"Herkes satarken al, alırken sat."
Bu kural sadece borsa değil birçok yatırım aracı için geçerli.
Mesela gayrimenkul...
Fiyatlar yerinde sayıyor değil mi?
"Alım zamanı yaklaşıyor" demektir.
Çünkü...
Bir süre sonra enflasyon rakamlarıyla birlikte faizler de gerilemeye başlayacak.
Peki o zaman ne olacak?
"Carry trade" denilen sıcak para akımı hedef değiştirecek.
Yabancılar için mevduattan sonra borsa öne çıkabilir.
Yerliler için...
Şu anda prim yapmayan alternatiflere yöneliş olabilir.
Gayrimenkul gibi.
XXX
Mevcut tabloya bakarak şöyle bir hesap yapalım:
Büyük şehirlerde gayrimenkullerin kira yoluyla kendine amorti etme süresi 30 yıl hatta daha fazlaydı.
Ancak...
Yüksek enflasyon her şeyle birlikte kiraları da patlatınca...
Gayrimenkullerin kira yoluyla "satış bedelini çıkarma süresi" 20 yıl ve altına düştü.
Yani...
Ev fiyatları geriliyor, ama kiralar artmaya devam ediyor.
Bu gayrimenkulün geleceği hakkında önemli bir ipucu.
Faizler düştüğünde konut kredileri canlanacak ve gayrimenkul fiyatları tırmanışa geçecektir.
Enflasyonun yüzde 75'i gördüğü bir ülkede, her şeyin fiyatı artarken gayrimenkulün yerinde sayması mümkün değil.
Piyasa gerekli düzeltmeyi yapacaktır...
XXX
Dövize gelince...
Hem dışarıdan dolar akışı var hem içeride dolar talebi satışa döndü.
Dış ticaret açığı gerilemeye başladı.
Turizm gelirlerinden beklenti yüksek.
Bankalar elindeki dövizi Merkez'e satıyor.
Merkez Bankasının net rezerv eksi 60 milyarı gördükten sonra artıya geçti.
Prof. Hakan Kara, Merkez Bankasının 10 haftada 76.5 milyar dolar satın aldığını açıkladı.
Tarihimizde eşi görülmedik hız ve miktarda bir operasyon.
Buna rağmen dövizde hareket yok.
Morgan Stanley'in 2025 yılı ortasında 39 liralık fiyat vermesi boşuna değil.
Ancak...
Beklentiler gerçekleşmez, sıcak para girişi kesilir, başta dış ticaret açığı olmak üzere ekonomik göstergeler bozulursa o zaman tablo değişebilir.
Bir de...
Dışarıda ABD-Avrupa ile Rusya-Çin-Kuzey Kore bloku arasındaki gerilim yeni çatışmalar doğurursa bundan en fazla dünya borsaları zarar görecektir.
Türk borsası açısından İsrail'in Lübnan'a saldırı hazırlığını da yakından takip etmek gerekir.
XXX
Şu anda...
Döviz bolluğu var, gayrimenkul baskı altında.
Borsa yön belirlemeye çalışıyor.
Eğer...
İçeride ve dışarıda olağanüstü siyasi gelişmeler yaşanmazsa, borsanın önü açılabilir.
Çünkü vatandaşa başka seçenek bırakılmadı.
Dövize yatırıyor olmuyor, ev alıyor zararda.
Ya mevduat ya borsa...
Son 3 yılda milyonlarca kişi borsaya geldi. Hisse senedi hikayelerinin halk arasında dolaşım hızı arttı. Bu da yeni yatırımcıları cezp ediyor.
Görünürdeki tablo fena değil.
Beklentiler yüksek, Türkiye ile birlikte şirketlerin de kredi notları düzeliyor.
Tek eksik...
Yerlilerin ilgisine yabancıların eşlik etmemesi.
Onun için de bazı hazırlıklar var.
Ayrıca...
Sonbaharda faizler düşüp mevduatın cazibesi azaldığında borsanın yıldızı parlayabilir.
Yıl sonu için 14-15 binli rakamlar konuşuluyor.
Öngörüler gerçekleşirse...
Altı ayda yüzde 40-50 arası bir getiri potansiyeli söz konusu...
XXX
Altın ise "güvenli liman" özelliğini korumaya devam edecektir.
Çünkü...
Ülkelerin altın talebi artıyor.
Merkez Bankalarının rezervlerinde doların yerine altın alıyor.
Beş yıl önce "Amerikan doları gücünü kaybedecek, yerini Euro ve altın alacak" diye açıklama yapan JP Morgan'ın kehaneti gerçekleşiyor gibi...
Dünya ticaretinde ABD dolarının payı azalıyor.
Rusya, Çin, Hindistan dolar dışı ticari zemin oluşturma arayışında.
Ayrıca...
Yeni bir dünya savaşı riski artarsa altın başta olmak üzere emtia fiyatları hızla yükselecektir.
XXX
Özetle...
Doların bekleyecek vakti var.
Doları getirip Türkiye'de tahvil, bono alanlar, mevduata yatıranlar bir süre daha reel kazanç elde etmeye devam edecek.
Faizler gerilediğinde mevduattan, bonodan borsaya geçiş olabilir...
Gayrimenkul fiyatlarının gerilemesi fırsat yaratıyor.
Ev al, kiraya ver, bekle.
En geç 15-20 yıl içerisinde yatırdığın parayı çıkarırsın, ev de sana değeri katlanmış bir ikramiye olarak kalır...