29 EYLÜL 2022 - KISA DALGA BÜLTEN
DEMET BİLGE ERKASAP
PODCASTİ DİNLEMEK İÇİN PLAY’E TIKLAYINIZ
GÜNDEM
TBMM’nin yeni yasama yılı Cumartesi başlıyor: Gündemde hangi yasal düzenlemeler var?
Meclis çalışmalarına 1 Ekim’de saat 14.00'te düzenlenecek olan özel oturumda Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın açış konuşması ile başlayacak.
Seçimler öncesinde yoğun mesai yapacak olan Meclis’in ilk gündem başlıklarından birisi görüşmeleri ertelenen “dezenformasyon yasası” olacak. AKP ve MHP’nin imzasıyla Meclis’e sunulan ve görüşmeleri yarım kalan yasa teklifiyle, ilk kez "dezenformasyon suçu" tanımlanıyor.
Teklif, “Halk arasında endişe, korku veya panik yaratmak amacıyla ülkenin iç ve dış güvenliği, kamu düzeni ve genel sağlığı ile ilgili gerçeğe aykırı bir bilgiyi alenen yayanların" 1 yıldan 3 yıla kadar hapis cezasıyla cezalandırılmasını öngörüyor.
Teklif yasalaşırsa, internet haber siteleri de basın yasasına tabi olacak.
İktidarın seçim vaatleri arasında yer alan emeklilikte yaşa takılanlar (EYT), öğrencilerin Kredi Yurtlar Kurumu’na (KYK) olan kredi borçlarının faizinin silinmesi, 7. yargı paketini de içeren yasal düzenlemelerin de Meclis’ten geçirilmesi planlanıyor.
Altılı masa turları
Siyaset gündeminde yine altılı masanın trafiği ön plana çıkıyor. Altı muhalefet lideri 2 Ekim'de yeniden bir araya gelecek.
Liderler zirvesine ev sahipliği yapacak olan CHP lideri Kemal Kılıçdaroğlu üç gündür liderleri ziyaret ediyor.
Geçtiğimiz günlerde DEVA Genel Başkanı Ali Babacan’ı DP lideri Gültekin Uysal, Gelecek Partisi Genel Başkanı Ahmet Davutoğlu’nu ziyaret eden CHP lideri dün de İYİ Parti lideri Akşener ve SP Genel Başkanı Karamollaoğlu’na gitti.
Akşener: Kazanmak zorundayız
Bu arada Akşener’n önceki akşam Fatih Altaylı’nın sunduğu Teketek programındaki sözleri de yeni bir gündem başlığı oldu.
"Kemal Bey adaylığını söyleyebilir, hakkıdır, orada sorun yok" diyen Akşener, altılı masanın bir noter makamı olmadığını da söyledi.
İYi parti lideri, muhalefetin cumhurbaşkanı adayı ile ilgili Hem kazanacak bir aday, hem de aklı başında, devlet deneyimi olan bugünkü tuhaflıklara müsaade etmeyecek bir aday ortaya konulacak" dedi. AK Partili seçmene de seslenen AKşener, “ Bu ucube sistemin gitmesinin yolu Millet İttifakı'nın adayının kazanması. Şu birbirimize diş sıkma, masanın altından tekme atma halini bitirelim. Kazanmak zorundayız” diye konuştu.
Mersin Polisevi saldırısında 30 gözaltı kararı
Mersin'de polis memuru Sedat Gezer'in hayatını kaybettiği, bir polisin de yaralandığı polisevine yönelik saldırının ardından 30 şüpheli hakkında gözaltı kararı çıkarıldı. Hakkında gözaltı kararı verilenler arasında Mersin Büyükşehir Belediyesi Basın Yayın ve Halkla İlişkiler Dairesi Başkanı Bedrettin Güneş ve 17 belediye personelinin de bulunduğu belirtildi.
Mersin’de polisevine düzenlenen saldırıyı gerçekleştirdiği açıklanan Dilşah Ercan'ın CHP'nin 2012’de hazırladığı raporda 'gazeteci' olarak yer aldığı belirtilmişti.
Cumhurbaşkan Erdoğan dün yaptığı açıklamada, “Bu teröristlerin hangisinin izini takip ederseniz edin, ucu ya HDP ya CHP’nin gazeteci, siyasetçi diye sahip çıktığı kesimlere çıkar” ifadelerini kullanmıştı.
Erdoğan’ın yanısıra AKP’li vekiller de saldırganlardan birinin isminin CHP’nin medya raporunda yer alması gerekçesiyle partiyi hedef göstermişti.
Kılıçdaroğlu’nun avukatı dün konuyla ilgili açıklama yaparak “Cumhuriyet Halk Partisini haksızca itham etmek, iftiralara maruz bırakmak, terör örgütleri ile yan yana göstermek, teröristlerin korunduğu haksız algısını yaratmak elbette yaptırımsız bırakılmayacaktır! Tüm sorumlular hakkında derhal suç duyurusunda bulunulacaktır” dedi.
İrem Derici de hedef gösterildi, konseri iptal edildi
Elazığ'da bu yıl dördüncüsü yapılacak olan Salçalı Köfte ve Gastronomi Festivali'nde, 30 Eylül'de İrem Derici'nin sahne alacağı açıklanmıştı. Ancak HÜDA-PAR, Yeniden Refah Partisi ve Saadet Partisi konseri ve Derici'yi hedef gösterdi.
Bunun üzerine festivalin organizatörlerinden Elazığ Tatlıcılar Odası Başkanı Zülfü Tarhan, İrem Derici konserinin iptal edileceğini açıkladı.
İrem Derici "Bende renk, dil, din, ırk, cinsiyet ayrımı olmaz! Ben sadece severim! Seni çok seviyorum Elazığ” dedi.
EGM'den 'promosyon' açıklaması: Tek seferde ve peşin 27 bin TL ödenecek
Emniyet Genel Müdürlüğü (EGM) daha önce Vakıfbank ile yapılan maaş promosyon protokolünün revize edildiğini belirterek " Tek seferde, peşin ve eşit olarak hiçbir kesinti yapılmaksızın her personele 27 bin TL ödenmesi karara bağlanmıştır" açıklamasını yaptı.
Bir haftada Covid-19'dan 71 vefat, 21 bin yeni vaka
Sağlık Bakanlığı’nın 12-18 Eylül 2022 tarihlerine ilişkin koronavirüs verilerine göre; yedi gün içerisinde 21 bin 411 kişi pozitif çıktı, 17 bin 647 kişi ise iyileşti. Geçen hafta virüs nedeniyle 71 kişi hayatını kaybetti.
Türkiye’deki toplam vaka sayısı 16 milyon 873 bin 793’e, toplam vefat sayısı ise 101 bin 139’a ulaştı.
5 Eylül ile 11 Eylül arasındaki dönemde ise haftalık vaka sayısı 22 bin 441, vefat sayısı 89 ve iyileşen sayısı 25 bin 143 kişi olarak açıklanmıştı.
65 yaş üstü ve kronik hastalar için grip aşısı erişime açıldı
Sağlık Bakanlığı'nca 65 yaş üstü ve kronik hastalar için grip aşıları dünden itibaren sisteme tanımlandı.
Grip aşısı, Sağlık Bakanlığı'nın belirlediği riskli gruplar için artık ücretsiz olacak. Aşının uygulanabilmesi için geçen yıl olduğu gibi reçete gerekecek. Doktorlar, aşı tanımlanan kişilere reçete yazacak, hastalar bu reçeteyle aşıyı eczanelerden temin edebilecek. Grip aşıları henüz eczanelerde yok.
Reçeteye tabi olarak depolardan sayıyla istenecek. Riskli grupta olmayıp ücretli olarak grip aşısı yaptırmak şu anda mümkün değil. Türkiye bu yıl 4 milyona yakın aşı anlaşması yaptı. 700 bin doz aşının depolarda hazır olduğu biliniyor.
Göle fayı için 6.8 büyüklüğünde deprem uyarısı
Ardahan Göle'de olan 5.0 büyüklüğündeki depremle ilgili değerlendirmede bulunan Dokuz Eylül Üniversitesi Deprem Araştırma ve Uygulama Merkezi Müdürü Prof. Dr. Hasan Sözbilir, "Göle fayı 6.8 büyüklüğünde deprem üretme potansiyeline sahip" uyarısında bulundu. Prof. Dr. Naci Görür de "Fay uzunluğu itibariyle daha büyük deprem oluşturma potansiyeline sahip" dedi.
Spotify verileri açıkladı: Z kuşağı son 3 yılda arabeske 'düştü'
Spotify'ın verilerine göre Türkiye’de arabesk müzik dinlemeleri son üç yılda dörde katlandı. 2022’de en çok arabesk dinleyen yaş grubu ise 18-24 yaş grubu oldu.Dijital müzik dinleme platformu Spotify, Türkiye’de arabesk türünün son üç yılda dört kat daha fazla dinlendiğini açıkladı. Spotify Türkiye'den yapılan açıklamada, "Müslüm Baba tüm zamanların en çok dinlenen arabesk sanatçısı oldu.
EKONOMİ
Türk İş: Açlık sınırı asgari ücretin 1.745 lira üzerine çıktı
Türkiye İşçi Sendikaları Konfederasyonu (Türk-İş), dört kişilik bir ailenin açlık sınırının ise 7.245 TL'ye yükseldiğini açıkladı. Böylece açlık sınırı, mevcut asgari ücretin 1.745 TL üzerinde gerçekleşti.
Türk-İş verilerine göre Ekim 2021'de ilk kez 10.000 TL'yi aşan dört kişilik bir ailenin yoksulluk sınırı ise eylülde 23 bin 600 TL'ye yükseldi.
Bekar bir çalışanın ‘yaşama maliyeti’ ise aylık 9 bin 469 TL’ye yükseldi.
Gıda enflasyonu ise aylık yüzde 5,15, son 12 ayda ise yüzde 130'u aştı.
Türk-İş'ten yapılan açıklamada, "Geçici yoksunluk ön görülebilir gelecekte kalıcı yoksulluk haline dönüşme tehlikesi barındırıyor" denildi.
Dünya Bankası’ndan Türkiye’ye 512 milyon dolar afet kredisi
Dünya Bankası İcra Direktörleri Kurulu, Türkiye’ye sağlanacak 512,2 milyon dolar tutarında bir finansmanı onayladı. Dünya Bankası'ndan yapılan açıklamaya göre, söz konusu finansman, İklime ve Afete Dayanıklı Şehirler Projesi için sağlandı.
Ağustosta kartlı ödemeler yüzde 125 arttı
Bankalararası Kart Merkezi (BKM) verilerine göre, kartlarla ağustos ayında yapılan toplam ödeme tutarı bir önceki yılın aynı dönemine göre yüzde 125 artarak 346 milyar TL oldu.
Bakanlık uyardı: Sosyal konut projelerine birden fazla yapılan başvurular geçersiz sayılacak
Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı, "250 Bin Sosyal Konut Kampanyası" kapsamındaki projelere, hane halkı adına 1'den fazla başvuru yapılması durumunda başvuruların tümünün geçersiz sayılacağını açıkladı.
EBRD, Türkiye için büyüme tahminini yükseltti
Avrupa İmar ve Kalkınma Bankası (EBRD), beklenenden daha güçlü bir iç talep ve ihracattaki ılımlı toparlanmayı takiben Türkiye için 2022 büyüme tahminini yüzde 4,5'e yükselttiğini açıkladı. Mayıs ayında açıklanan bir önceki tahmin bu yıl ülke için yüzde 2'lik bir büyüme öngörmekteydi.
DIŞ POLİTİKA VE DÜNYA
Moskova, kontrolündeki bölgelerde yapılan tartışmalı referandumlarda zafer ilan etti
Ukrayna'da Rusya'nın kontrolündeki bölgelerde düzenlenen tartışmalı referandumlar sona erdi. Bölgelere Kremlin tarafından atanan yetkililer, oy verenlerin neredeyse tamamının Rusya'ya katılma yönünde tercih yaptığını ileri sürdü.
Ukrayna hükümeti ve Batılı müttefikleri bu oylamaları Moskova'nın daha fazla toprak ilhak etmek için kullanabileceği "düzmece" referandumlar olarak değerlendiriyor.
Putin'in yarın Rusya ortak oturumunda yapacağı konuşmada dört bölgenin ilhakını ilan edebileceği yönünde spekülasyonlar var. Putin, referandumların Ukrayna'nın etnik Ruslara ve Rusça konuşanlara uyguladığı zulmü durdurma amacı taşıdığını savundu. Ukrayna hükümeti ise bu suçlamayı reddediyor.
Putin, Mart 2014'te de benzer şekilde tanınmayan bir referandumun ardından Kırım Yarımadası'nın Rusya'ya katıldığını açıklamıştı.
Rusya'nın bu dört bölgeyi ilhak etmesi savaşı yeni ve daha tehlikeli bir boyuta taşıyabilir. Çünkü Moskova, Ukrayna'nın bu bölgeleri geri alma girişimini kendi egemenlik alanına bir saldırı olarak nitelendiriyor.
İngiltere referandumlara, yeni yaptırımlarla karşılık verirken, ABD de Moskova’y daha fazla ekonomik yaptırım uygulayacağı konusunda uyardı.
Ukrayna Dışişleri Bakanı Dmitro Kuleba, oylamaların Ukrayna'nın askeri planlarını değiştirmeyeceğini söyledi ve Avrupa Birliği'ni Rusya'ya daha fazla yaptırım uygulamaya çağırdı.
Ukrayna’da Rusya’nın düzenlediği t referandumlar, NATO’dan da tepki aldı. NATO Genel Sekreteri Stoltenberg, referandumu “uluslararası hukukun açıkça ihlâli” olarak değerlendirdi.
Erdoğan Zelenski’yle görüştü
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Ukrayna Devlet Başkanı Zelenski ile bir telefon görüşmesi gerçekleştirdi.
İletişim Başkanlığından yapılan açıklamaya göre, görüşmede, Rusya-Ukrayna savaşıyla ilgili gelişmeler değerlendirildi.
Cumhurbaşkanı Erdoğan, Rusya-Ukrayna arasındaki esir değişimini başarıyla sonuçlandırmış olmaktan büyük memnuniyet duyduğunu ifade etti.
Ukrayna’nın Rus kontrolü altında bulunan bazı bölgelerinde tek taraflı referandumlar düzenlenmesinin diplomatik sürecin canlandırılması çabalarını zora sokacağını kaydeden Cumhurbaşkanı Erdoğan, savaşın barışçıl müzakereler yoluyla çözümü için gereken her türlü katkıyı sunmaya hazır olduklarını söyledi.
NATO’dan Putin’e nükleer uyarısı
NATO Genel Sekreteri Jens Stoltenberg, Vladimir Putin'i Ukrayna'da nükleer silah kullanması halinde 'ağır sonuçlarla' karşı karşıya kalacağı konusunda uyardı.
Genel Sekreter açıklamasında şu ifadelere yer verdi; 'Nükleer silahların herhangi bir şekilde kullanılması kesinlikle kabul edilemez. Bu çatışmanın doğasını tamamen değiştirir ve Rusya bir nükleer savaşın kazanılamayacağını bilmelidir.'
Putin’in Rusya'da kısmi seferberlik ilan ederken 'Blöf yapmıyorum' diyerek Ukrayna savaşında nükleer silah kullanabileceğini yinelemesi, nükleer tehlikeyi yeniden gündeme getirmişti.
Rusya Dışişleri Bakanı Sergei Lavrov da Rusya'nın ilhak edilen Ukrayna topraklarını savunmak için nükleer silah kullanmaya hazır olacağını açıklamıştı.
AB: Doğal gaz hatlarındaki hasar tesadüf değil, kasıtlı bir eylem
Avrupa Birliği (AB) Dış İlişkiler ve Güvenlik Politikası Yüksek Temsilcisi Josep Borrell, Kuzey Akım 1 ve Kuzey Akım 2 doğal gaz boru hatlarında meydana gelen hasara ilişkin açıklama yaptı. Borrel açıklamada, "Bu bir tesadüf değil ve hepimizi etkiliyor. Mevcut tüm bilgiler, sızıntıların kasıtlı bir eylemin sonucu olduğunu gösteriyor” dedi.
Ukrayna’dan göç: Almanya nüfusu 84 milyonu geçti
Almanya'nın nüfusu, tarihinde ilk kez 84 milyonun üstüne çıktı. Rusya'nın 24 Şubat'ta Ukrayna'ya saldırmasıyla başlayan savaş, bu belirgin artışta etkili oldu. 30 Haziran 2022 itibarıyla Almanya'da yaşayan Ukraynalıların sayısı 749 bin kişi arttı. Almanya'ya bu yıl içinde gelen Ukraynalılardan 501 binini kadın ve kız çocukları, 248 binini erkeklerin oluşturduğu bildirildi.
Biden, ABD’nin 2023 yılı mülteci kotasını 125 bin olarak belirledi
ABD Başkanı Joe Biden, 2023 mali yılı için mülteci kabul sayısını geçen yıl ile aynı tutarak 125 bin olarak belirledi.
Biden yönetimi geçen yıl mülteci kabul sınırını arttırsa da son 1 yılda ABD'ye kabul edilen mülteci sayısı 20 bin olmuştu.
Trump döneminde, ülkeye yıllık kabul edilen mülteci sayısı bir ara 15 bine kadar düşmüştü.
Sri Lanka’da gerilim
Sri Lanka Kamu Yönetimi Bakanlığı'ndan gelen yeni bir yönetmelik değişikliğiyle, 1.5 milyon kamu görevlisinin medyaya konuşma yasağı genişletildi.
Kamu görevlilerinin sosyal medya paylaşımlarında görüşlerini ifade etmesi de yasaklandı. Bu yasak bazı çocukların açlıktan bayıldıklarını gösteren videolardan sonra geldi.
22 milyon nüfuslu Sri Lanka, hükümetin birçok temel ihtiyaç malzemesini ithal etmek için ihtiyaç duyduğu dolar rezervlerinin tükendiği 2021'den bu yana tarihinin en büyük ekonomik kriziyle karşı karşıya.
Ian Kasırgası nedeniyle Küba elektriksiz kaldı, Florida'da 2,5 milyon kişiye tahliye emri verildi
Küba'yı kategori-3 şiddetinde vuran ve büyük hasara yol açan Ian Kasırgası nedeniyle salı gecesi ülkenin elektrik şebekesi tamamen çöktü.
Adanın batı ucunu yararak geçen kasırga tam bir yıkıma neden oldu.
11 milyon nüfuslu ada ülkesinin çok eski olan elektrik altyapısı tamamen devre dışı kaldı.
Kasırga, ülkenin karşı karşıya olduğu mevcut gıda krizini daha da derinleştirdi.
Bu arada ABD'nin Florida eyaletinin Meksika Körfezine kıyısı olan bölgelerinde yaşayan 2,5 milyon kişiye Ian Kasırgası nedeniyle tahliye emri verilirken, otoyollarda kilometrelerce uzayan kuyruklar oluştu.
14,5 milyon euro vergi kaçırdı suçlaması: Shakira mahkemeye çıkacak
Kolombiyalı şarkıcısı Shakira, İspanya'da yaşadığı süre boyunca 14,5 milyon euro vergi kaçırdığı suçlamasıyla yargılanacak. T24'te yer alan habere göre, Shakira'nın iletişim ekibinden yapılan açıklamada, "suçsuz olduğundan emin olduğu ve konuyu hukukun çözmesini tercih ettiği" belirtildi.
KISA DALGA’DAN
Geçmişi 52 yıl öncesine dayanan helikopter ebeveynlik, günümüz anne babalarının en büyük çıkmazı.
Helikopter ebeveynlik, çocuklarının canı yanmasın diye, karşılarına çıkan ya da çıkma ihtimali olan tüm engelleri, onlar adına kaldıran anne babaları tanımlıyor.
Bu terimi ilk kez duyanlar için konu
Pervin Metin, helikopter ebeveynleri uzmanlarla konuşuyor