Mehmet ÇETİNGÜLEÇ
Eskiden borsa yükseldiğinde para kazanılırdı.
Şimdi…
Borsayı düşürerek para kazanıyorlar.
Endeks yeşillenerek güne başlıyor. Küçükler alıma geçerken büyükler satıyor. Daha sonra endeksi kızartıp yüksekten sattıklarını düşük fiyattan yerine koyuyorlar.
Aynı hareketi her gün yapıp para kazandıkları için endeksi yükseltmeye ihtiyaç duymuyorlar.
Bu yüzden borsa yerlerde sürünüyor. Aracı kurumlar yıl sonunda BİST 100 endeksinin 14 bini aşacağı öngörüyordu, ama hala 11 bini aşmakta zorlanıyor.
Küçük yatırımcılar zararına kol kesip kaçıyor…
XXX
Açığa satış işlemlerinin serbest bırakıldığı günden beri yabancılar ve yabancı görünümlü yerliler borsada doğranmadık küçük yatırımcı bırakmadı.
Hemen her gün testereleri çalıştırıp vurgun yapıyorlar.
Açığa satışın borsada derinliği artırması bekleniyordu, öyle olmadı.
Denetimi, kontrolü yapılmayan, sadece büyüklere çalışan bir uygulama haline dönüştü.
XXX
Türk borsası sığ.
Bank Of America bazı günler 2-3 milyar lirayla bütün borsayı allak bullak edebiliyor.
Satışa geçtiğinde çökertiyor, alış yaptığında endeksi yukarı çekiyor.
Bütün borsa BofA başta olmak üzere bazı büyük yatırımcıların kuyruğuna takılıp gidiyor.
XXX
Bizim Varlık Fonunun elinde çok önemli hisseler var. Borsanın kontrolünü rahatlıkla sağlayabilirler.
Ama nedendir bilinmez olup bitenleri sessizce izliyor, meydanı BofA gibi kuruluşlara bırakıyor.
Daha önce yazmıştım; yüzde 70’den fazla hissesini elinde tuttukları Vakıfbank’ın piyasa değeri 1 ayda 1 milyar dolar eridi. Varlık Fonu sadece seyretti.
Müdahale etse kendi hissesi bu kadar erimeyecek, onlara güvenip yatırım yapan küçükler bu kadar kısa sürede ağır kayba uğramayacaktı.
Herkes zarar ettikten sonra hisse tekrar 27 liranın üzerine çıkarıldı.
Geçen hafta Fitch Vakıfbank’ın notunu artırdı. Ertesi gün hissenin en az yüzde 4-5 artması beklenirken, yüzde 3’ün üzerinde geriledi.
Böyle bir kumar olamaz.
Hem bankaya, hem devlete, hem hisse sahibi olan küçük yatırımcılara yazık değil mi?
XXX
Borsada ipini elinde tutan bir avuç büyük oyuncu küçükleri soyup soğana çevirdiği için yerli yatırımcılar Türk borsasından çıkıp ABD başta olmak üzere yabancı borsalarda hisse almaya yöneldi.
Yerlilerin yabancı hisse portföyü 1 milyar 800 milyon dolara ulaştı.
Türkiye’deki yerli yatırımcı sayısı ise 8 milyon 300 binden 6 milyon 500 bine geriledi.
Borsadaki küçük ve orta ölçekli yatırımcıların kanını emen aç gözlü büyükler, sermayenin tabana yayılma fırsatını yok etti. Yaklaşık 2 milyon yatırımcı borsadan kaçtı. Şimdi dışarıdan hisse alıyorlar.
Açığa satış işlemleri kontrolsüz şekilde devam ederse daha çok yatırımcı kaçar Borsa İstanbul’dan.
Turizmde aç gözlü işletmecilerin aşırı fiyat uygulaması nasıl yerlileri dışarı yönlendirdiyse, borsada da yerlilerin yabancı hisse ağırlıkları artmaya devam edecek gibi görünüyor…