29 ARALIK 2022 - KISA DALGA BÜLTEN
DEMET BİLGE ERKASAP
EYT’de yaş sınırı yok ... / Gezi davasında cezalar onandı... / Mahkemeden İmamoğlu cezasına gerekçe: Yargılamayı ciddiye almadı... İmamoğlu'ndan 'terör soruşturması' tepkisi: Gök kubbeyi başınıza yıkarız.../ Ahlatlıbel zirvesinde neler oldu?... /Şentop: 6 Nisan'dan önce seçim kararı alınmasını beklemiyorum.../ Set emekçisi Çetin Kaya'yı vuran polise ‘iyi hal’ indirimi ile 25 yıl hapis.../ Tekstilde korkutan tahmin: 120-130 bin kişi işini kaybedebilir.../ Bakan Muş: Enflasyon 2023'te düşme eğilimine girecek, 2024'te kontrol altına alınacak../ CHP raporu: 2022'de her gün 4 bin 662 kişi işsiz kaldı.../ BM verisi: Ukrayna'da 429'u çocuk 6 bin 884 sivil hayatını kaybetti... Gündemin öne çıkan gelişmelerinden derleyerek hazırladığımız Kısa Dalga Bülten Başlıyor
PODCASTİ DİNLEMEK İÇİN PLAY’E TIKLAYINIZ
GÜNDEM
EYT’de yaş sınırı yok
Milyonlarca kişinin uzun süredir merakla beklediği emeklilikte yaşa takılanlar düzenlemesinin detayları belli oldu. Açıklamayı Cumhurbaşkanı Erdoğan yaptı. Yaklaşık 2 milyon 250 bin kişinin emekli olma hakkına kavuştuğunu söyleyen Erdoğan, herhangi bir yaş sınırı uygulanmayacağını belirtti. Erdoğan, “Hak sahibi vatandaşlarımızın bir kısmı hizmet birleştirme ve borçlanma işlemlerini zaten başlatmıştır. Diğer vatandaşlarımızın işlemlerini de kısa sürede tamamlayacağız" diye konuştu.
Gezi davasına onama
İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi Gezi Davası'nda verilen hapis cezalarını onadı. Osman Kavala'ya ağırlaştırılmış müebbet hapis ve Mücella Yapıcı, Çiğdem Mater Utku, Ali Hakan Altınay, Mine Özerden, Can Atalay, Tayfun Kahraman ve Yiğit Ali Ekmekçi'ye verilen 18'er yıl hapis cezası verilmişti. Kararda temyiz yolunun açık olduğu belirtildi.
Mahkemeden İmamoğlu cezasına gerekçe: Yargılamayı ciddiye almadı...
İstanbul Anadolu 7. Asliye Ceza Mahkemesi, İstanbul Büyükşehir Belediye (İBB) Başkanı Ekrem İmamoğlu’na Yüksek Seçim Kurulu (YSK) üyelerine hakaret suçundan verilen 2 yıl 7 ay 15 gün hapis cezasının gerekçesini açıkladı.
Mahkeme, İmamoğlu’na alt sınırdan uzaklaşarak yüksek ceza vermiş ve siyasi yasağın önü açılmıştı. Mahkeme buna gerekçe olarak "İmamoğlu'nun İBB Başkanı olarak söylediği sözlerin yurt içinde ve dışında basın aracılığıyla kolaylıkla duyulmasını" gösterdi.
Mahkeme cezada indirim yapmamasına gerekçe olarak İmamoğlu’nun yargılamayı eleştiren sözlerini sıraladı. İmamoğlu’nun “Mahkemeden utanç duyuyorum böyle bir yargılama olamaz, şaka gibi, trajikomik bir durum, beni zerre ilgilendirmiyor” şeklindeki açıklamalarını hatırlatan Mahkeme, Imamoğlu’nun bu sözlerle yargılamayı ciddiye almadığını savundu.
Gerekçeli kararda İmamoğlu’nu YSK üyelerini hedef aldığı belirtilerek “Ahmak sözcüğünün cümle içinde kullanış biçimi ve yapılan vurgu dikkate alındığında aptal, gerizekalı anlamında kullanıldığı kanaatine varılmıştır" denildi.
İmamoğlu: Gök kubbeyi başınıza yıkarız
İstanbul Büyükşehir Belediyesi’ne yönelik ‘terör’ iddiasıyla sürdürülen soruşturma da gündemin ilk sıralarında yer alıyor.
İmamoğlu soruşturmayla ilgili dün yaptığı açıklamada yaptığı açıklamada İçişleri Bakanı Süleyman Soylu’yu eleştirdi. Ortada bir suç varsa AKP'li selefi Mevlüt Uysal ve İstabul Valisi Ali Yerlikaya'nın da buna dahil edilmesi gerektiğini dile belirten İmamoğlu, “O raporda sadece İmamoğlu ve onun yöneticileri suçlanırsa gök kubbeyi başınıza yıkarız” ifadelerini kullandı.
Ahatlıbel zirvesinde neler oldu?
Aralarında kriz olduğu iddia edilen CHP Lideri Kemal Kılıçdaroğlu ile İYİ Parti Genel Başkanı Meral Akşener önceki akşam Ahlatlıbel'de bir araya geldi. Görüşme yaklaşık 2 saat 15 dakika sürdü. Gazeteci Murat Yetkin’e konuşan Akşener, “Masa dağılıyor mu” sorusuna ise “Niye dağılsın Altılı Masa? Birlikte kazanacağımızı söylüyoruz” yanıtını verdi. Görüşmede gergin bir durumun olmadığını vurgulayan Akşener, Altılı Masa’nın kimi aday göstereceğinin konuşulup konuşulmadığı yönündeki soruyu da “Onu Altılı Masada konuşacağız” diye yanıtladı.
ANKA Ajansı'nın haberine göre Kılıçdaroğlu, yakın çevresine yaptığı değerlendirmede görüşmeye ilişkin şunları söyledi: “Son derece verimli ve güzel bir toplantı oldu. Toplantı içeriğini aktaramam, bu yanlış olur. Ucube sistemin değişiminin zorunluluk olduğu konusunda mutabakatımız tamamdır. Bunu söyleyebilirim.”
Şentop: 6 Nisan'dan önce seçim kararı alınmasını beklemiyorum
Haziranda yapılması planlanan 2023 seçimlerinin erken bir tarihe alınması ihtimali sık sık dile getiriliyor. CHP lideri Kılıçdaroğlu mayısta yapılacak erken seçime itiraz edeceklerini söylemişti.
Meclis Başkanı Mustafa Şentop, erken seçime ilişkin dün yeni bir açıklama daha yaptı ve şunları söyledi: "Seçimlerin normal tarihi 18 Haziran. Seçime yönelik bir karar alınsa bile bunun süresi 60 gündür. Seçimlerin öne alınmasıyla ilgili karar yetkisi hem mecliste hem cumhurbaşkanlığında var. 6 Nisandan önce seçim kararı alınmasını beklemiyorum.”
Bahçeli: Gaz mı yalan soğuk mu yaman?
MHP lideri Devlet Bahçeli, Twitter hesabından yaptığı açıklamada Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın Karadeniz’de yeni doğalgaz rezervi bulunduğu açıklamasını eleştirenlere yanıt verdi. Bahçeli doğal gaz bulunduğuna inanmayanların gazlarının kesilmesini istedi ve şöyle devam etti: “Doğalgaz keşfine itibar etmeyenlerin iliklerine kadar işleyen soğukla nasıl başa çıkacaklarını yakından görüp takip etmek milletimizin hakkıdır. Bakalım gaz mı yalan soğuk mu yaman?”
Set emekçisi Çetin Kaya'yı vuran polise ‘iyi hal’ indirimi ile 25 yıl hapis
Kadıköy’de geçen yıl set emekçisi Çetin Kaya'yı silahla vurarak öldüren polis memuru Selçuk Ergen'e “kasten öldürme” suçundan önce müebbet hapis cezası verildi. Ergen'in duruşmadaki iyi hal ve tutumları nedeniyle cezası 25 yıla indirildi.
Eğitim göçü
Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), 2021 iç göç istatistiklerini açıkladı.
2021 yılında 2 milyon 777 bin 797 kişi iller arasında göç etti.
En fazla göç 20-24 yaş grubunda yaşandı. Göçün en önemli göç nedeninin ise eğitim olduğunu açıkladı. İstanbul, 385 bin 328 kişi ile en çok göç alan il oldu. İstanbul'u, Ankara ve İzmir takip etti.
Her üç çocuktan ikisi yoksul
CHP Adıyaman Milletvekili Abdurrahman Tutdere, “Türkiye’de Çocuk Olmak” adlı raporunu paylaştı. Rapora göre, Türkiye’de 1 milyon 738 bin öğrenci örgün eğitim sisteminin dışına çıktı ve açık öğretimde okuyor. 1 milyon 201 bin çocuğun okulda hiç kaydı yok.
TÜİK tarafından yayımlanan verilere göre 5-17 yaş grubunda çalışan çocuk sayısı 720 bin. Son on yılda 300’ü 15 yaşın altında en az 616 çocuk işçi çalışırken yaşamını yitirdi. Çocuk yoksulluğu açısından OECD’ye üye 41 ülke arasında yüzde 22,4 oranıyla en yüksek yoksulluk oranına sahip ikinci ülke konumunda. TÜİK verilerine göre ise Türkiye’de 7 milyon 378 bin çocuk yoksulluk çekiyor. Yani Türkiye’deki her üç çocuktan birisi yoksul.
Bakan Özer: Okullaşma yüzde 95’in üzerinde
Milli Eğitim Bakanı Mahmut Özer ise dün yaptığı açıklamada "Artık eğitimin tüm kademelerinde çocuklarımız kendilerine yer bulabiliyorlar” derken, Türkiye’de okullaşma oranının yüzde 95'in üzerine çıktığını söyledi.
İstanbul Tıp Fakültesi online muayeneye başladı
İstanbul Üniversitesi İstanbul Tıp Fakültesi Hastanesi uzaktan sağlık hizmeti sunmaya başladı. NTV’nin haberine göre; randevu bulamayanlar, başka şehirde yaşayanlar ya da İstanbul Tıp Fakültesi öğretim üyelerinin görüşüne başvurmak isteyenler online olarak doktorlarla görüşebilecek. Sağlık Bakanlığı, ''Uzaktan Hizmetlerin Sunumu Hakkında Yönetmelik''i şubat ayında yayımlamıştı.
1 milyon 104 bin ev hayvanı kayıt altına alındı
Evcil hayvanlara çip taktırma süresi 31 Aralık'ta sona erecek. Şimdiye kadar 647 bin 397 kedi, 457 bin 142 köpek ve 18 gelincik olmak üzere 1 milyon 104 bin 557 ev hayvanı kayıt altına alındı. Yıl sonuna kadar kayıt işlemlerini yaptırmayanlara 3 bin 642 lira idari para cezası verilecek. Evcil hayvanlarını terk eden kişilere ise yeni yılla birlikte 6 bin 72 lira idari para cezası uygulanacak. Ayrıca sahipli ev hayvanlarının ölümü halinde 30 gün içerisinde Tarım ve Orman Müdürlüklerine bildirilmesi ve hayvanların pasaportlarının teslim edilmesi gerekiyor.
EKONOMİ
Tekstilde korkutan tahmin: 120-130 bin kişi işini kaybedebilir
Türkiye Giyim Sanayicileri Derneği (TGSD) Yönetim Kurulu Başkanı Ramazan Kaya, özellikle iplik ve boyahane kısmında firma kapanmalarının başladığını, hazır giyim tarafında ise fason üretim tarafında kapanmalar yaşanabileceğini vurguladı. Cumhuriyet’ten Şehriban Kıraç’a konuşan Kaya, şunları söyledi:
"Tekstil ve hazır giyimde adetler bazında yüzde 20-30’luk kapasite daralması yaşanacak. 120-130 bin kişi işini kaybedebilir. Yaklaşık 20 bin kişi ağustostan bu yana işini kaybetti. Kasım ayında ciddi çıkışlar olacak. Burada artık bıçak kemiğe dayandı.”
Bakan Muş: Enflasyon 2023'te düşme eğilimine girecek, 2024'te kontrol altına alınacak
Ticaret Bakanı Mehmet Muş, enflasyonun 2023’te düşme eğilimine gireceğini belirtirken “2024 ile beraber tamamen enflasyon kontrol altına alınmış olacak" dedi.
CHP raporu: 2022'de her gün 4 bin 662 kişi işsiz kaldı
CHP Genel Başkan Yardımcısı Veli Ağbaba, 2022 yılında emek ve çalışma yaşamını altı başlıkta değerlendirdi.
Ağbaba’nın raporuna göre ilk 11 ayda çalışırken işten atılan ve işsizlik ödeneğine başvuran kişi 1 milyon 538 bin 646 kişi oldu.
Bu da her ay ortalama 139 bin 876, her gün ise 4 bin 662 kişinin işten çıkarıldığı anlamına geliyor.
Torba kanun Resmi Gazete’de
Ekonomiye ilişkin 'torba kanun' Resmi Gazete'de yayınlandı. Kanunla daha önce özelleştirilen limanların işletme süresi 49 yıla kadar uzatılırken Hazine ve Maliye Bakanlığı'nın borçlanma yetkisine 200 milyar lira ilave edildi. Bakanlığın 293 milyar olan borçlanma yetkisi, bu ilaveyle 493 milyar liraya çıktı.
Poşet markete 38.5, yurttaşa 25 kuruş
Resmi Gazete'de yayımlanan Cumhurbaşkanlığı Kararı ile plastik poşetin 25 lira olan fiyatı marketler için 38,5 kuruş olarak belirlendi. Ancak yurttaş poşeti yine 25 kuruştan alacak.
DIŞ POLİTİKA VE DÜNYA
F-16 süreci hızlanıyor: Türkiye'den bir heyet ABD'ye gidecek
Türkiye ile ABD arasında F-16 savaş uçağı alımı ve modernizasyonu ile ilgili görüşme süreci devam , Türkiye'den bir parlamento heyetinin yeni yılın ilk aylarında Washington'a giderek temaslarda bulunması bekleniyor. ABD Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Ned Price, birkaç hafta önce yaptığı bir açıklamada "Türkiye'nin önemli bir NATO müttefiki olarak rolünü sürdürmesi için ihtiyaç duyduğu savunma yeteneklerine sahip olmasını sağlamaya çalışıyoruz" demişti.
BM verisi: Ukrayna'da 429'u çocuk 6 bin 884 sivil hayatını kaybetti
Birleşmiş Milletler İnsan Hakları Yüksek Komiserliği, Ukrayna'daki duruma dair rapor açıkladı.
Raporda savaş boyunca 6 bin 884 kişinin hayatını kaybettiği belirtti. Rapora göre savaşta yaşamını yitiren çocuk sayısı 429.
Putin kararnameyi imzaladı: Rus petrolünün satışında yeni yasak kararı
Avrupa Birliği (AB) ve G7 ülkeleri ile Avustralya, Rusya'dan deniz yoluyla taşınan petrole ithalat yasağı getirmiş ve varil başına 60 dolar tavan fiyat kararı almıştı.
Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, tavan fiyat uygulamasına katılanlara petrol ve petrol ürünü satışının yasaklanmasına ilişkin kararnameyi imzaladı. Sputnik Türkiye'nin haberine göre, karar, 1 Şubat 2023 itibarıyla uygulamaya konulacak.
Rusya'da askerlere ücretsiz sperm dondurma hakkı: Bütçe ayrılacak
Moskova yönetimi 'kısmi seferberlik' ilanı ile Ukrayna savaşına katılan Rus askerlerin, spermlerini ücretsiz olarak dondurma hakkına sahip olacağı duyurdu. 'Kısmi seferberliğin' ilanından sonra spermlerini dondurmak için başvuruda bulunan Rusların sayısının 3 katına çıktığı kaydedildi.
BM'den Taliban'a kınama: Kadınlara getirilen kısıtlamalar geri çekilsin
Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi (BMGK), Afganistan'da kadınların ve kız çocuklarının okula gitmesini engelleyen Taliban yönetimini kınadı. Taliban’a kısıtlamaları geri çekme çağrısı yapıldı. Bildiride, ülkede insan haklarının ileri derecede zayıflatılmasından duyulan derin endişe dile getirildi.
İngiltere'de milletvekillerine 'uygunsuz davranış' uyarısı: Şantaj riskini arttırıyor
İngiltere'de milletvekillerinin yurt dışı gezilerinde "seks ve aşırı alkol" içeren davranışlar sergilediği iddiaları gündeme geldi. Bunun üzerine Avam ve Lordlar Kamarası üyeleri yurt dışı gezilerinde 'uygunsuz davranmamarı' konusunda uyarıldı. Uyarıda bu durumun kendilerini şantajlara karşı savunmasız bıraktığı vurgulandı.
KISA DALGA’DAN
2022'nin son günlerinde bilim dünyasından müjde geldi: Nükleer füzyonda çok önemli bir adım atılmıştı! Peki bu gelişme, nükleer lobisinin aklama çabası mı?
Yılın son Yeşil Dalga'sında Mehveş Evin ve Ferdi Akarsu, yeni enerji kaynağını masaya yatırıyor.