde bulunan ülkelerden birinin Yunanistan olduğunu belirterek, Canlı olarak çıkarılan her kişiden sonra sadece buradaki Yunanistan ekibinin değil, tüm Yunan halkının da ne kadar mutlu olduğunu gördük, izledik. İyi komşuluk böyle günlerde belli olur" dedi.
1999'da yaklaşık bir ay arayla hem Türkiye'de hem Yunanistan'da deprem yaşandığını hatırlatan Çavuşoğlu, önce Yunanistan'ın Türkiye'nin yardımına koştuğunu daha sonra da Türkiye'nin Yunanistan'a yardım ettiğini anımsattı. Çavuşoğlu, şöyle deva etti: ”Umarım görüş ayrılıklarımızı da diyalog yoluyla samimi bir şekilde ele alıp çözmek için çaba sarf ederiz.”
Dendias ise Yunanistan hükümetinin, Türkiye hükümetine ve halkına bu zor günleri aşması için verdiği desteğin burada bitmeyeceğini söyledi.
* Almanya, ülkede yakını bulunan depremzedelere üç aylık vize vereceğini açıkladı, İngiltere’de de vize için imza kampanyası başlatıldı. İki gün önce başlayan kampanyaya on binlerce kişi imza verdi. İmza sayısının 100 bine ulaşması durumunda bu kampanyanın Parlamento’da ele alınması mümkün oluyor.
Fransa'nın Türkiye Büyükelçiliği, Fransa Sivil Savunma ve Güvelik'e ait sahra hastanesinin Adıyaman'a doğru yola çıktığını duyurdu.
Uzmanlar ve istanbul
Maraş depreminin ardından uzmanlardan peş peşe Marmara depremi uyarısı gelmişti. B İstanbul'da yapıların durumu hiç de iç açıcı değil. İstanbul Büyükşehir Belediyesinden bina güvenliğiyle ilgili tarama işlemi talep edenler, ‘binatespiti.ibb.istanbul’ sitesine başvurabiliyor.
Bu işlemin ardından belediye ekipleri binayı inceleyerek 10 gün içinde ücretsiz olarak sonuçları bildiriyor. Yoğunluk nedeniyle sürenin uzaması bekleniyor.
İBB Deprem Risk Yönetimi ve Kentsel İyileştirme Dairesi Başkanı Özlem Tut, bugüne kadar 100 bini aşkın binayı ziyaret ettiklerini, bunların 30 bininin incelenmesine izin verildiğini ifade etti.
Tut, bu işlemin sadece bilgilendirme amaçlı olduğunu belirterek ”Binanız riskli yapı ilan edilmeyecek. Ancak yüksek riskli yapı çıkması halinde güçlendirme süreçleri için başvuru yapılabilir” dedi.
KISA DALGA'DAN..
Gazeteci İbrahim Ekinci, Marjinal Fayda’da depremin ekonomik boyutunu ve deprem verilerini anlatıyor.