KISA DALGA BÜLTEN
3 Temmuz 2023
Gündemin öne çıkan gelişmelerinden derleyerek hazırladığımız Kısa Dalga Bülten’e başlıyoruz
PODCASTİMİZİ DİNLEMEK İÇİN PLAY’E TIKLAYINIZ
GÜNDEM
Sivas’ta aydınların katledildiği 2 Temmuz 1993'ten bu yana 30 yıl geçti ve bu süre içinde adalet gelmedi.
Madımak Oteli’nde katledilen aydınlar dün anıldı. Sivas’ta; Pir Sultan Abdal Kültür Derneği Sivas Şubesi’nin önünden, Madımak Oteli’nin bulunduğu Bilim ve Kültür Merkezi’ne kadar; “Şeriata karşı laiklik, zulme karşı adalet" sloganlı yürüyüş yapıldı.
Oğlu Murat Gündüz’ü katliamda kaybeden Mehmet Gündüz , “Biz buradan, ölünceye kadar gitmeyeceğiz. Madımak, ‘Utanç Müzesi’ olana kadar mücadelemiz devam edecek. Birlik beraberlik olmazsa bu karanlık bizi yutacak” dedi.
CHP Diyarbakır Milletvekili Sezgin Tanrıkulu, 2 Temmuz’un “Sevgi ve Hoşgörü Günü” olarak anılması, Madımak Oteli’nin kamulaştırılarak müzeye çevrilmesi ve aynı yerde sanatsal bir anıt yapılması için kanun teklifi verdi.
TBMM, yarın yasama mesaisine başlayacak. Genel Kurul'da bu hafta değişik alanlarda protokolleri içeren 24 ayrı uluslararası sözleşme ele alınacak. En düşük memur maaşının 22 bin TL olarak belirlenmesi ve emekli aylıklarına yapılması öngörülen zamlarla ilgili yasal düzenlemenin bu hafta içinde Meclis Başkanlığı'na sunulması bekleniyor.
Siyaset gündeminde 2024’te yapılacak yerel seçimler var. Cumhurbaşkanı Erdoğan, yerel seçimlerin, “1994 gibi milat olacağını” söylemişti. Muhalefet ittifak yapıp yapmama konusunu tartışırken 6’lı masadaki DEVA, Gelecek ve Saadet Partisi’nden (SP) “işbirliği” çıkışı geldi.
Üç partinin kurmayları yerel seçimlerde 14 ve 28 Mayıs genel seçimlerinde olduğu gibi “bir ittifakın oluşmayabileceğini” belirtirken büyükşehirler, iller, ilçeler ve beldeler özelinde muhalefet cephesinin “işbirliği ve dirsek teması modelinin devreye girebileceğini” söyledi.
HDP Eş Genel Başkanı Pervin Buldan ise hafta sonu yaptığı açıklamada yerel seçimlerde büyükşehirler dahil bütün illerde aday çıkaracaklarını belirtti.
Dokuz günlük bayram tatili sona ererken Sağlık Bakanı Fahrettin Koca,tatilin ilk gününden itibaren 17 bin 774 kaza meydana geldiğini duyurdu.
Liselere Geçiş Sistemi (LGS) kapsamındaki merkezi sınavın sonuçları 23 Haziran tarihinde açıklanmıştı. Tercih dönemi ise bugün başlayacak ve 19 Temmuz Çarşamba günü ise sona erecek
Merkezi sınav puanıyla yerleşecek olan adaylar, sınavla öğrenci alan okullar listesinden 10 okula kadar tercih yapabilecek.
Sosyal medya platformu Twitter, geçici olarak içerik görüntüleme limiti getirdi. Twitter'da ücretli üye ya da onaylanmış üye olmayan kişiler 24 saat içinde 600 tweete erişebilecek ve 300 paylaşım yapabilecek. Twitter, geçen yıl da ücretli doğrulama hizmetini başlatmıştı.
EKONOMİ
İstanbul'da haziranda önceki aya göre perakende fiyatlar yüzde 3,46, toptan fiyatlar ise 4,32 arttı. Yıllık bazda ise, değişim oranı perakendede yüzde 55,19, toptan fiyatlarda ise yüzde 64,27 olarak gerçekleşti.
İTO'nun İstanbul Ücretliler Geçinme İndeksi'nde yer alan 242 ürünün 121'inin perakende fiyatı artarken, 23 ürünün fiyatı düştü, 98 ürünün fiyatı ise değişmedi.
Kıvırcık salata yüzde 62,56 ile fiyatı en fazla artan ürün oldu.
Kuru soğan fiyatı yüzde 20,82 gerileme göstererek fiyatı en fazla azalan ürün oldu.
Kamu alacaklarının yeninden yapılandırma sürecinde sona gelindi. Yapılandırma süreçi bugün doluyor. Kanun gereğince sürenin uzatılması imkanı bulunmuyor.
Asgari ücret zammının ardından aidat fiyatları da artıyor. Bazı site yöneticilerinin aidatları yüzde 70'e kadar arttırdığı ortaya çıkmıştı. . Bazı lüks sitelerde kira ile aidatlar neredeyse eşit hale geldi.
Sabah gazetesinden Metin Can’ın haberine göre site aidatlarına yüzde 30 sınırı getirilecek. ürkiye Kentsel Tesis Yönetim Derneği Genel Başkanı Suat Sandalcı, "Bakanlık ile birlikte sitelerde tavan sınır uygulaması üzerine çalışıyoruz. Artık kiralarda olduğu gibi site aidatlarında tavan sınırlaması olacak" dedi.
Boru Hatları ile Petrol Taşıma AŞ (BOTAŞ), temmuz itibarıyla elektrik üretim amaçlı gazın satış fiyatında, sanayi kuruluşlarında ve mesken abonelerinin tarifesinde değişiklik yapılmadığını bildirdi.
Türkiye’de satışta olan ürünlerine geçen ay üç hafta içinde üç kere zam yapan Apple’dan yeni bir zam daha geldi.
Apple Türkiye, dolar kurundaki artış nedeniyle bir zam daha yaptı. En pahalı iPhone modeli 76 bin 499 TL'den 85 bin 999 TL'ye yükseldi.
DIŞ POLİTİKA VE DÜNYA
Fransa'da 17 yaşındaki bir gencin polis kurşunuyla ölmesiyle başlayan protestolar 5. Günde de devam etti. Yüzlerce kişi gözaltına alındı.
Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron, ülkedeki protesto dalgası nedeniyle Almanya ziyaretini ertelemek zorunda kaldı.
İçişleri Bakan olaylarla ilgili toplam 45 bin polis ve jandarmanın görev yaptığını belirtti.
Paris, Marsilya ve Lyon'da çatışmaların ve yağma olaylarının yaşandığı belirtildi.
Polis yetkilileri Cuma gecesi ülke çapında bin 350 aracın, 266 binanın ateşe verildiğini ve 2 bin 560 noktada ateş yakıldığını açıklamıştı.
Fransa'da yaşanan olayların ardından sığınmacıların Türkiye'de de benzer çatışmalara yol açabileceği" iddialarına ise hem hükümetten sert tepki geldi hem de bu tür sosyal medya paylaşımlarına soruşturma açıldı.
AKP Sözcüsü Ömer Çelik, "Türkiye Cumhuriyeti'nin h insani yaklaşımı ile başka ülkelerin sömürgecilik politikalarını yan yana getirmek bir provokasyon." ifadelerini kullandı.
Beyaz Saray’dan yapılan açıklamada ABD Başkanı Joe Biden'ın önümüzdeki hafta İsveç Başbakanı Ulf Kristersson'u ağırlayacağı belirtildi.
Görüşme, Türkiye ve İsveç arasında 6 Temmuz'da Brüksel'de yapılacak üst düzey toplantının hemen öncesinde, 5 Temmuz’da gerçekleşecek.
6 Temmuz'da Brüksel'de NATO karargahında yapılacak toplantıya ise Türkiye, İsveç ve Finlandiya'nın dışişleri bakanlarının yanı sıra istihbarat başkanları ve ulusal güvenlik danışmanları katılacak.
İsveç, Rusya'nın Ukrayna'yı işgalinden üç ay sonra, Mayıs 2022'de NATO'ya katılma talebinde bulunmuştu.
Fihlandiya’nın talebi NATO üyesi ülkelerin parlamentolarında onaylanmıştı.
Batılı yetkililer, 11-12 Temmuz'da Litvanya'da yapılacak NATO Zirvesi’nde İsveç’i kabul etmeyi umuyorlardı.
Ancak Pazartesi günü Stockholm'de bir caminin önündeki Kuran yakma eylemine Türkiye sert tepki gösterdi.
Bu da İsveç’in ittifaka hızlı bir şekilde katılma şansını daha da gölgeledi.
Kuzey Afrika kıyılarından çıkıp İspanya’nın Kanarya Adaları’na doğru giden sığınmacıları taşıyan bir bot battı. Bottaki 51 kişinin öldüğü, kurtarılan dört kişinin hastaneye kaldırıldığı açıklandı.
Kanarya Adaları’nın 80 mil kadar açığında 22 Haziran’da da göçmenlerin taşıyan tekne batmış, 39 sığınmacı hayatını kaybetmişti.
Almanya'da 2022 yılında 522 bin 821 bin kişi Katolik Kilisesi üyeliğinden çıktı. Bu şimdiye kadar kayıtlara geçen en yüksek sayı oldu.
Almanya'da kiliseler son senelerde onlarca yıla yayılan çocuk istismarı suçlarının üstünü örtmek ve sorumlu din görevlilerini uzaklaştırmamak ile suçlanıyor.
Hollanda Kralı Willem-Alexander, ülkesinin kölelik geçmişi ve atalarının sisteme müdahale etmemesi nedeniyle resmen özür diledi.
“İnsanlığa karşı işlenen bu suç için af diliyorum" diyen Willem-Alexander, “kölelik geçmişinin etkilerinin ırkçılık yoluyla hâlâ hissedildiğini" vurguladı.
Kanada'daki 300’e yakın orman yangının etkisinde kalan ABD’de, hava kirliliğinden etkilenen kentlerin başında New York geliyor. Geçtiğimiz ay kentteki hava kalitesinin tehlikeli boyutlara gelmesi sonrasında birçok açık hava etkinliği iptal edilmiş, okullar kapanmıştı.
New York’ta, ikinci kez hava kalitesi nedeniyle alarm verildi.
Yetkililer, sağlık sorunları olan kişileri, çocukları, gençleri açık havaya çıkmaktan kaçınmaya, pencerelerini kapalı tutmaya ve maske takmak gibi önlemler almaya çağırdı.
Avrupa Uzay Ajansı (ESA) tarafından geliştirilen ve evrenin büyük bir bölümünü kapladığına inanılan "karanlık maddeyi ve karanlık enerjiyi" araştıracak Öklid teleskopu SpaceX tarafından uzayın derinliklerine fırlatıldı.
Öklid'in Dünya'daki istasyona göndereceği veriler, 2 binden fazla bilim insanı tarafından analiz edilecek.
KISA DALGA’DAN…
Sedat Bozkurt ve Ayşe Yıldırım, seçimden sonra yeniden şekillenen siyaset manzarasını ve iktidarın medyaya baskı uygulamalarını konuşuyor.