Doğu ve Güneydoğu Anadolu’daki 11 ilde yapılan ankete göre seçmenlerin yüzde 74’ü Gergerlioğlu’nun vekilliğinin düşürülmesini “siyasi darbe, AKP-MHP ittifakının siyasi tutumu sonucu gerçekleşen bir uygulama olarak görürken yüzde 72’si de HDP’nin kapatılması davasını olumsuz buldu.
Bölgedeki İyi Parti’ye oy veren seçmenlerin yüzde 60’ının HDP’ye açılan kapatma davasını olumsuz bulurken yüzde 40’ının da Ömer Faruk Gergerlioğlu’nun vekilliğinin düşürülmesini siyasi iradeye darbe olarak görmesi de dikkat çekti.
Sosyo Politik Saha Araştırmaları Merkezi 18-21 Mart 2021 tarihinde, Doğu ve Güneydoğu Anadolu Bölgesine bağlı 11 kentte Siyasal gündeme ilişkin bir saha araştırması/anket çalışması gerçekleştirdi.
Diyarbakır, Şanlıurfa, Batman, Mardin, Van, Kars, Siirt, Şırnak, Hakkari, Muş, Bingöl kentlerini kapsayan yüzde 3 hata payı, yüzde 95 güven aralığını gözeten çalışma; tesadüfi dağılım tekniğiyle, 1020 hanede yüz yüze gerçekleşti.
Gergerlioğlu’nun vekilliğinin düşmesi
Araştırma grubunun yüzde 33,5’i HDP Milletvekili Ömer Faruk Gergerlioğlu’nun Milletvekilliğinin düşürülmesini “Siyasi İradeye Darbe” olarak değerlendirirken yüzde 28,3’ü “AKP-MHP İttifakının Siyasi Tutumu Sonucu Gerçekleşen Bir Uygulama”yüzde 22,6’sı “Yasal Sürecin Zorunlu Bir Sonucu” ve yüzde 15,1’i ise “Yasal Süreç Tamamlanmadan Gerçekleşen Bir Uygulama” olarak değerlendirdi.
Yani seçmenin toplamda yüzde 73,9’u Gergerlioğlu’nun Milletvekilliğinin düşürülmesini yasal bir sürecin sonucu olarak değerlendirmedi.
Partilere göre Gergerlioğlu’nun vekilliğinin düşmesi
Gergerlioğlu’un Milletvekilliğini düşürülmesini
- AKP’ye oy verdiğini belirten katılımcıların yüzde 54’ü “Yasal Sürecin Zorunlu Bir Sonucu” olarak görürken
- CHP’ye oy verdiğini belirten katılımcıların yüzde 36,4’ü “Siyasi İradeye Darbe” olarak
- HDP’ye oy verdiğini belirten katılımcıların yüzde 43,1’i “Siyasi İradeye Darbe” olarak
- MHP’ye oy verdiğini belirten katılımcıların yüzde 63’ü “Yasal Sürecin Zorunlu Bir Sonucu” olarak
- HÜDA-PAR’a oy verdiğini belirten katılımcıların yüzde 65’i “Yasal Sürecin Zorunlu Bir Sonucu” olarak
- İYİ PARTİ’ye oy verdiğini belirten katılımcıların yüzde 40,5’i “Siyasi İradeye Darbe” olarak
- SAADET PARTİSİ’ne oy verdiğini belirten katılımcıların yüzde 50’si “Yasal Sürecin Zorunlu Bir Sonucu” olarak değerlendirdi.
HDP’nin kapatılması davası
Yargıtay Başsavcısının Anayasa Mahkemesine HDP'nin Kapatılması İstemiyle açtığı davayı araştırma grubunun toplamda yüzde 71,8’i Olumsuz bulurken (yüzde 49,6’sı “Çok Olumsuz Buluyorum”, yüzde 22,2’si “Olumsuz Buluyorum”), toplamda yüzde 12,3’ü olumlu , (yüzde 6,6’sı “Olumlu Buluyorum”, yüzde 5,7’si “Çok Olumlu Buluyorum”) bulduğunu bildirmiştir.
Seçmenin oldukça büyük bir kesimi HDP’nin kapatılma davasının açılmasında yasal değil siyasi saiklerle hareket edildiğini, sonuçlarının da siyasi olacağını düşünmektedir.
- AKP’ye oy verdiğini belirten katılımcıların yüzde 30’u
- CHP’ye oy verdiğini belirten katılımcıların yüzde 67,3’i
- HDP’ye oy verdiğini belirten katılımcıların yüzde 94,6’sı,
- MHP’ye oy verdiğini belirten katılımcıların yüzde 18,5’i,
- HÜDA-PAR’a oy verdiğini belirten katılımcıların yüzde 25’i,
- İYİ PARTİ’ye oy verdiğini belirten katılımcıların yüzde 59,4’ü,
- SAADET PARTİSİ’ne oy verdiğini belirten katılımcıların yüzde 50’si kapatılma davasını Olumsuz Bulduğunu belirtirken;
- İlk defa oy kullanacak olan genç seçmenin ağırlığını oluşturduğu “Oy Kullanmadım” diyen katılımcıların yüzde 62,1’i de kapatılma davasını Olumsuz bulduğunu bildirmiştir.
HDP'nin kapatılmasının sonuçları ne olur?
HDP'nin Kapatılmasının Olası 1. Öncelikli sonucu olarak araştırma grubunun yüzde 36,8’i “Türkiye Demokrasisi Yara Alır”, yüzde 13,1’i “Kürt Sorununun Demokratik ve Barışçıl Yollarla Çözülme Olanağı Darbe Alır”, yüzde 12,8’i “Türkiye’de Gerilim Ortamını Arttırır”, yüzde 11,5’i “Kürtlerde Duygusal Kırılma Derinleşir”, yüzde 9,1’i “Kürtlerin Siyasal Temsil Alanı Zayıflar” demişlerdir.
“HDP'nin Kapatılmasının 2. Önemli olası sonucu olarak katılımcıların yüzde 25,9’u “Kürtlerde Duygusal Kırılma Derinleşir”, yüzde 16,8’i “Kürtlerin Siyasal Temsil Alanı Zayıflar”, yüzde 16’sı “Kürt Sorununun Demokratik ve Barışçıl Yollarla Çözülme Olanağı Darbe Alır” fikirlerini bildirmişlerdir.
“Sizce Kapatılma Girişimi Karşısında HDP Ne Yapmalı?” sorusuna katılımcıların yüzde 39,8’i “Davanın Sonuçlanmasını Beklemeli ve Ona Göre Tavır Belirlemeli”, yüzde 15’i “Davanın Sonuçlanmasını Beklemeden Kendini Feshetmeli ve Farklı İsimle Devam Etmeli”, yüzde 10,4’ü “Uluslararası Alanda Kamuoyu Oluşturmalı” demiştir.
“HDP Kapatılır İse Sizce HDP Seçmeni Nasıl Bir Tavır Geliştirir?” sorusuna katılımcıların yüzde 40,6’sı “Partisinin Alacağı Kararı Bekler”, yüzde 13,8’i “Kitlesel Eylemlerle Kararı Protesto Eder”, yüzde 11,5’i “HDP’nin Ardılı Olacak Yeni Partiye Katılır” biçiminde yanıtlar vermişlerdir.
Muhalefet ne yapmalı?
“Mevcut Muhalif Yapıların HDP'nin Kapatılma Davası Karşısında Tavrı Ne Olmalı?” sorusuna araştırma grubunun yüzde 44,2’si “Mevcut Karar Karşısında HDP ile Dayanışmalı”, yüzde 21,9’u “Yargının Vereceği Karara Saygı Duymalı”, yüzde 13,5’i “Ülke Demokrasisi Adına Bu Kararı Protesto Eden Bir Dizi Etkinlik Yapmalı” demişlerdir.
İlgili soruya verilen yanıtların seçmen dağılımı içindeki yerine bakıldığında;
- AKP’ye oy verdiğini belirten katılımcıların; yüzde 44’ü “Yargının Vereceği Karara Saygı Duymalı”,
- CHP’ye oy verdiğini belirten katılımcıların; yüzde 38,2’si “Mevcut Karar Karşısında HDP ile Dayanışmalı”, yüzde 31,8’i “Yargının vereceği Karara Saygı Duymalı”,
- HDP’ye oy verdiğini belirten katılımcıların; yüzde 60,4’ü “Mevcut Karar Karşısında HDP ile Dayanışmalı”,
- MHP’ye oy verdiğini belirten katılımcıların; yüzde 50’si “Yargının Vereceği Karara Saygı Duymalı”,
- HÜDA-PAR’a oy verdiğini belirten katılımcıların; yüzde 55’i “Yargının Vereceği Karara Saygı Duymalı”,
- İYİ PARTİ’ye oy verdiğini belirten katılımcıların; yüzde 37,8’i “Yargının Vereceği Karara Saygı Duymalı”, yüzde 32,4’ü “Mevcut Karar Karşısında HDP ile Dayanışmalı”,
- SAADET PARTİSİ’ne oy verdiğini belirten katılımcıların; yüzde 50’si “Yargının Vereceği Karara Saygı Duymalı” dedikleri görülmüştür.