Merkez Bankası Para Politikası Kurulu (PPK), yılın ilk toplantısında politika faizini yüzde 9'da sabit tuttu. Toplantı sonrası yayınlanan metinde iki önemli değişiklik dikkat çekti. Enflasyonu yükselten etkenlerin belirtildiği cümle toplantı metninden çıkarılırken, enflasyonun seviyesinde ve eğiliminde iyileşmeler görülmeye başlandığı ifadesi metne eklendi. Ayrıca önceki iki metinde faiz indirimlerinin bir dönem için bittiğine yorumlanan “mevcut politika faizinin yeterli olduğu” ifadesine son toplantı metninde yer verilmedi. Bu ifadenin çıkarılması, enflasyonda baz etkisi ile gerçekleşen düşüşlerin yeni bir faiz indirimine gerekçe oluşturacağına ilişkin yorumlara yol açtı.
PODCASTİ DİNLEMEK İÇİN PLAY’E TIKLAYINIZ
PPK, sonraki toplantılarında yeniden faiz indirebilir mi?
Bu konuda farklı görüşler olmakla birlikte bu olasılığın belirdiğini söylemek mümkün.
İndirirse ne olur?
Bu yanlış politikadan dönüleceğine ilişkin beklentiler bir kez daha kırılmış olur. Beklentileri kısmen kötüleştirir. Eğer indirim günü arka kapıdan dolar satışına yüklenmezlerse kur bir miktar yukarı gidebilir.
Makro göstergeler arasındaki kopukluk, ilişkisizlik, TL varlıkların fiyatlarındaki saçmalık artarak devam eder.
Yine vergi affı mı geliyor?
Ekonomi Gazetesi’nde yer alan bir habere göre bu konu hükümetin gündeminde. Gazetenin konuya ilişkin haberinde, “Devlete olan borçlar için kapsamlı bir düzenleme geliyor. 31 Aralık 2022'ye kadarki tüm borçların yapılandırılmasının öngörüldüğü paket pazartesi (bugün) kabine toplantısında ele alınacak” deniliyor.
Şimdiye kadar sayısı 10’u bulan prim borçları ve vergi afları, Türkiye’de vergi ödeme davranışlarını oldukça erozyona uğrattı.
Seçime 100 gün kala bu konunun gündeme gelmesi, eğer gerçekleşirse düzenlemenin ayrıntılarında anlaşılabilecek. Hükümet kaynak mı toplamak istiyor, yoksa oylarını artırmayı mu umuyor, bu anlaşılabilecek.
Konut fiyatları artmaya devam ediyor
Merkez Bankası’nın açıkladığı kasım ayı konut fiyat endeksi (KFE) göre endeks kasımda yüzde 3.8 arttı. KFE bir önceki yılın aynı ayına göre de nominal olarak yüzde 174,3, reel olarak yüzde 40 arttı. Bu rakamlar ve satış sayıları konuta talebin çok küçük oranda düşmekle birlikte esasta hala devam ettiğini gösteriyor.
Yine bu veriler:
Asıl evsiz kesimlerin, dar gelirlilerin konut sahibi olma hayallerinin daha da ötelendiğini,
Konut piyasasının ev sahibi yapmaktan çok yatırımcı piyasasına dönüştüğünü de gösteriyor.
Son açıklanan verilere göre konut metrekare fiyatı:
Türkiye ortalaması 16 bin 984 lira,
İstanbul: 26 bin 904 lira
Ankara: 12 bin 445 lira
İzmir: 20 bin 861 lira.
Artış hızı düştü
Sahibinden.com-BETAM işbirliğiyle hazırlanan “Sahibindex Satılık ve Kiralık Konut Piyasası Görünümü” Ocak Raporuna göre ülke genelinde fiyat artışları hız kesti. Konutta fiyat artış hızı 4 aydır azalıyor.
Konut piyasası ile ilgili son önemli haber, kirada yüzde 25 sınırının kalkacağına ilişkin. Bakan Nebati, Temmuz ayı itibariyle sınırlamanın kalkacağını, sonrasında kira artışının ev sahibi – kiracı arasında serbest piyasa kurallarına göre belirleneceğini söyledi.
Kuraklık konusunda ciddi uyarılar geliyor
Türkiye’de de konuşulan kuraklık, özellikle tarım ve gıda sektörleri açısından kötü haberler içeriyor. Dünya Meteroloji Örgütü genel sekreteri Petteri Taalas, “Kurkalık sebebiyle daha yüksek gıda fiyatları ile karşılaşabiliriz” dedi. Taalas, özellikle Türkiye’nin tehlike altında olduğunu belirterek kuraklığın gıda fiyatları, tarım ve hayvancılık üzerinde olumsuz etkilerinin artacağını söyledi.
Taşıt kredilerinde yüzde 288,7 artış oldu
2022 yılında krediler 4 trilyon 962 milyar liradan yüzde 52,6 artışla 7 trilyon 573 milyar liraya çıktı. Tüketici kredileri toplamda ortalamanın 5 puan üzerinde, yüzde 57.2 arttı. Ancak tüketici kredi türlerinde konut kredilerindeki artış yüzde 20,4’te kalırken, taşıt kredileri yüzde 288,7 arttı. Konut kredilerindeki düşük artışın nedeni konut fiyatlarındaki yükseklik. Faiz oranları düşük olmasına karşın, konut fiyatlarındaki yüzde 200’e varan artışlar, konutu, birçok kesim için alınabilir olmaktan çıkardı. Ayrıca bankaların da konut kredilerinde isteksiz olduğu, vergiden kaçınmak için fiyatların düşük gösterilmesinin kredi kullanımında sorunlar çıkardığı belirtiliyor. Taşıt kredisine yüksek ilginin en önemli nedeni ise kur artışı korkusu.