KISA DALGA BÜLTEN
25 Temmuz 2023
Gündemin öne çıkan gelişmelerinden derleyerek hazırladığımız Kısa Dalga Bülten’e başlıyoruz…
PODCASTİMİZİ DİNLEMEK İÇİN PLAY’E TIKLAYINIZ
GÜNDEM
Muğla'da İkizköy sakinleri iki yıldır YK Enerji'nin maden sahasını genişletmek için Akbelen Ormanı'nda yapılmak istenen ağaç kıyımına karşı mücadele ediyor.
İkizköy’de köylülerin 2 yıldır nöbet tuttuğu alana dün sabah 05.30’da çok sayıda jandarma ekibi ve TOMA’lar sevk edildi. Kesim motorları ile Akbelen Ormanı’na girildi ve çam ağaçları kesildi.
Köylüler bu duruma isyan ederken Ankara’da çevreciler, ormanın kömür madenine tahsisinin iptali için hazırladıkları 117 bin imzalı dilekçeyi Tarım ve Orman Bakanlığı’na teslim etti.
Akbelen Ormanı'nda açılmak istenen kömür madenine karşı köylüler, 2019'dan beri mücadele ediyor. İkizköylülerin açtığı dava sürerken Akbelen Ormanı'nda Temmuz 2021'de 100'den fazla ağaç kesilmişti. Ancak ağaç kesimi protestolar üzerine durmuştu. İkizköylüler çadır kurarak nöbet tutmaya başlamıştı.
Seçimden beri suların durulmadığı CHP'de en kritik Parti Meclisi toplantısı sert tartışmalara ve eleştirilere sahne oldu. DW Türkçe’den Kıvanç El’in haberine göre Karşılıklı sert eleştirilerin yapıldığı 12 saatlik toplantıda yapılan oylamada il başkanlarının göreve dönüşüne onay çıkmadı ancak muhalifler gücünü göstermiş oldu.
Bu arada Halk Tv - CHP gerilimi de sürüyor. CHP, Halk TV ile grup toplantıları ve açıklamaların tamamının yayınlanması ve reklamları kapsayan anlaşmayı tek taraflı feshetmişti. Basın Konseyi bu anlaşmayı eleştirdi. Açıklamada, "Medya etiğinin örselenmesine izin verilmeyeceği" belirtildi.
Halk TV ise sözleşmenin ticari bir sözleşme olduğunu belirten bir açıklama yaptı. Açıklamada söz konusu anlaşmanın başka basın kuruluşlarıyla da yapıldı belirterek “bu sözleşmeleri açıklamak CHP’nin sorumluluğundadır” denildi.
Ümit Özdağ ve Kemal Kılıçdaroğlu arasında imzalandığı ortaya çıkan protokole bir tepki de altılı masanın ortaklarından Gelecek Partisi’nden geldi. Açıklamada, "Protokolün bizim açımızdan siyasi ve ahlaki değeri yoktur" denildi.
Seçimlerden önce marketlerde birçok ürüne yapıştırılan “Bu ürün size pahalı mı geldi? Erdoğan sayesinde” yazan etiketleri tasarlayan grafiker Mahir Akkoyun, Seçim Kanunu’na muhalefet suçundan yargılandığı davadan beraat etti. Akkoyun, “Beraat kararı çıktı nihayet. Sticker tasarlamak ve ‘Pahalı mı geldi, Erdoğan sayesinde’ demek suç değilmiş” dedi.
Türkiye İstatistik Kurumu, 2022 yılına ilişkin "uluslararası göç istatistikleri"ni yayımladı.
Türkiye İstatistik Kurumu'na göre, 2022 yılında 399 bin 643 yabancı Türkiye'ye göç etti. Türkiye’ye 2022 yılında gelen yabancı nüfus içinde ilk sırayı yüzde 25 ile Rusya Federasyonu vatandaşları aldı.
Türkiye'den yurt dışına göç eden kişi sayısı yüzde 62,3 artışla 466 bin 914 olarak kayıtlara geçti. Bu nüfusun yüzde 55,7'si erkekler, yüzde 44,3'ü ise kadınlardan oluştu.
Türkiye'den yurt dışına giden nüfusun 139 bin 531'inin Türk vatandaşıyken, 327 bin 383'ünün ise yabancı uyruklu olduğu belirlendi.
Türkiye’den en fazla göç edenler 25-29 yaş grubunda olduğu görüldü.
Yüzde 39,5 ile İstanbul’un en fazla göç veren il oldu.
Meteoroloji, yeni haftada İstanbul, İzmir, Muğla, Denizli, Antalya, Ankara ve birçok il için yüksek sıcaklık uyarısı yaptı. Meteoroloji’nin verdiği bilgilere göre Marmara, Ege ve Akdeniz'de çarşamba günü sıcaklık mevsim normallerinin 10 derece üzerine çıkacak ve 45 dereceleri görecek.
Sıcak hava dalgasının Perşembe günü akşam saatlerinden sonra batı ve kuzeybatı kesimlerden başlayarak etkisini kaybedeceği tahmin ediliyor.
EKONOMİ
Milyonlarca kamu emekçisi ve emeklisinin mali ve sosyal haklarını içeren, “Toplu Sözleşme” görüşmeleri 1 Ağustos’ta tarihinde başlıyor.
Memur-Sen Genel Başkanı Ali Yalçın, 2024-2025 yıllarını kapsayan dönemde yüzde 110 artış talep etti.
Diğer talepler şöyle:
Bekar ve yeni işe başlayan memur maaşının da en düşük 22 bin lira olması sözün yerine getirilmeli
8 bin 77 TL olan seyyanen zam memur emeklisine de yansıtılmalı
Ocak 2024'te en düşük emekli maaşı 29 bin 700 liraya yükseltilmeli
Memurlara 7 bin 600 lira kira yardımı yapılmalı…
KESK ise kamuda en az maaşı alan, eşi çalışmayan, 2 çocuklu, konutu olmayan, hizmetlinin maaşının yardımlarla birlikte en az 45 bin TL’ye çıkarılmasını talep etti.
Tüm Emeklilerin Sendikası emekli maaşlarına yapılan zammı Ankara’da protesto etti. Emekliler ÖTV, KDV ve MTVnin geri alınmasını, en düşük emekli maaşını 15 bin liraya çıkarılmasını istedi. Açıklamada “Zamlar geri alınana, insanca yaşayacağımız maaş alana kadar meydanlarda olacağız” denildi.
Peş peşe gelen zamlar, vergi artışları, kira krizi icra dosyalarında ve kredi kartı borçlarında artışa neden oldu.
Sözcü’deki haber göre icra dairelerine yeni gelen dosya sayısı 2023'ün ilk yedi ayında yüzde 62.7 arttı ve 8.1 milyona yükseldi. Bankaların bireysel kredi kartı alacakları seçimin ilk turundan bu yana 138 milyar lira artışla 670 milyar liradan 808 milyar liraya yükseldi.
CHP Grup Başkanvekili Gökhan Günaydın, Motorlu Taşıtlar Vergisi’nin ikinci kez alınmasını öngören yasal düzenlemenin iptali istemiyle Anayasa Mahkemesi’ne başvurdu.
Türk Telekom, internet port ücretlerine zam yaptı. 1 Haziran 2022’de tartışmalı olarak yürürlüğe giren port ücretleri yüzde 70 oranında artırıldı.
Vergi Uzmanı Ozan Bingöl, 12 yılda alkollü içkiden alınan verginin yüzde 1543 oranında arttığını söyledi. Bingöl, önümüzdeki günlerde içki ve tütün ürünlerinde bir kez daha ÖTV artışı olabileceğini belirtti.
Kredi değerlendirme kuruluşu Standart Poors, Türkiye’de enflasyonda düşüş sürecinin 2024-2025’te başlayabileceğini öngördü .
TÜİK, 2022 yılına ilişkin yaşam kalitesi araştırmasının sonuçlarını açıkladı. Çarpıcı bazı sonuçlar şöyle:
Fertler için hane halkının finansal durumundan memnuniyet ortalaması yüzde 46,9.
Son 12 ay içerisinde 15 yaş ve üzeri fertlerin yüzde 85,3'ü sinemaya, yüzde 93,7'si canlı gösteriye, yüzde 92'si kültürel alanlara ve yüzde 94,9'u canlı spor etkinliğine gitmedi.
Son 12 ay içerisinde en çok kitap okuyan yaş grubu yüzde 50,9 ile 15-24 yaş aralığı oldu. En az kitap okuma oranı ise yüzde 14,1 ile 65 yaş ve üstü fertlerde hesaplandı.
Arkadaş veya akrabalarla gerek yüz yüze gerekse uzaktan hiç görüşmeyenlerin çoğunluğunu yoksulluk veya sosyal dışlanma riski altında olanlar oluşturdu.
DIŞ POLİTİKA VE DÜNYA
Yunanistan'da çıkan orman yangınları yedinci gününde devam etti. Rodos Adası'nda yangınlar nedeniyle yaklaşık 20 bin kişi tahliye edildi. Adaya uçuşlar durduruldu. Korfu Adası'nda da yangın çıktı 2 binden fazla kişi adadan tahliye edildi. Türkiye, Kıbrıs, Romanya, İtalya ve Fransa'nın bulunduğu birçok ülkeden gelen itfaiye ekipleri ve hava unsurları da destek oluyor.
Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, tahıl koridoru anlaşmasından çekilmesinin ardından Afrika kıtasının ihtiyacı olan tahılı kendilerinin ihraç edebileceklerini söyledi.
Anlaşmanın ortadan kalkmasıyla artan gıda fiyatlarından en çok etkilenen ülkelerin bulunduğu Afrika Birliği bu karardan duyduğu üzüntüyü dile getiren bir açıklama yayımlamıştı.
İspanya'da Pazar günü yapılan erken parlamento seçimlerinin kazananı muhalefetteki muhafazakar Halk Partisi (PP) oldu. Ancak parti mutlak çoğunluğu elde edemedi. Partinin elde ettiği milletvekili sayısı sağ popülist Vox ile birlikte bir koalisyon hükümeti kurmasına da yeterli olmadı.
Yıl sonuna kadar Avrupa Birliği (AB) Konseyi dönem başkanlığını yürütecek olan AB'nin dördüncü büyük ekonomisi konumundaki İspanya'yı uzun bir çözümsüzlük dönemi ve muhtemelen yeni bir seçim bekliyor.
Avrupa Polis Teşkilatı'ndan (Europol) yapılan açıklamaya göre, Almanya, Yunanistan, Kuzey Makedonya, İspanya ve Sırbistan'dan kolluk kuvvetleri ortak bir operasyon yaparak Avrupa Birliği ülkelerine göçmen kaçakçılığı yapan kıtalararası bir çeteyi çökertti. Suç şebekesinin yaklaşık 5 bin Küba vatandaşını AB'ye soktuğu ve 45 milyon euro civarında kazanç sağladığı tahmin ediliyor.
Norveç hükümeti, 12 devlet bakanlığına siber saldırı düzenlendiğini açıkladı. Norveç'in kamu sektörü Haziran 2022'de de benzer bir siber saldırıya maruz kalmıştı. Bu saldırıdan 'Rusya yanlısı bir suç örgütü' sorumlu tutulmuştu.
Çin basınında yer alan haberlere göre ülkenin kuzeydoğusunda bir okuldaki spor salonunun çatısı, bir kız voleybol takımı içeride antrenman yaparken çöktü. 11 kişi hayatını kaybetti.
Pakistan’da son 1 ay içinde şiddetli muson yağışlarının neden olduğu sel ve toprak kaymasında hayatını kaybedenlerin sayısı 133’e yükseldi.
KISA DALGA’DAN
Yeşim Özdemir’in ensesti psikolojik, sosyolojik, eğitim ve medya düzeyinde irlediğini podcast serisini dinleyebilirsiniz…