Döviz mutedil, faiz - borsa dalgalı, altın iyi gitti

Haftanın ekonomik gelişmelerini öğrenmek ve gelecek için sağlıklı öngörüler yapabilmeniz için İbrahim Ekinci'nin hazırladığı haftalık ekonomi bülteni Marjinal Fayda'da ekonomideki genel manzara, piyasalardaki gelişmeler, Dünya'dan ve şirketlerden haberler var.

PODCASTİMİZİ DİNLEMEK İÇİN PLAY'E TIKLAYINIZ

ENFLASYONDA % 75 – 76 BEKLENTİSİ

Merkez Bankası'nın son enflasyon raporu sunumunda, Başkan Fatih Karahan, önlemler ve baz etkisiyle düşmeden önce enflasyonun yüzde 75 – 76’yla zirve yapacağını öngördüklerini söyledi.

MB, kendi yönünden yapılabilecekleri yaptığını, gerekirse yeni adımlar atacağını söylerken, maliye (gelir ve harcamalar) tarafında henüz ciddiye alınabilir ölçüde gelir veya tasarruf sağlayabilecek bir adım gelmedi. Bugün bir açıklama yapılacağı belirtildi. Son günlerde, özellikle belediye başkanlıklarının el değiştirmesiyle de başka bir boyutta ortaya çıktığı gibi AKP yöneticileri, her düzeyde muazzam bütçe yutan bir şatafat harcaması yapıyor. Bu alanda önemli tasarruf imkânı olmakla birlikte asıl verimsiz, kaynak yutan gösteriş projelerinin önlenmesi, garanti ödemelerinin bir şekilde kapatılması, köklü vergi değişikliği, kangren olmuş kayıtdışılık gibi alanlarda bir adım gelip gelmeyeceği bugün belli olacak.

Ekonomi yavaşlıyor. Sanayi üretimi rakamları da bunun işaretlerini veriyor. Fakat bununla pek örtüşmeyen bir işsizlik rakamı serisi devam ediyor. İktisatçılara göre MB’nin beklentisi de durgunluk hatta bir – iki çeyrek küçülme şeklinde.

PİYASALAR

FAİZ

Önce stopajın artırılması, arkasından da MB’nin rezerv biriktirme operasyonlarının piyasada TL likiditesini artırması TL mevduat faizlerinde 2 puanlık gerilemeye yolaçtı. MB depo alım ihaleleri ile TL’yi çekmeye başlayınca, faizler tekrar yukarı yönlü hareketlenerek önceki seviyelere yaklaştı. 3 Mayıs itibariyle 3 aya kadar vadeli TL mevduat faizi yüzde 68,03’e geldi. Önceki hafta 68,06’ydı.

Kredi faizlerinde son durum 24 Nisan’dan 3 Mayıs’a (%) şöyle:

-İhtiyaç kredisi faizi 81,31’den 79,90’a düştü

-Taşıt kredisi faizi 26,15’ten 28,18’e çıktı

-Konut kredisi faizi 44,70’den 44,02’ye,

-Ticari kredi faizi 67,06’dan 65,74’e,

-Tüketici kredisi faizleri 76,41’den 75,29’a geriledi.

Ne olur? Faizler zirve noktasına yakındır. Mayıs – Haziran enflasyonun tepe noktasını gördükten sonra düşmeye başlamasını izleyerek düşebileceğini beklemek makuldür. Bugünkü görece yüksek faizlerden yararlanabilmek için yıl sonu veya yılın ikinci yarısını geçebilecek vadelerin tercih edilmesi uygun olabilir.

DÖVİZ

Euro geçen %0,14 değerlendi, hafta içinde 35.01 TL’yi de gördü. Dolar ise geçen hafta %0.40 değer kaybetti. Hafta içinde en yüksek 32.43 TL değerini gördü. Cumartesi öğlen saatleri itibariyle 32.208 TL’deydi. Döviz mevduatında 6 milyar dolar azalma var. Tek büyük talep rezerv biriktirmek isteyen MB’den geliyor.

Ne olur? MB, her ne kadar reddetse de kur seviyesini kolluyor. Sert yükselmeye izin vermeyeceği gibi sert düşüşe de izin vermesi beklenmiyor. Dövizde mutedil seyrin devam etmesi muhtemel.

ALTIN

Ons altın geçen hafta %2.55 değerlendi. Cumartesi öğlen saatleri itibariyle 2.360,33 dolar seviyesindeydi.

Çin, elindeki altını 1 ayda 60 ton artırdı. Almanya’da hane halkı 9 bin tondan fazla altın tutuyor.

Güney Kore’de marketlerde kek gibi altın satışı yapılıyor. Moğolistan merkez bankası altın topluyor. Esas olarak jeopolitik gerilimlere bağlanan bu gelişmelerin bir süre daha devam edeceği beklentisi var.

Ne olur? MB’lerin yanında Almanya, Çin, Güney Kore gibi ülkelerde bireysel yatırımlar dikkat çekiyor.

BORSA

3 Mayıs’la biten haftada 309 milyon dolarlık yabancı girişi vardı. Buna karşın BIST 100 geçen hafta 58 puan düştü. Hafta içinde en yüksek 10.383’ü, en düşük 10.145’i gördü. BoFA yüklü miktarda satışta, HSBC ise alım tarafındaydı. Bu iki büyük oyuncunun hareketi aşağı yukarı dengede kalmasını sağladı. En önemli faktörlerden biri de bazı önemli şirketlerin kötü bilanço açıklamasıydı.

Ne olur? Uzmanlara göre borsa 10.150 – 10.350 eşiklerinden hangisinin kıralacağına göre yön bulacak. Kötü bilançolar, kar realizasyonları, büyük yatırımcıların portföy değişimleri aşağı yönlü baskılar da yaratabilir ancak, orta vadede derin bir düşüş beklentisi yok.

20 MADDEDE GEÇEN HAFTA

MALİYE POS CİHAZLARIYLA YAPILAN TAHSİLATLARI TAKİBE ALDI

Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, POS cihazlarından gerçekleştirilen tahsilatları takibe aldıklarını duyurdu. Şimşek, "Vergi mükellefi olmadığı halde üzerlerine kayıtlı POS cihazları bulunan ve bu cihazlardan hasılat elde eden 2 bin 320 kişi ele alındı. 3 milyar lira kayıt dışı hasılat belirlendi. Mükellefiyeti olan 1342 kişinin de 2 milyar lira hasılatı beyan etmediği tespit edildi. Toplamda 3 bin 662 kişi tespit edildi. 5 milyar liralık POS hasılatının beyan edilmesi sağlandı" dedi.

ENFLASYON RAPORU’NDA RESESYON BEKLENTİSİ

Enflasyon Raporu’ndaki (ekonominin potansiyelinin altında büyümesi olarak tanımlanan) çıktığı açığı tahminlerine göre MB, önümüzdeki yıl başına kadar küçülme – resesyon bekliyor. Rapor verilerini değerlendiren Dr. Cem Çakmaklı, “Enflasyonun düşmesi için beklenen ekonominin soğuması. MB, açığın yaz aylarında eksiye geçeceğini ama ondan önce 2024 2. çeyrekle birlikte ekonomide bir küçülme-resesyon olacağını bekliyor. Bu küçülme 3. çeyrekte artıp 4. çeyrekte yavaşlayarak 2025 ilk çeyreğinde resesyon bitecek” dedi.

MB, ŞİRKETLERİ ENFLASYONDA MASUM GÖSTERDİ

2024 sonu için enflasyonun tahminin yüzde 36’dan 38’e çekildiği son MB enflasyon raporunda MB, TÜFE yıllık enflasyon ayrıştırma tablosunu vermedi. Bu tutum, son dönem enflasyonun asıl sürükleyicisinin işletme davranışları olduğunun gösterilmesinden kaçınma olarak değerlendirildi. Raporda firma beklenti belirsizliği için kullanılan "fiyat yuvarlama" değişkeni ile fahiş fiyat uygulayan firmalar belirsizlik mağduru olarak gösterildi.

MENKUL KIYMET TESİSİ YÜRÜRLÜKTEN KALKTI

MB, yeni bir sadeleştirme adımı arttı. Menkul kıymet tesisi uygulaması yürürlükten kalktı. Bakan Nebati döneminde başlayan uygulama, bankaları mevduat, kredi gibi konularda hükümet hedeflerine uyuma zorlama amacı taşıyordu. Menkul kıymet düzenlemeleri, bankaları uzun vadeli Hazine tahvilini enflasyonun çok altında bir getiri ile almaya zorluyor, bu da sektör için risk algısını yükseltiyordu. Uygulama, aynı zamanda tahvil piyasasında kamu kontrolü olarak da eleştiriliyordu.

TL'NİN REEL DEĞERİ 2,5 YILIN ZİRVESİNDE

Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) verilerine göre TÜFE bazlı reel efektif döviz kuru Nisan'da 59,77'ye yükseldi. Böylece TL'nin reel değeri Eylül 2021'den beri en yüksek seviyeye çıktı.

JCR, NOTU DEĞİŞTİRMEDİ, GÖRÜNÜMÜ YUKARI REVİZE ETTİ

Japon derecelendirme kuruluşu JCR, Türkiye'nin kredi notu ve görünümünü yeniden değerlendirdi. JCR, Türkiye'nin kredi notunu "BB" olarak teyit etti; kredi notunun görünümü ise "negatif"ten "durağan"a yükseltildi. JCR, yüksek enflasyona rağmen para politikası faiz oranının artırılmaması yönündeki para politikasının Haziran 2023'te değiştirilmesiyle belirsizliğin azaldığını belirtti.

TASARRUF PAKETİ AÇIKLANIYOR

Bakan Şimşek’in bir süredir sık sık gündeme getirdiği “tasarruf paketi”nin bugün açıklanması bekleniyor. Kamu kaynaklarının akıl almaz bir savurganlıkla şatafata, tefrişata, lükse harcanmasının yarattığı tepkileri yatıştırmaya dönük algı amaçlı bir paket olup olmadığı da bugün belli olacak. Ancak eleştirilen bir başka taraf daha var: Gelir tarafında köklü bir adım gündemde yok. Hükümetin fahiş karlarla, rantlarla ilgili bir vergi tasarlamaması eleştiriliyor.

TCMB, REZERV BİRİKTİRİYOR

Merkez Bankası rezervlerinde, seçimlerden önce “kur patlayacak” söylentisinin yarattığı talep nedeniyle gerçekleşen erime seçim sonrası tersine döndü. 8 Mayıs itibariyle toplam iyileşme 35,5 milyar doları buldu. Bu gelişmeler sonucu MB, swap hariç net rezerv açığı ilk kez 40 milyar doların altına geriledi.

ŞİRKETLER DÖVİZ KREDİSİNE YÖNELDİ

Hükümetin TL cinsi kredilerde büyüme limiti getirmesi, kredi kullanmak isteyen şirketleri döviz kredisine yöneltti. Döviz cinsi ticari krediler yükselmeye başladı. Bu yıl başında 130 milyar dolar civarında olan krediler 12 milyar dolar artarak 142 milyar dolar seviyelerine çıktı.

SANAYİ ÜRETİMİ AYLIKTA DÜŞTÜ

TÜİK’in açıkladığı mart ayı verisine göre sanayi üretimi yıllık %4,3 arttı. Aylıkta %0,3 düşüş oldu. Şubatta yıllık %11,2, aylık % 2,8 artış vardı. Mart ayı ekonomideki sıkılaştırma önlemlerinin etkisiyle yavaşlama işareti olarak değerlendirildi.

GENİŞ TANIMLI İŞSİZ SAYISI SON BİR YILDA 1,2 MİLYON KİŞİ ARTTI!

TÜİK’e göre pandemi öncesinde, 2019 Mart’ta yüzde 13,9 olan dar tanımlı işsizlik Mart 2024’te yüzde 8,6 olarak gerçekleşti. Aynı dönemde geniş tanımlı işsizlik oranı ise yüzde 19,6’dan yüzde 24,1’e yükseldi. Son 1 yılda geniş tanımlı işsiz sayısı 1 milyon 235 bin artarak 8,3 milyondan 9,5 milyona yükseldi. Zamana bağlı eksik istihdam bir yılda 948 bin kişi arttı. Geniş tanımlı kadın işsizliği yüzde 32,1 oldu.

TL MEVDUATTA YILLIK %32,81 REEL KAYIP

TÜİK’in açıkladığı "finansal yatırım araçlarının reel getiri oranları" verisine göre nisanda aylık en yüksek reel getiri, Yİ-ÜFE ile indirgendiğinde yüzde 3,17, TÜFE ile indirgendiğinde de yüzde 3,59 ile BIST 100 endeksinde oldu. Altın yüzde 1,37 getiri sağlarken, mevduat faizi, DİBS, dolar ve Euro kaybettirdi. Yıllıkta da BIST 100 endeksi, Yİ-ÜFE ile indirgendiğinde yüzde 23,92, TÜFE ile indirgendiğinde ise yüzde 13,6 oranlarıyla yatırımcısına en yüksek reel getiri sağlayan yatırım aracı olarak öne çıktı. Mevduat faizi (brüt) yüzde 32,81 ve DİBS yüzde 49,41 kaybettirdi.

TÜRKİYE’NİN CDS’İ 4 YILIN EN DÜŞÜĞÜNDE

Türkiye'nin 5 yıllık kredi risk primi (CDS), 274,92 baz puanla Şubat 2020'den bu yana en düşük seviyeye geriledi. Son dönemde uluslararası kredi derecelendirme kuruluşları Türkiye'nin kredi notunu yükseltirken, TL varlıklara olan ilgi de artmaya devam ediyor. Bu durum, Türkiye'nin risk primini olumlu yönde etkilerken, fonlama maliyetlerindeki iyileşme de göze çarpıyor.

YABANCI İKİ HAFTADA 1.4 MİLYAR DOLAR TAHVİL ALDI

Merkez Bankası haftalık menkul kıymet istatistikleri yabancının geçen hafta hisse ve tahvilde net alıcı olduğunu ortaya koydu. 3 Mayıs haftasında yabancının 309 milyon dolarlık hisse, 761.1 milyon dolarlık tahvil aldı. Böylece yabancı yatırımcılar son iki haftada 1 milyar 364 milyon dolarlık tahvil alımı yaptı.

İSRAİL’LE TİCARETTE YASAK POLEMİĞİ

Reuters’in haberine göre, İsrail Dışişleri Bakanı Israel Katz, Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın “geri adım attığını ve İsrail'e yönelik ticari kısıtlamaların birçoğunu kaldırdığını” söyledi. Reuters'a bilgi veren Ticaret Bakanlığı'ndan bir kaynak, İsrail’e ihracat yasağı nedeniyle dahilde ve hariçte işleme belgeleri ile ihracatlarını kapatmak zorunda olan firmalara mücbir sebep süre uzatımı getirildiğini söyledi. Ticaret Bakanı Ömer Bolat da sosyal medya hesabından yaptığı paylaşımda, “İsrail Dışişleri Bakanı’nın açıklamaları kesinlikle hayal ürünü olup, gerçekle hiçbir ilgisi yoktur” dedi.

İHRACAT VE İTHALAT BİRİM DEĞERİNDE GERİLEME

İhracat birim değer endeksi, martta geçen yılın aynı ayına göre yüzde 1,4, ithalat birim değer endeksi yüzde 2 düştü. İhracat birim değer endeksinin ithalat birim değer endeksine bölünmesiyle hesaplanan ve geçen yıl martta 86,7 olan dış ticaret haddi, 0,5 puan artışla bu yılın aynı ayında 87,2 olarak kayıtlara geçti.

İSTANBUL’DA EKMEĞE YÜZDE 31 ZAM

İstanbul Ticaret Odası’nın (İTO) mayıs ayı meclis toplantısında alınan kararla İstanbul’da 200 gram ekmeğin azami fiyatı yüzde 31,25 zamla 10 TL’ye çıkarıldı. Zam konusu bir süredir gündemdeydi.

GRİ LİSTE’DE SON DÖNEMECE GİRİLDİ

Kara paranın aklanmasının önlenmesine ilişkin Mali Eylem Görev Gücü (FATF), Türkiye’nin “Gri Liste”den çıkarılıp çıkarılmayacağı kararının verilmesi beklenen toplantı öncesinde, Türk yetkililerle görüşmelerde bulundu. Reuters’e konuşan bir kaynak, Türkiye’nin kaydettiği ilerlemelerin ele alındığını söyledi. Kaynak, ekibin hazırlayacağı raporun, FATF'nin 28 Haziran'daki genel kurulundan çıkacak karara temel oluşturacağını kaydetti.

BUĞDAY FİYATLARI YÜKSELİYOR MISIR VE SOYA TAKİP EDİYOR

Uluslararası tahıl fiyatlarında yükseliş eğilimi sürüyor. Buğday başta olmak üzere soya fasulyesi ve mısır gibi ürünlerin fiyatları Rusya’da etkili olan kuru havalar ve Brezilya’da sellerin yarattığı arz endişesi nedeniyle artıyor. Buğday fiyatları yeni haftaya da pozitif başladı. Chicago’da vadeli fiyatlar kile başına 6.30 dolara çıktı. Son 1 ayda yüzde 11 yükselen fiyatların yeniden 6.50’yi geçmesi analistlere 7.30 dolar seviyesi yeni hedef haline getirebilir.

BRENT PETROL İÇİN 90 DOLAR TAHMİNİ

Brent petrolün varil fiyatı 82,79 dolardan işlem görüyor. Bu rakam, 1 ay önce 90,48 dolardı. Petrol fiyatları İran – İsrail gerginliğinin savaşa yol açmadan sönümlenmesi sonrası geri çekildi. ABD Enerji Bakanlığına bağlı Enerji Bilgi İdaresi (EIA), gönüllü OPEC+ ham petrol üretim kesintileri ve devam eden jeopolitik risklerin etkisiyle Brent ham petrolünde spot fiyatın, 2024'ün geri kalanında varil başına 90 dolar civarında (88 dolar) kalacağını öngördü.

Bir Görüş

Prof. Dr. Özgür Orhangazi

184 milyar dolar nerede?

Şimşek, göreve geldiği Haziran 2023’ten bu yana Türkiye’ye dış yatırım çekmek için çaba gösteriyor.

(…) Türkiye’ye dış kaynak geliyor. Hatta Şimşek’ten önce de geliyordu. Merkez Bankası’nın yayınladığı Ödemeler Dengesi istatistiklerine baktığımızda son 3 senede Türkiye’ye toplamda 37.2 milyar dolar doğrudan yabancı yatırımlardan, 5.1 milyar dolar portföy yatırımlarından, 122.8 milyar dolar “diğer” yatırımlardan ve 19.1 milyar dolar net hata noksan kaleminden giriş var.

Yani 3 senede Türkiye’ye toplam 184 milyar dolarlık bir döviz girişi Ödemeler Dengesi istatistiklerinden takip edilebiliyor. Peki bu 184 milyar dolar nereye gitti?

Döviz çıkışları esas olarak 3 ana kalem altında gerçekleşiyor. 3 senelik toplamlara bakarsak: 1- Dış ticaret açığı: 72.4 milyar dolar 2- Dış sermayeye yapılan faiz ve kâr payı ödemeleri: 57.3 milyar dolar 3- Yurtiçi yerleşiklerin yurtdışında yaptıkları yatırımlar: 43.8 milyar dolar

Şimşek döviz dengesini sağlayabilir mi?

Ülkeye giren dövizin önemli bir kısmı dış ticaret açığını finanse etmek için kullanılıyor ve bu açık kısa vadede ekonomik büyümeyi yavaşlatıp ekonomiyi bir resesyona sokmadan dengeye gelmeyeceğe benziyor. Bunun en önemli nedeni de üretimde kullanılan ithal girdi oranının yüksek olması.

Dövizin gittiği ikinci kalem de daha önce ülkeye girmiş olan yabancı sermayeye yapılan faiz ve kâr payı ödemeleri. Türkiye, aldığı dış yatırımların faiz ve kâr payı ödemelerini yapabilmek için daha fazla dış yatırıma ihtiyaç duyar hale gelmiştir. 2002’den sonra uygulanan dış sermaye girişlerine bağımlı büyüme politikalarının da Şimşek “programı”nın da temel açmazlarından birisi budur. Ülkenin kronik döviz açığını kapatmak için çektiği dış yatırım ilerleyen yıllarda bu döviz açığını daha da artıran bir unsurdur.

Dolayısıyla Şimşek, kendi parametreleriyle başarılı olup dış yatırım çekmeyi becerirse, önümüzdeki yıllarda bu yatırımlar için yapacağımız faiz ve kâr payı ödemeleri cari açığın yani döviz ihtiyacının sürmesine katkıda bulunacaktır. Tabii daha ucuza borçlanılabilirse faiz ödemeleri bir miktar azalacaktır ama daha ucuza ve daha fazla borçlanmak nihayetinde toplam faiz ödemelerini artırıcı bir etki yapacaktır.

Üçüncü kalem olan, yurtiçinde yerleşiklerin yurtdışı yatırımları ise yaygın kanının aksine sadece son birkaç senede ortaya çıkan bir şey değil.

Ödemeler Dengesi istatistikleri geriye doğru incelenirse yurtdışına sermaye çıkarmanın uzunca bir süredir devam ettiği görülecektir. Bugün gerek finansal yatırım araçlarına erişimin kolaylaşması gerekse yurtdışındaki yüksek spekülatif getiri olasılıklarının artması küçük tasarruf sahiplerini dahi tasarruflarını yurtdışına çıkarmaya yönlendirmekte. Son birkaç senede yurtdışında yatırımlık konut alımları da artmışa benziyor.

Sonuç olarak, Şimşek programının dış sermaye açmazı net. Şimşek ekonomiyi yavaşlatıp yahut küçültüp dış ticaret açığını kapasa bile diğer iki kalemden döviz kaçışı sürdüğü müddetçe sorun çözülemez.

Bir havuza senede ortalama 60 milyar dolar akıyorsa, havuzdaki 3 delikten de dışarıya senede sırasıyla ortalama 25, 20 ve 15 milyar dolar akıyorsa bu havuz dolar mı?

Prof. Dr. Özgür Orhangazi'nin blogundan alınmıştır

KÜRESEL EKONOMİ

ARJANTİN'DE 10 BİN PESOLUK BANKNOT TEDAVÜLDE

Arjantin Merkez Bankası (BCRA) finansal işlemleri iyileştirme ve bankacılık lojistiğini daha verimli hale getirme amacıyla yeni 10 bin pesoluk banknotu tanıttı. Geçen yılı yüzde 211,4'lük enflasyon oranıyla kapatan Arjantin yüksek enflasyon ve pesonun dolar karşısında erimesi sebebiyle banknotu basma kararı aldığını belirtti.

ABD ÇİN'DEN GELEN ARAÇLARDA VERGİYİ DÖRT KATINA ÇIKARACAK

ABD – Çin ticaret savaşında sık skı yeni bir cephe açılıyor, yeni bir adım atılıyor. Son habere göre ABD Başkanı Joe Biden yönetimi, gelecek hafta Çin menşeli temiz enerji ürünlerine yönelik gümrük vergilerini artırmaya hazırlanıyor. Bu kapsamda elektrikli araçlara uygulanan vergileri yaklaşık 4 katına çıkaracak.

ALMANYA'DA İFLASLARDA YENİ ZİRVE

Almanya Federal İstatistik Ofisi (Destatis), nisan ayına ilişkin iflas başvurusu verilerini açıkladı. Buna göre, nisan ayında iflas başvuruları bir önceki yılın aynı ayına kıyasla % 28,5 yükseldi. Almanya'daki şirket iflaslarındaki artışta ekonomideki durgunluk ve yüksek faiz maliyetleri etkili olurken, artış oranının marttaki oranın iki katından da fazla olması dikkat çekti. Ülkede iflaslarda martta bir önceki yıla göre % 12,3 artış görülmüştü.

ŞİRKETLER

ALMANYA'DA TESLA FABRİKASINA TEPKİ

ABD merkezli elektrikli otomobil üreticisi Tesla'nın Almanya'nın başkenti Berlin yakınlarındaki Grünheide'de bulunan giga fabrikasının ormanlık alan kullanılarak genişletilmesi planına tepki gösteren grup, polis barikatını aşarak fabrika sahasına girdi. Göstericilere polis müdahalesi sırasında 8’i polis olmak üzere onlarca yaralanma oldu. Protestocular şubat ayından bu yana bölgede ağaç evlerden oluşan bir kampta kalıyorlar.

META’YA TOPLAM 898 MİLYON 258 BİN TL CEZA

Rekabet Kurulu’nun Facebook ve Instagram’ın sahibi META’ya kestiği cezada yeni bir aşamaya geçildi. Daha önce verilen karar doğrultusunda META’nın taahhütlerini yerine getirmemesi nedeniyle 12 Aralık 2023’ten itibaren günlük 4 milyon TL’yi aşan tutarda ceza uygulanmaya başlanmıştı. Rekabet Kurulu’ndan yapılan açıklamada, META’nın yeni bir taahhütte bulunduğu ve 5 Mayıs 2024 tarihinde alınan kararla bu taahhütlerin kabul edilerek, günlük ceza uygulamasının da durduğu belirtildi. META’nın veri birleştirme kuralları ihlali nedeniyle aldığı cezaların toplamı, 2022’deki 346.7 milyon TL’lik cezayla birlikte 898 milyon 258 bin TL’ye ulaşmış oldu.

MASTERCARD, ÇİN'DE KREDİ KARTI İŞLEMLERİNE BAŞLADI

Mastercard'ın Çin'de NetsUnion ile kurduğu ortaklık faaliyete geçti. Şirket, 3 yıl süren başvuru sürecinin ardından Kasım 2023'te Çin Merkez Bankası ve Ulusal Mali Düzenleme İdaresinden işletme lisansı almıştı. İzin, Çin'in ödeme sistemleri piyasasını dış rekabete açma yönünde bir adım olarak değerlendiriliyor. Çin’de 2020'de de American Express'e lisans verilmişti.

Podcast Haberleri